Μεταπτυχιακοί φοιτητές του Α.Π.Θ. έβαλαν τα… γυαλιά στους δημοσκόπους

Μπορεί οι δημοσκοπήσεις να μην κατάφεραν να προσεγγίσουν το τελικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος πέρα από την πρωτιά του «Οχι», αλλά αυτό το κατάφερε η διαδικτυακή έρευνα τριών μεταπτυχιακών φοιτητών του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η έρευνα, που έγινε με αποκλειστική πρωτοβουλία και δαπάνη των φοιτητών, έδωσε ποσοστό 63% στο «Οχι» (όταν από την κάλπη προέκυψε το 61,3%) και αυτό προκάλεσε συζητήσεις.
Η εν λόγω έρευνα έδειξε ότι υπέρ του «Οχι» τάχθηκαν κυρίως άτομα ηλικίας 18-25 ετών, άνεργοι, όσοι θεωρούν πιο αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης το ραδιόφωνο, το Διαδίκτυο, το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον. Υπέρ του «Ναι» η έρευνα έδειξε ότι τάχθηκαν κυρίως άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, ελεύθεροι επαγγελματίες, όσοι θεωρούν πιο αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης την τηλεόραση, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.

Τους λόγους που δεν μπόρεσαν οι δημοσκοπήσεις να προσεγγίσουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημοσθένης Δώδος, ενώ για τη διαδικτυακή έρευνα και τα συμπεράσματα της μιλάει η μία από τους τρεις μεταπτυχιακούς φοιτητές η Λαμπρίνα Βετσοπούλου.
Τη διαδικτυακή έρευνα έκαναν με δική τους πρωτοβουλία οι μεταπτυχιακοί φοιτητές Ανδρέας Βασιλείου, Λαμπρίνα Βετσοπούλου, Σταμάτης Γκιλφέσης, με τις συμβουλές του αναπληρωτή καθηγητή Δημοσθένη Δώδου και του επίκουρου καθηγητή Ιωάννη Παπαγεωργίου, στο πλαίσιο του μαθήματος «Μεθοδολογία Πολιτικών Επιστημών» του καθηγητή Ιωάννη Ανδρεάδη.

«Θελήσαμε να αρπάξουμε την ευκαιρία του δημοψηφίσματος για να εφαρμόσουμε όσα μάθαμε στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Πολιτικής Ερευνας και το κάναμε με όρεξη, πίστη και δικά μας έξοδα» είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Λαμπρίνα Βετσοπούλου και συμπλήρωσε ότι η ομάδα είχε επιπλέον μια μικρή περιπέτεια μέχρι να εξασφαλίσει τη φιλοξενία της έρευνας στο Διαδίκτυο. Το εγχείρημα της ομάδας συνέπεσε με το κλείσιμο των Τραπεζών, οπότε δεν γίνονταν δεκτές οι ελληνικές πιστωτικές κάρτες και η ομάδα αναγκάστηκε να ζητήσει βοήθεια από φίλους που διαμένουν στο εξωτερικό, οι οποίοι και διέθεσαν τις δικές τους πιστωτικές κάρτες.

Ολα έγιναν πολύ γρήγορα, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Λαμπρινή Βετσοπούλου. Την Κυριακή 28 Ιουλίου ετοιμάστηκε το ερωτηματολόγιο. Τη Δευτέρα έγινε η επεξεργασία του. Την Τετάρτη το πρωί δημοσιοποιήθηκε μέσω Facebook και Twitter. Η έρευνα ολοκληρώθηκε τα μεσάνυχτα του Σαββάτου. Οι απαντήσεις ανήλθαν σε 200.000 περίπου. Η έρευνα βασίστηκε σε 170.000 απαντήσεις, αφού προηγήθηκε επεξεργασία για την αποφυγή διπλοψηφιών και μη σοβαρών συμμετοχών, ενώ έγινε στάθμιση των αποτελεσμάτων στο γενικό πληθυσμό. Ετσι προέκυψε το 63% υπέρ του «Οχι».

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, το «Οχι» κυριάρχησε στις ηλικίες 18-24 ετών και το «Ναι» στις ηλικίες άνω των 65 ετών. Από όσους δήλωσαν ότι θα ψήφιζαν «Ναι», το 98,3% προτιμά ως νόμισμα το ευρώ. Το ίδιο ισχύει και για το 53,4% όσων δήλωσαν ότι θα ψήφιζαν «Οχι». Από την ερώτηση «τι θα ψήφιζαν αν γίνονταν παράλληλα με το δημοψήφισμα και βουλευτικές εκλογές», προκύπτει ότι η συσπείρωση σε σύγκριση με τις εκλογές του Ιανουαρίου, είναι 82,6% για τον ΣΥΡΙΖΑ, 62,7% για τη Χρυσή Αυγή, 52,5% για τη Ν.Δ., 50,8% για τους ΑΝΕΛ, 48,8% για το ΚΚΕ, 43,9% για το ΠΑΣΟΚ, 39,7% για το Ποτάμι.

Το «Ναι» και το «Οχι» σε σχέση με το ποια πηγή πληροφόρησης θεωρείται πιο αξιόπιστη

– Το 73,2% όσων θεωρούν ως πιο αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης την τηλεόραση, δήλωσε ότι θα ψήφιζε «Ναι». Το ίδιο δήλωσε ότι θα ψήφιζε και το 51,3% όσων θεωρούν πιο αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
– Υπέρ του «Οχι» τάχθηκαν το 79,5% όσων θεωρούν το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον ως πιο αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης, το 76% όσων θεωρούν το Διαδίκτυο πιο αξιόπιστη πηγή και το 68,4% όσων θεωρούν το ραδιόφωνο πιο αξιόπιστη πηγή.
– Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανέργων τάχθηκε υπέρ του «Οχι» και το μεγαλύτερο ποσοστό των ελεύθερων επαγγελματιών υπέρ του «Ναι».

Γιατί οι δημοσκοπήσεις δεν προσέγγισαν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος

Τη δική του εξήγηση, γιατί οι δημοσκοπήσεις δεν προσέγγισαν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, δίνει ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ Δημοσθένης Δώδος. Οπως επισημαίνει:
– Δεν υπήρχαν στοιχεία από προηγούμενο δημοψήφισμα.
– Η συμπεριφορά των ψηφοφόρων κάθε κόμματος δεν ήταν σε ευθεία αντιστοίχηση με τις επιλογές τους στις εκλογές του Ιανουαρίου.
– Μετά την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος ακολούθησε το σοκ του κλεισίματος των Τραπεζών και αυτό οδήγησε, μεταξύ άλλων, σε επανατοποθέτηση πολλών ανθρώπων, αλλά και σε ουσιαστική άρνηση απαντήσεων ή υπεκφυγές.
– Μέχρι την Παρασκευή το μόνο σίγουρο ήταν το ηλικιακό στοιχείο. Δλαδή, ότι οι νέοι ψήφιζαν μαζικά «Οχι» και οι άνω των 65 ετών ψήφιζαν μαζικά «Ναι».
– Από το πρωί της Παρασκευής καταγράφηκε μια μεγάλη στροφή στα κύματα των απαντήσεων. Το αποκορύφωμα ήταν η «σύγκρουση» των δύο συγκεντρώσεων το βράδυ της ίδιας μέρας στην Αθήνα, όπου φάνηκε ότι ενισχύεται το «Οχι». Οι δημοσκοπήσεις δεν μπόρεσαν να προβλέψουν το «σπάσιμο» των κομματικών γραμμών και ακολούθησε «τσουνάμι».
– Είναι ενδιαφέρον ότι ακόμα και στη ιδιαίτερη πατρίδα του Αντώνη Σαμαρά, τη Μεσσηνία, υπερίσχυσε το «Οχι».
– Είναι εντυπωσιακό και απρόβλεπτο ότι το «Οχι» υπερίσχυσε συντριπτικά σε τουριστικές περιοχές της Κρήτης, του Νότιου Αιγαίου και των Επτανήσων. Αυτό το γεγονός δείχνει ότι οι κάτοικοι των εν λόγω περιοχών γνώριζαν πολύ καλά τι ψηφίζουν. Ψήφισαν «Οχι» στα μέτρα και όχι στην επιλογή νομίσματος.

Για τη διαδικτυακή έρευνα των τριών μεταπτυχιακών φοιτητών ο κ. Δώδος τονίζει πως αν και ξεκίνησε ως μια δοκιμή εφαρμογής όσων έχουν διδαχθεί, είχε την τύχη να διευρυνθεί σε μεγάλη κλίμακα διαδικτυακά, με αποτέλεσμα -μετά τις επεξεργασίες- να προσεγγίσουν πάρα πολύ το τελικό αποτέλεσμα.
«Παρά το ότι η γενική αίσθηση είναι ότι απέτυχαν οι δημοσκοπήσεις, επειδή δεν προέβλεψαν το τελικό αποτέλεσμα, θεωρώ ότι προέβλεψαν στις συγκεκριμένες συνθήκες, την αδιαμφισβήτητη τάση ότι το «Οχι» προηγείται» επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.