Το μελάνωμα, ο πιο επιθετικός καρκίνος του δέρματος, συνεχίζει να προσβάλει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους και μάλιστα σε νεότερες ηλικίες.
Το μελάνωμα είναι ένας κακοήθης όγκος του δέρματος που προέρχεται από τα μελανοκύτταρα, τα κύτταρα που παράγουν τη χρωστική του δέρματος (μελανίνη).
Συχνά η πρώτη ένδειξη για το μελάνωμα είναι αλλαγή στο μέγεθος, σχήμα ή χρώμα ενός σπίλου (ελιάς). Φυσιολογικά ένας σπίλος είναι ένα καφέ, σκούρο ή μαύρο σημάδι στο δέρμα. Το μελάνωμα στους άνδρες εμφανίζεται συχνότερα στον κορμό, στο κεφάλι και στο λαιμό. Στις γυναίκες εμφανίζεται συνήθως στους βραχίονες και στις κνήμες. Είναι πιο συχνό στα ανοιχτόχρωμα δέρματα. Στη μαύρη φυλή και σε πολύ μελαχρινά άτομα, είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί στις παλάμες και στα πέλματα.
Ξέρουμε ότι η υπεριώδης (UV) ακτινοβολία του ήλιου είναι ένας παράγοντας κινδύνου που αυξάνει την πιθανότητα προσβολής από μελάνωμα.
Οι άνθρωποι με κόκκινα ή ξανθά μαλλιά, μπλε μάτια και γενικά ανοιχτόχρωμοι, είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν μελάνωμα. Οι σκουρόχρωμοι λιγότερο συχνά εμφανίζουν μελάνωμα, μάλλον γιατί έχουν περισσότερη μελανίνη στο δέρμα τους που τους προστατεύει. Ο κίνδυνος ανάπτυξης μελανώματος είναι μεγαλύτερος σε ανθρώπους με δυσπλαστικούς σπίλους ή οικογενειακό ιστορικό μελανώματος ή σε αυτούς με μεγάλους σπίλους (ελιές). Τα έντονα ηλιακά εγκαύματα σε οποιαδήποτε ηλικία αποτελούν δείκτη επικινδυνότητας για τη νόσο.
Άλλοι παράγοντες εκτός από την υπερέκθεση στον ήλιο και το solarium είναι: γενετικοί παράγοντες, ανοσοκαταστολή, παρουσία γιγαντιαίων συγγενών σπίλων («ελιών» που υπάρχουν από τη γέννηση), ορισμένες σπάνιες κληρονομικές δερματοπάθειες, όπως η μελαγχρωματική ξηροδερμία.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ των δερματικών κηλίδων είναι ένας ασφαλής τρόπος για την πρόωρη ανίχνευση του κακοήθους μελανώματος. Ολοένα και πιο σημαντική είναι η συνεχής παρακολούθηση των δερματικών βλαβών.
Ο κανόνας ABCDΕ του μελανώματος μας βοηθά να αναγνωρίσουμε ύποπτες δερματικές κηλίδες. Οι κηλίδες που παρουσιάζουν τουλάχιστο ένα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά χρήζουν άμεσης παρακολούθησης από εξειδικευμένο δερματολόγο. Πρέπει να θυμόμαστε πάντα ότι η παραμικρή αλλαγή σε μία κηλίδα μπορεί να είναι η αρχή ενός κακοήθους μελανώματος.
Α. Ασυμμετρία
Β. Ακανόνιστη περιφέρεια
C. Διαφορά χρώματος
D. Διάμετρος πάνω από 5mm
Ε. Ακαθόριστη επιφάνεια. Κυρίως υπερυψωμένες κηλίδες.
Κάθε μεταβολή είναι ένδειξη συναγερμού. Προτείνεται ο έλεγχος για τις ακόλουθες αλλαγές:
• Αλλαγές στο χρώμα. Δηλαδή, η «ελιά» να γίνει πιο σκούρα, να χάσει το χρώμα της, ή να εμφανίσει πολλά χρώματα μαζί όπως γκρι, μαύρο, λευκό, καφέ.
• Διάχυτες άκρες. Άκρες που δεν είναι καλά περιγεγραμμένες.
• Μείωση ή αύξηση στο μέγεθος.
• Αλλαγές στη δερματική περιοχή που περιβάλλει την κηλίδα (π.χ. ερύθημα, οίδημα, έλκη ή να ματώνει χωρίς λόγο).
• Παραισθησία (π.χ. κνησμός, παράξενη αίσθηση).
• Υπάρχουσα δερματική κηλίδα που αιμορραγεί.
• Δημιουργία νέων δερματικών κηλίδων, ιδιαίτερα αν αυτές εμφανίζονται μετά την ηλικία των 25 ετών.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα πλέον εξελιγμένα συστήματα πρόωρης ανίχνευσης του δερματικού καρκίνου, παρακαλούμε επικοινωνήστε με τον δερματολόγο σας.
Μέτρα προστασίας
•Κανένα αντηλιακό δεν παρέχει απόλυτη προστασία.
• Η ηλιακή ακτινοβολία αντανακλάται. Όταν κολυμπάμε, το νερό δε μας προστατεύει, όπως δε μας προστατεύει απόλυτα και η συννεφιά.
•Να φοράμε σκούρα γυαλιά, καπέλο και ανοιχτόχρωμο t-shirt. Όλα τα ρούχα δεν προστατεύουν το ίδιο. Σήμερα πολλά καλοκαιρινά ρούχα αναγράφουν το δείκτη προστασίας που παρέχουν. Να προτιμούμε τη σκιά.
•Προοδευτική έκθεση στον ήλιο για να μπορέσει το σώμα μας να παραγάγει μελανίνη, που αποτελεί τη φυσική προστασία.
•Όχι ηλιοθεραπεία το μεσημέρι.
•Όχι solarium.
•Ο Ήλιος μας αγαπάει αλλά και εμείς πρέπει να αγαπάμε τους εαυτούς μας, να προστατευτούμε και η έκθεση στον ήλιο με μέτρο.
