» Πολύωρη συζήτηση για τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες
Πρώτο βήμα θετικό στην παρουσίαση των προτάσεων των μελετητών για τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ) των περιοχών Natura στη Δυτ. Κρήτη χωρίς να λείπουν όμως οι ισχυρές ενστάσεις για μια σειρά από “γκρίζες ζώνες”.
Η ημερίδα όπου παρουσιάσθηκαν οι προτάσεις διήρκεσε πάνω από 4 ώρες, τοποθετήθηκαν 25 άτομα και συμμετείχαν πάνω από 80 εκπρόσωποι φορέων και πολίτες.
Όλοι οι συμμετέχοντες επισήμαναν πόσο πολύ καθυστέρησε η διαδικασία της εκπόνησης των ΕΠΜ και πόσο σημαντική είναι η θεσμοθέτηση τους με τα προεδρικά διατάγματα. Ωστόσο δεν έλειψαν και μια σειρά από ενστάσεις για πολλά από αυτά που προτείνουν ή δεν προτείνουν οι μελετητές.
Ειδικότερα:
• ΛΑΦΟΝΗΣΙ-ΦΑΛΑΣΑΡΝΑ: Με βάση τις προτάσεις των μελετητών φαίνεται να μειώνεται το πλάτος της Ζώνης Προστασίας Φύσης (Απόλυτη προστασία) στο Λαφονήσι, (ανατολικά της παραλίας της Βουλισμένης στην ιδιωτική έκταση μέχρι το χώρο της ράμπας) και στα Φαλάσαρνα στο ανατολικό τμήμα της αμμουδιάς. «Αυτές οι προτάσεις δεν ταιριάζουν με τις Υπουργικές αποφάσεις για το Λαφονήσι και τα Φαλάσαρνα» παρατήρησε ο δήμαρχος Κισσάμου κ. Γιώργος Μυλωνάκης. Οι μελετητές απάντησαν πως αυξήθηκε το μέγεθος της Ζώνης Προστασίας Φύσης για το Λαφονήσι και για τα Φαλάσαρνα, με τον ειδικό συνεργάτη του Δήμου Κισσάμου κ. Κώστα Κουκουράκη να αντιτείνει πως αυξήθηκε η ΖΠΦ κατά μήκος και μειώθηκε κατά πλάτος στο σημείο όπου δέχεται τη μεγαλύτερη πίεση! Ειδικότερα για το Λαφονήσι ανέφερε ότι «ο ιδιωτικός χώρος που είχε εκχερσωθεί παράνομα το 2001 και για τον οποίο υπάρχει απόφαση να αποκατασταθεί και να διωχθούν οι παρανομούντες τον είχατε βάλει αρχικά στη Ζώνης Προστασίας Φύσης και τώρα όχι». Μάλιστα τόσο εκπρόσωποι του Δήμου Κισσάμου όσο και του Δήμου Καντάνου-Σελίνου – που κατέθεσαν συγκεκριμένες προτάσεις στη διαβούλευση – παρατήρησαν πως αυτή η διαφοροποίηση μπορεί να δώσει “πάτημα” σε ιδιωτικά συμφέροντα να παρακάμψουν όσα προβλέπουν οι κοινές υπουργικές αποφάσεις.
• ΠΑΡΑΤΑΣΗ: «Οι ΕΠΜ είναι απαραίτητες για να διορθωθούν τα “κακώς κείμενα” και να βάλουμε ένα τέλος στην αναρχία» δήλωσε ο κ. Χ. Κουκιανάκης δήμαρχος Αποκορώνου σημειώνοντας πως οι χωρίς όρια οικιστικές επεκτάσεις των προηγούμενων δεκαετιών αλλά και η διαχείριση περιοχών όπως η λίμνη του Κουρνά έχουν δείξει το μέγεθος του προβλήματος. Ο κ. Κουκιανάκης ζήτησε να δοθεί παράταση μέχρι το τέλος του χρόνου στη διαβούλευση, ενώ ανάλογο αίτημα έχουν καταθέσει τόσο το Τεχνικό Επιμελητήριο όσο και η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κρήτης.
• ΣΦΑΚΙΑ: Την παρατήρηση ότι στην κατάρτιση των ΕΠΜ σε ότι αφορά τα Σφακιά δεν συμμετείχε ο Δήμος και η τοπική κοινωνία έκανε ο περιφερειακός σύμβουλος κ. Γιάννης Μανούσακας. Οι μελετητές ανέφεραν πως είχαν επαφή με το Δήμο, δέχθηκαν όμως πως θα μπορούσε να γίνει μια περαιτέρω ενημέρωση, πιθανόν διαδικτυακά.
• ΣΧΕΔΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ: Ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης κ. Θ. Τσούτσος επισήμανε πως ενώ στη θαλάσσια Natura τονίζεται η σημασία της προστασία των λιβαδιών “Ποσειδωνίας” αυτά δεν έχουν ακόμα χαρτογραφηθεί,με τους μελετητές να σημειώνουν πως αυτά όπως και οι φέρουσες ικανότητες κάθε περιοχής (μέγιστος αριθμός επισκεπτών κ.α.) θα προβλεφθούν στα Σχέδια Διαχείρισης που θα ακολουθήσουν.
ΟΙ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ
Μιλώντας στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής της μελετητικής ομάδας κ. Βαγγέλης Παπάς διευθυντής της εταιρείας ΟΙΚΟΜ ΕΠΕ υπογράμμισε πως για να εκπονηθούν οι μελέτες υπήρξε επικοινωνία και συζήτηση με τους τοπικούς φορείς και πρόσθεσε πως «οι προτάσεις στις ΕΠΜ στηρίζονται σε ένα νόμο που προβλέπει συγκεκριμένες ζώνες ανάλογα με τα είδη και τους τύπους οικοτόπων που προστατεύονται. Ζώνες απόλυτης προστασίας της φύσης (όπου επιτρέπονται λίγες χρήσεις), ζώνες προστασίας της φύσης, ζώνες διατήρησης οικοτόπων και ειδών και ζώνες βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων που επιτρέπονται οι περισσότερες χρήσεις που προβλέπει ο νόμος».
Ο ίδιος τόνισε πως στόχος των μελετητών ήταν «να διασφαλίσουμε τις υποχρεώσεις που έχουμε έναντι της Ε.Ε.» αλλά και «τα σημαντικά στοιχεία της φύσης και παράλληλα αυτό – κατά το δυνατόν – να μην γίνει σε βάρος της ανάπτυξης, του ανθρώπου ή να αξιοποιηθεί το φυσικό αυτό κεφάλαιο για να δημιουργηθούν καινούργιες αναπτυξιακές δυνατότητες». Σε παρατήρηση των “Χ.ν.” πως η όλη διαδικασία άργησε τρεις δεκαετίες ο κ. Παππάς απάντησε ότι «ναι,είναι αργά αλλά πάλι…ποτέ δεν είναι αργά. Άρα ακόμα και τώρα ειδικά στην περιοχή των Χανίων υπάρχουν εξαιρετικά φυσικά συστήματα που έχουν διατηρηθεί και με κατάλληλους όρους μπορούν να αποκατασταθούν και να συνεχίσουν να διατηρούνται».
«ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ»
«Θα δανειστώ μια αναφορά του γ.γ. του ΟΗΕ κ. Γκουτιέρες. “Διεξάγουμε ένα αυτοκτονικό πόλεμο σε βάρος της φύσης!” Βλέπω τα προεδρικά διατάγματα που ακολουθούν την έγκριση της ΕΠΜ ως την πρώτη πράξη εκεχειρίας με τη φύση. Αυτό οφείλουμε να κάνουμε. Έχουμε καθυστερήσει 30 χρόνια φτάνει πια!» δήλωσε ο βιολόγος και μέλος της μελετητικής ομάδας κ. Πέτρος Λυμπεράκης. Ο κ. Λυμπεράκης τόνισε πως ακόμα και αν έχουν αδυναμίες οι ΕΠΜ «είναι ένα εργαλείο βασικό που βάζει κάποιες αρχές αλλιώς πατάμε σε κινούμενη άμμο».
«Η Κρήτη είναι περιζήτητη γιατί έχει αυτό το φυσικό περιβάλλον» τόνισε ο κ. Παναγιώτης Δημόπουλος πρόεδρος της επιτροπής Natura 2000 καθ. Πανεπιστημίου Πατρών υπογραμμίζοντας πως η χώρα μας πληρώνει πρόστιμα στην Ε.Ε. γιατί εδώ και χρόνια δεν έχει ούτε ΕΠΜ, ούτε Σχέδια Διαχείρισης. «Ο χρόνος έχει τελειώσει! Όσο πιο σύντομα μπει μια τάξη θα έχουμε ισορροπία ανάμεσα στον άνθρωπο και στη φύση» είπε χαρακτηριστικά, ενώ ο δρ. Κτηνιατρικής κ. Αλ. Στεφανάκης και αυτός στην ομάδα μελετητών σημείωσε πως στην εκπόνηση των ΕΠΜ λήφθηκε υπόψιν ο πρωτογενής τομέας και η ανάγκη εξασφάλισης της διατροφικής επάρκειας.
Για μια θετική πρώτη κατεύθυνση έκανε λόγο ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων κ. Ν. Καλογερής προσθέτοντας πως στα Χανιά «η ραγδαία αύξηση του τουρισμού έφερε τρομακτική πίεση στις περιοχές μας».
Στη σημασία της διατήρησης των περιοχών ιδιαιτέρου φυσικού περιβάλλοντος στάθηκε ο αντιπεριφερειάρχης Κυριάκος Κώτσογλου, ενώ ο Φώτης Ποντικάκης από την “Οικολογική Πρωτοβουλία” έβαλε το θέμα των εξορύξεων που όπως είπε «αν προχωρήσουν αναιρούν κάθε προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος», υπογράμμισε πως στις περιοχές προστασία της φύσης δεν μπορούμε να συζητάμε ούτε για ξενοδοχεία 150 κλινών και ζήτησε την ένταση στο δίκτυο Natura περιοχών όπως ο Σταυρός Ακρωτηρίου. Για μη συμμετοχή της Δασικής Υπηρεσίας στην εκπόνηση των ΕΠΜ μίλησε ο δασολόγος Γιάννης Φωτάκης, με τους μελετητές να απαντούν πως υπήρχε στην ομάδα τους δασολόγος παρόλο που το Υπουργείο Περιβάλλοντος δεν το προέβλεπε, ενώ η κ. Αιθρά Μαριά καθ. Πολυτεχνείου Κρήτης έκανε λόγο για μια σειρά δυσλειτουργίες στην εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Παρέμβαση έκανε και η δήμαρχος Γαύδου κ. Λίλιαν Στεφανάκη, καθώς όλη η Γαύδος και η Γαυδοπούλα είναι ενταγμένη στο Natura. Ζήτησε να υπάρξει πρόβλεψη για την χωροθέτηση του βιολογικού, για τη δημιουργία λατομικής ζώνης ώστε να μην φέρνονται υλικά από την Κρήτη αλλά και για την ιδιαίτερη προστασία της Τρυπητής που πέρα από το ιδιαίτερο τοπίο της αποτελεί το πρώτο σταθμό για τα μεταναστευτικά πουλιά.
Τέλος, ο ειδικός συνεργάτης του Δήμου Κισσάμου κ. Κώστας Κουκουράκης ζήτησε να δοθεί από το Υπουργείο μια παράταση 15 ημερών για να προλάβουν οι υπόλοιποι Δήμοι να κάνουν τις προτάσεις τους (σημείωσε πως οι Δήμοι Κισσάμου και Καντάνου- Σελίνου τις έχουν ήδη έτοιμες) και παρατήρησε πως οι ΕΠΜ σε μεγάλο βαθμό είναι “ανθρωποκεντρικές” αντί να βάζουν πρώτα τη φύση και μετά τον άνθρωπο ειδικά για περιοχές που το περιβάλλον βρίσκεται σε μεγάλη πίεση.