Μυρσίνη Ζορµπά
Τρία σπάνια κείµενα της, γραµµένα λίγο πριν και λίγο µετά την πτώση της Χούντας.
Γράφει ο Αντώνης Λιάκος, ο οποίος κι επιµελείται αυτό το σπάνιο αφιέρωµα της Εφηµερίδας των Συντακτών.
«Τι µας άφησε η Μεταπολίτευση από την οποία πέρασε µισός αιώνας;
Στις επετειακές εκδηλώσεις που έγιναν ως τώρα, δύο ιστορίες διατυπώθηκαν. Η µια µιλά για την ιστορία του λαϊκισµού, του υπερβολικού δικαιωµατικού, της χαλάρωσης των αξιών, της πειθαρχίας και της οικονοµικής ανεµελιάς που προκάλεσαν τον εκτροχιασµό της κρίσης του 2010. Η άλλη είναι µια ιστορία επιτυχίας που µιλά για την ένταξη στην Ευρώπη και την ανθεκτικότητα των κοινοβουλευτικών θεσµών παρά την οικονοµική κρίση, παραβλέποντας βέβαια την κριτική για την ποιότητα της ∆ηµοκρατίας στην Ελλάδα, από το Ευρωκοινοβούλιο και διεθνείς οργανισµούς, καθώς και την κατάταξη της χώρας στους ουραγούς της Ευρώπης, σε µια σειρά από δείκτες που αφορούν τη ζωή του µεγαλύτερου µέρους της κοινωνίας. Τι µας άφησε εποµένως η Μεταπολίτευση;»
1. Η λαϊκή κυριαρχία
«ΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ που χρησιµοποιούµε συνήθως στις πολιτικές αναλύσεις, εκτιµήσεις ή και απλές συζητήσεις δεν είναι ανεξάρτητοι από το “λεξιλόγιο” που κάθε οµάδα ή κόµµα καλλιεργεί ανάλογα µε την πολιτική του τοποθέτηση. Πραγµατικά υπάρχει µεγάλη διαφορά ανάµεσα στον τρόπο που εκφράζονται οι αστοί πολιτικά και σε κείνο των αριστερών, αλλά ακόµη κι ανάµεσα στις διάφορες τάσεις της αριστεράς η διαφοροποίηση είναι αρκετά φανερή. Όµως θα πρέπει να τονίσουµε ότι δεν πρόκειται απλά για παιχνίδι λέξεων. Η προτίµηση για τη µία ή την άλλη έκφραση δεν µπορεί να είναι αυθαίρετη, αλλά υποδηλώνει µια ουσιαστική προτίµηση, επιλογή στο περιεχόµενο».
2. «Προβλήµατα της ∆ηµοκρατίας (Με αφορµή το βιβλίο του καθηγητή ∆.Θ. Τσάτσου)
… Το βιβλίο του κυρίου Τσάτσου αντιµετωπίζει το πρόβληµα από την οπτική των εσωτερικών αντιφάσεων. Αν θέλαµε να το χαρακτηρίσουµε µε µία πρόταση, θα λέγαµε ότι προσπαθεί ν’ αποκαλύψει την αναντιστοιχία των χονδροειδών δηµοκρατικών διακηρύξεων του καθεστώτος προς τις ιστορικά κι επιστηµονικά αναγνωρίσιµες δηµοκρατικές αρχές».
…3. Το Ελληνικό πρόβληµα
Αν η δικτατορία προκάλεσε βαθύ ρήγµα στην πολιτική ζωή της χώρας κι αποτέλεσε ανατροπή του πολιτικού καθεστώτος, δεν είχε όµως την ίδια επίδραση και στις οικονοµικές και κοινωνικές δοµές του Ελληνικού καπιταλισµού. Αντίθετα µάλιστα, το ίδιο το αυταρχικό καθεστώς διευκόλυνε την ανάπτυξη του Ελλ. Καπιταλισµού µε την ουσιαστική απαγόρευση κάθε διεκδίκησης από µέρους των εργαζοµένων, εξασφαλίζοντας του έτσι τους ευνοϊκότερους όρους στην εκµετάλλευση της εργασιακής δύναµης».