Γεννημένος στον Αγιο Ιωάννη Σφακίων, ο κ. Γιάννης Θ. Πολυράκης σπούδασε γεωπόνος στη Γεωπονική Σχολή του Α.Π.Θ. και έφτασε μέχρι το μέγιστο επίπεδο σπουδών, την απόκτηση Διδακτορικού Διπλώματος. Εργάστηκε στο Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών Χανίων, στην Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος ως διευθυντής και στο Πολυτεχνείο Κρήτης ως καθηγητής.
Εχει πλούσια δραστηριότητα ως επιστήμονας όχι μόνο συγγραφικά και ερευνητικά, αλλά και με πρωτοβουλίες δράσης. Ο κ. Γιάννης Πολυράκης είναι όμως και εξαιρετικός λογοτέχνης και ποιητής, όπως και αρθρογράφος επί έτη στα “Χανιώτικα νέα”. Με αφορμή την τελευταία ποιητική του συλλογή «Ωδή στη Μάνα», μία συλλογή γραφής, που φανερώνει όχι μόνο ευαισθησία, αλλά και ενσυναίσθηση, αλλά και τη θέση του στο φλέγον ζήτημα της Κρήτης και της Μεσογείου σχετικά με τα χημικά της Συρίας, του ζητήσαμε να μας παραχωρήσει μία συνέντευξη σε διττό επίπεδο: επιστημονικό και λογοτεχνικό. Τον ευχαριστούμε θερμά για τον χρόνο που μας διέθεσε.
Κύριε Πολυράκη, πώς καταφέρνετε και συνδυάζετε τον ορθολογισμό του επιστήμονα και την ευαισθησία του ποιητή;
– Κυρία Μουντάκη, από τον ορθολογισμό του επιστήμονα, ξεκινάει -για μένα τουλάχιστον- η ευαισθησία του ποιητή. Ας γίνω πιο σαφής: Μέσα από τη Γεωτεχνική Επιστήμη γνώρισα τη θαυμαστή αρμονία της Μάνας – Φύσης: Ητοι, από την τελειότητα της κατασκευής της στοιχειώδους μονάδας ζωής, του κυττάρου, μέχρι τη θαυμαστή συμμετρία της ανατομικής κατασκευής, αλλά και την εν γένει λειτουργία των εντόμων και άλλων εμβίων γενικά, αλλά και των πάσης φύσεως φυτικών ειδών, από τις χαμηλές πόες μέχρι τα γιγάντια και μη, δένδρα, καλλιεργούμενα ή δασικά! Μέσα σε αυτή την απαράμιλλη αρμονία και τελειότητα της λειτουργίας μιας Φύσης ολοκληρωμένης σε όλες της τις εκφάνσεις, αποζητάς και αναζητείς, ποιον άλλον; Τον Σοφό Δημιουργό του θαύματος που αδρά περιέγραψα και νοιώθεις την ψυχή σου να αναζητεί, να αγάλλεται, να ευαισθητοποιείται. Κοντολογίς, μέσα από την Επιστήμη μου, ανακάλυψα -στις αναζητήσεις μου- τον Θεό και την Ποίηση. Δεν γνωρίζω εάν συμβαίνει σε άλλους γεωτεχνικούς. Ισως, είμαι “καλός δέκτης” των μηνυμάτων ψυχής που διαχέονται από την ολότητα της Μάνας – Φύσης!
Το έργο σας «Ωδή στη Μάνα» είναι αφιερωμένο στη μητέρα σας. Τι νιώθετε ότι οφείλετε σε εκείνην πέρα από το δώρο της ζωής που σας χάρισε;
– Η μητέρα, μου χάραξε τον δρόμο της Αρετής. Αγράμματη (με τη στενή έννοια του όρου), αλλά, έντιμη, σοφή και φιλοσοφημένη στο έπακρο από τις εμπειρίες της ζωής, μου σφυρηλάτησε μια προσωπικότητα με αρχές! Και οι αρχές που μου εμφύσησε -με τον απαράμιλλο τρόπο της Μάνας- θα με ακολουθούν μέχρι να κινήσω για το ταξίδι στην αιωνιότητα.
Δίνετε στο έργο αυτό όλες τις περιπτώσεις «Μάνας»: τη Μάνα του Χριστού, πρώτα και κύρια, τη δική σας φυσικά, του στρατιώτη, του ναυτικού, του φυλακισμένου, του πάσχοντος κ.λπ. Πώς εμπνευστήκατε τόσες διαφορετικές περιπτώσεις και επιπλέον υποθεματικές;
– Η “έμπνευση” γενικά -αυτή καθ’ εαυτή- δεν έχει εξήγηση στα “πώς” και στα “γιατί” της. Ερχεται “απρόσκλητη” -ξαφνικά θα έλεγα- μέσα στη γενικότερη αναζήτηση του πνεύματος στον μικρόκοσμο και στον μακρόκοσμο -αισθητό ή υπεραισθητό- που μας περιβάλλει. Και σαν έρθει, γίνεται ο “πυρήνας” του δημιουργήματος που επιχειρείς, που για να μην είναι “μόνος”, για να μην είναι “ρηχό” το δημιούργημα, το επενδύεις και με άλλες παρεμφερείς ιδέες. Ο “πυρήνας” -ας πούμε- στο δικό μου “δημιούργημα”, στην “Ωδή στη Μάνα”, ήταν η θύμηση πριν 1 χρόνο, συγκεκριμένα στις 19 Απριλίου 2013 ότι, πριν 20 χρόνια ακριβώς από τότε (19 Απριλίου 1993) είχε υποστεί η Μάνα μου το μοιραίο ατύχημά της και μετά από τρεις μήνες μας έφευγε οριστικά. Εκείνη την ημέρα, εμπνεύστηκα την ιδέα της Ποιητικής Συλλογής, σε επετειακή μνημοσύνη των 20 χρόνων της φυγής της. Μια μάνα έφυγε! Στην ατυχία μου όμως αυτή, ήμουν ο “τυχερός”: Και τούτο, επειδή εγώ -ο γιος- κατευόδωνα τη Μάνα (όπως θεωρώ τον πρέποντα γήινο κανόνα, ως γονιός) και όχι το αντίθετο, όπως συμβαίνει ανά τον κόσμο καθημερινά σε θάνατο παιδιών -ή άλλες ατυχίες ή απλά γεγονότα της ζωής- σε κάποιες Μάνες! Και ποιες είναι αυτές οι Μάνες (οι πλέον “χαρακτηριστικές”); Μα Πρώτη, είναι η Μάνα του Χριστού, μα και η Μάνα του Στρατιώτη, του ξενιτεμένου, του φυλακισμένου, του εξαρτημένου κ.λπ. Περιπτώσεις που ξεχωρίζουν καθημερινά, μα που βάζουν τη μάνα σε καταστάσεις απλής αναμονής, μέχρι δοκιμασίας ή υπέρτατης οδύνης! Ποιος σκέφτεται αυτές τις Μάνες; Ας πούμε ότι τις “σκέφτηκε” η ταπεινότητά μου και με κίνητρο τον θαυμασμό μου προς αυτές “έντυσα” με την παρουσία τους, τον πυρήνα της έμπνευσης της δικής μου, για τη δική μου τη Μάνα!
Πώς μπορεί ένας άντρας να συναισθάνεται τόσο πολύ τον σπαραγμό της κάθε Μάνας;
– Εάν εννοείτε “τον σπαραγμό των διαφορετικών κατηγοριών μανάδων” στην ποιητική συλλογή μου, το “πώς” στο συναίσθημα της κάθε Μάνας για τον άντρα γενικά δεν διαφέρει, εάν τοποθετήσει εαυτόν, στη θέση της (κάθε) Μάνας! Της όποιας (κατηγορίας) Μάνας! Και τότε, θα νοιώσει, εκείνο που θα ένοιωθε η δική του η Μάνα! Και τούτο, γιατί ποια είναι η Μάνα; Είναι εκείνη που μας φέρνει από το “πουθενά”, στον “υπαρκτό κόσμο”. Η Μάνα! Ο πατέρας, το αρσενικό -γενικότερα- είναι by the way, “περαστικό”, από το θαύμα της νέας ζωής! Όσο διαρκούν, τα ολίγα δευτερόλεπτα της σύλληψης! Στη συνέχεια, αναλαμβάνει η Μάνα να διεκπεραιώσει το μυστήριο της νέας ζωής, δίνοντας σάρκα εκ της σαρκός της για εννέα μήνες μέσα στον οργανισμό της! Πατέρας, μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε. Μάνα, όμως, μόνο η μία, η μοναδική! (Και εννοώ φυσικά στα παραπάνω, μέχρι τη γέννηση).
Από τους ποιητές μας ποιος είναι ο αγαπημένος σας;
– Αγαπημένος μου ποιητής είναι ο Γιάννης Ρίτσος!
Ο πεζός λόγος σας συγκινεί; Εχετε σκεφτεί να γράψετε μυθιστόρημα;
– Πεζογράφος είμαι. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου Ποιητή, άσχετα εάν πέρα από την υπόψη Ποιητική Συλλογή έχω εκδώσει ακόμη μία (“Δάνειο Χωμάτων” Εκδ. “Εριφύλη”, Αθήνα 2007). Απλά, ίσως, μπορώ και γράφω κάποια ποιήματα κατά καιρούς. Κυκλοφορεί ήδη το φιλοσοφικό (σε δοκίμια) πεζογράφημα μου “Μια Μέρα και μια Νύχτα στη Γη” 1999 και τον επόμενο μήνα αναμένω από την Αθήνα το επίσης φιλοσοφικό μου πεζογράφημα: “Ζητείται Άνθρωπος”. Ενα μεγάλο μυθιστόρημά μου καθώς και ένα άλλο μικρότερο (μυθοπλασία – παραμύθι για ενήλικες) ευρίσκονται στην Αθήνα σε Εκδοτικούς Οίκους και ευελπιστώ να δουν το “φως” της δημοσιότητας εντός του έτους.
Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο αυτήν την περίοδο;
− Αυτή την περίοδο γράφω ένα μεγάλο μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται κάπου στη Λατινική Αμερική. Προετοιμάζω επίσης ένα βιβλίο πολιτικού περιεχομένου, το οποίο προς το παρόν δεν είναι ανακοινώσιμο.
ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ
Κύριε Πολυράκη, ποια είναι η γνώμη σας για την ποιότητα των βιολογικών καλλιεργειών; Μπορούμε να τα εμπιστευόμαστε;
– Τα βιολογικά προϊόντα πρέπει διακαώς να τα επιζητούμε, να τα προτιμάμε και να τα εμπιστευόμαστε. Αλλά, μόνο εκείνα που είναι πιστοποιημένα από κάποιο σχετικό Πιστοποιητικό Οργανισμό! Ασφαλώς, όχι εκείνα που τυχόν έχει σε κάποια λαϊκή κάποιος αγρότης και απλά ισχυρίζεται ότι είναι βιολογικά τα όποια προϊόντα του.
Πιστεύετε υπάρχει μέλλον στις βιολογικές καλλιέργειες εμπορικά; Θα συμβουλεύατε τους νέους ανθρώπους να ασχοληθούν;
– Άποψή μου είναι ότι το μέλλον της Γεωργίας γενικά είναι η Βιολογική Γεωργία. Ο καταναλωτής ανά τον κόσμο έχει ευαισθητοποιηθεί τα μέγιστα στις βλαβερές συνέπειες των αγροχημικών γενικότερα και η Αγορά είναι έτοιμη να τα δεχτεί. Η δε Ε.Ε. τα “αγκαλιάζει”. Και κάτι ακόμη: Ολη η Κρήτη -ως απομονωμένος γεωγραφικός χώρος- θα μπορούσε εύκολα να μετατραπεί σε μια απέραντη βιολογική έκταση, κάθε καλλιέργειας. Αλλά, υπάρχει πολιτική βούληση; Τα χρόνια που δίδασκα στο Πολυτεχνείο Κρήτης (Μηχανικούς Περιβάλλοντος) είχα αναθέσει σε μία γεωπόνο τη διπλωματική εργασία για το Master της, αλλά και σε μια τελειόφοιτο Μηχανικό Περιβάλλοντος την πτυχιακή της εργασία, με θέματα που άπτονταν τη δυνατότητα μετατροπής της συμβατικής ελαιοκαλλιέργειας σε βιολογική, σε διαφορετικές περιοχές του Ν. Χανίων. Και οι δύο εργασίες έδειξαν την κερδοφόρα και εύκολη δυνατότατα αυτής της μετατροπής. Προσωπικά, δεν έχω δε σταματήσει, να συμβουλεύω νέους αγρότες για ενασχόληση με τη βιοκαλλιέργεια!
Ως επιστήμονας, ως γεωπόνος, τι πιστεύετε ότι θα συμβεί αν προχωρήσει η υπόθεση με τα χημικά της Συρίας στη Μεσόγειο;
– Εχω εκφραστεί για το θέμα, με δισέλιδο επιστημονικό άρθρο μου, στα “Χανιώτικα νέα” της 12ης Φεβρουαρίου. Αλλά, θα πω και πάλι ότι, εάν τελικά συμβεί αυτό (και επειδή δεν μας εφησυχάζει η όποια “υδρόλυση” υποστούν τα χημικά αυτά και θανατηγόνα προϊόντα), θα είναι η χαριστική βολή για τη Μεσόγειο, μια κλειστή -κατ’ ουσίαν- θαλάσσια λεκάνη με ανανέωση των υδάτων της, κάθε 80 – 90 χρόνια! Με ό,τι αυτό σημαίνει για τους θαλάσσιους οργανισμούς και τους λαούς που την περιστοιχίζουν!
Σας ευχαριστώ πολύ, καλή και δημιουργική συνέχεια!
– Εγώ σας ευχαριστώ κα Μουντάκη, για την τιμή! Καλή συνέχεια με επιτυχία και σε εσάς στο πολυσχιδές έργο σας!
