Επιστήμονες με επικεφαλής τη διεθνώς αναγνωρισμένη ελληνικής καταγωγής παλαιοανθρωπολόγο Κατερίνα Χαρβάτη, καθηγήτρια του γερμανικού Πανεπιστημίου της Τυβίγγης (Tübingen), συνδύασαν τα πιο πρόσφατα ανατομικά και γενετικά στοιχεία, για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι οι πρώτοι σύγχρονοι άνθρωποι (Ηomo sapiens) άρχισαν τις μεταναστεύσεις τους από την Αφρική πριν από περίπου 130.000 χρόνια, αρκετά νωρίτερα από ό,τι θεωρείτο μέχρι σήμερα.
Όπως εκτιμούν οι ερευνητές, υπήρξαν διάφορα κύματα μεταναστεύσεων και πιθανότατα το αρχαιότερο ακολούθησε νότια διαδρομή, μέσω της Αραβικής χερσονήσου, με κατεύθυνση την Αυστραλία και τον Δυτικό Ειρηνικό.
Η ομάδα της Χαρβάτη, σε συνεργασία με ερευνητές του ιταλικού Πανεπιστημίου της Φεράρα και του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Γαλλίας, εξέτασαν διάφορα πιθανά σενάρια διασποράς και μεταναστευτικές διαδρομές με αφετηρία την Αφρική, συγκρίνοντας τις ανατομίες των κρανίων, καθώς και τις σχετικές γενετικές αναλύσεις.
Οι ερευνητές κατέληξαν στην εκτίμηση πως το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι το πρώτο κύμα εξόδου από την Αφρική πραγματοποιήθηκε πριν από περίπου 130.000 χρόνια, αρκετές χιλιάδες χρόνια νωρίτερα σε σχέση με τις επικρατούσες έως τώρα εκτιμήσεις. Ένα δεύτερο μεταναστευτικό κύμα προς Την Ευρώπη και την Ασία έλαβε χώρα πολύ αργότερα, πριν από περίπου 50.000 χρόνια.
Οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι όλοι οι σημερινοί άνθρωποι κατάγονται από κοινό προγονικό πληθυσμό, που ζούσε πριν από 100.000 – 200.000 χρόνια στην Αφρική. Το κυρίαρχο μέχρι σήμερα σενάριο ήταν ότι υπήρξε ένα κύριο ρεύμα εξόδου από την «μαύρη ήπειρο» και αυτό συνέβη πριν από 50.000 έως 70.000 χρόνια. «Και οι δύο κατηγορίες στοιχείων, τόσο οι ανατομικές συγκρίσεις κρανίων, όσο και τα γενετικά δεδομένα, υποστηρίζουν την άποψη ότι υπήρξαν πολλαπλές μεταναστεύσεις», δήλωσε η Χαρβάτη. Στο πρώτο μεταναστευτικό κύμα προς την Αυστραλία και τον Ειρηνικό οφείλουν την καταγωγή τους οι αυστραλοί Αβορίγινες, οι Μελανήσιοι και οι κάτοικοι της Παπούα. Άλλοι πληθυσμοί στην ηπειρωτική Ασία έλκουν την καταγωγή τους από το κατοπινό μεταναστευτικό κύμα.
Ωστόσο παραμένει το ερώτημα σχετικά με το ποιές συνθήκες στην ανατολική Αφρική «πυροδότησαν» τις μεταναστεύσεις. Οι επιστήμονες εικάζουν ότι σοβαρές ξηρασίες που άρχισαν να εμφανίζονται πριν από 135.000 χρόνια, ώθησαν πολλούς προγόνους μας να δοκιμάσουν την τύχη τους σε άλλα πιο υγρά και εύφορα μέρη.
(Πηγές: www.pnas.org, www.uni-tuebingen.de, ΑΠΕ)
