Το 2023, οι ωκεανοί του πλανήτη βίωσαν ένα ολόκληρο έτος πρωτοφανούς ζέστης.
Οπως μεταδίδει η ΕΡΤ, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) και του Climate Reanalyzer του Πανεπιστημίου του Μέιν, οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια των ωκεανών άρχισαν να καταρρίπτουν καθημερινά ρεκόρ στα μέσα Μαρτίου του περασμένου έτους. Τα νέα δεδομένα ενισχύουν τις ανησυχίες για τη θαλάσσια ζωή και ταακραία καιρικά φαινόμενα σε ολόκληρο τον πλανήτη.
«Το εύρος με το οποίο καταρρίφθηκαν τα προηγούμενα ρεκόρ θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας το 2023, και τώρα ξανά το 2024, είναι αξιοσημείωτο», δήλωσε ο Τζόελ Χίρσι, αναπληρωτής επικεφαλής της μοντελοποίησης θαλάσσιων συστημάτων στο Εθνικό Ωκεανογραφικό Κέντρο στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι παγκόσμιες μέσες θερμοκρασίες των ωκεανών το 2023 ήταν κατά 0,25 βαθμούς Κελσίου θερμότερες από το προηγούμενο έτος, δήλωσε στο CNN ο Γκρέγκορι Τζόνσον, ωκεανογράφος της NOAA.
«Αυτή η άνοδος ισοδυναμεί με την αύξηση της θερμοκρασίας περίπου δύο δεκαετιών σε ένα μόνο έτος. Είναι αρκετά μεγάλη, αρκετά σημαντική και μας εκπλήσσει» τόνισε.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η υπερθέρμανση των ωκεανών ενισχύεται από την ανθρωπογενή υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία με τη σειρά της ενισχύεται από το φαινόμενο Ελ Νίνιο, ένα φυσικό κλιματικό πρότυπο που χαρακτηρίζεται από υψηλότερες από το μέσο όρο θερμοκρασίες των ωκεανών. Οι κύριες συνέπειες αφορούν τη θαλάσσια ζωή και το παγκόσμιο κλίμα. Η υπερθέρμανση των ωκεανών μπορεί να ενισχύσει τους τυφώνες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως καύσωνες και έντονες βροχοπτώσεις.
Οι υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών αποδεικνύονται ήδη καταστροφικές για τα κοράλλια. Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος της Αυστραλίας βιώνει το έβδομο μαζικό φαινόμενο λεύκανσης, ανακοίνωσαν οι αρχές τον Μάρτιο μετά από εναέριες έρευνες. Η λεύκανση συμβαίνει όταν τα κοράλλια που υφίστανται θερμική πίεση απελευθερώνουν τα φύκια που ζουν στους ιστούς τους και αποτελούν πηγή τροφής τους. Εάν οι θερμοκρασίες των ωκεανών παραμείνουν υψηλές για πολύ καιρό, τα κοράλλια μπορεί να λιμοκτονήσουν και να πεθάνουν.
Δεδομένα από το εργαλείο Coral Reef Watch της NOAA δείχνουν ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την Αυστραλία και ότι ο κόσμος θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ένα τέταρτο παγκόσμιο μαζικό φαινόμενο λεύκανσης κοραλλιών μέσα στους επόμενους μήνες.
Οι υψηλές θερμοκρασίες στον Βόρειο Ατλαντικό- μια περιοχή του ωκεανού που αποτελεί κλειδί για τον σχηματισμό τυφώνων- ήταν πρωτοφανείς, εκπλήσσοντας ορισμένους επιστήμονες, οι οποίοι προσπαθούν ακόμη να ξεδιαλύνουν τα ακριβή αίτια. Εάν οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών συνεχιστούν στο δεύτερο μισό του 2024 και αναπτυχθεί το φαινόμενο Λα Νίνια– το οποίο τείνει να ενισχύει την περίοδο των τυφώνων στον Ατλαντικό – αυξάνεται ο κίνδυνος για μια πολύ ενεργή περίοδο τυφώνων.
Περίπου το 90% της παγκόσμιας επιπλέον θερμότητας που παράγεται από την καύση των ορυκτών καυσίμων αποθηκεύεται στους ωκεανούς.
«Η μέτρηση της υπερθέρμανσης των ωκεανών μας επιτρέπει να παρακολουθούμε την κατάσταση και την εξέλιξη της υπερθέρμανσης του πλανήτη», δήλωσε η Καρίνα βον Σούκμαν, ωκεανογράφος της Mercator Ocean International στη Γαλλία.
Το Ελ Νίνιο εξασθενεί και θα υποχωρήσει τους επόμενους μήνες, γεγονός που θα μπορούσε να μειώσει τις θερμοκρασίες των ωκεανών.
«Στο παρελθόν, οι τιμές της επιφανειακής θερμοκρασίας μειώνονταν μετά το πέρασμα του Ελ Νίνιο», δήλωσε η Σούκμαν. Ωστόσο, είναι προς το παρόν αδύνατο να προβλεφθεί πότε οι θερμοκρασίες των ωκεανών θα πέσουν κάτω από τα επίπεδα ρεκόρ, πρόσθεσε η ερευνήτρια.
Αν και η φυσική μεταβλητότητα του κλίματος θα προκαλέσει διακυμάνσεις στις θερμοκρασίες των ωκεανών, μακροπρόθεσμα, δήλωσε ο Τζόνσον της NOAA, θα πρέπει να περιμένουμε ότι «θα συνεχίσουν να σπάνε τα ρεκόρ όσο οι συγκεντρώσεις των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα συνεχίζουν να αυξάνονται».
