Τυχαία άκουσα µια κουβέντα ανάµεσα σε µητέρες…
«Στις διακοπές δεν θα ξεκολλάνε από το κινητό τους τηλέφωνο ή από την τηλεόραση».
Συµφώνησαν συγκαταβατικά οι υπόλοιπες. Έτσι αλλοιώνεται ο ρόλος των διακοπών. Αντί οι µαθητές να λειτουργούν διαφορετικά, εντείνεται η εξάρτηση τους από τις οθόνες. Το αποτέλεσµα είναι να αναπτύσσουν περισσότερο αχρείαστο άγχος. Σηµαντικά επηρεάζονται οι οθονόβιοι έφηβοι µας που συµµετέχουν σε πολλαπλές εξετάσεις τις ερχόµενες εβδοµάδες. Στο σηµείωµα παρουσιάζω ένα σύγχρονο επηρεαστικό φαινόµενο, τα αποτελέσµατα µιας έρευνας µου και προτάσεις διαχείρισης της περιόδου των εξετάσεων.
Η παγίδα του FOMO
Σε ένα κόσµο που είµαστε συνεχώς συνδεδεµένοι, είναι εύκολο να πέσουµε στα δίκτυα του φαινόµενου FOMO (Fear of Missing Out), δηλαδή του φόβου ότι χάνουµε κάτι.
Το FOMO µπορεί να επηρεάσει βαθιά την ψυχική ευεξία των εφήβων µας. Τι είναι όµως το FOMO; Είναι το αγχώδες συναίσθηµα µας όταν νοµίζουµε ότι φίλοι ή γνωστοί µας έχουν υπέροχες εµπειρίες που χάνουµε. Ο φόβος ότι δεν συµµετέχουν κάνει κάποιους να νιώθουν ανεπαρκείς, µόνοι και ανήσυχοι. Η αίσθηση της απώλειας επηρεάζει τους ευάλωτους που µπορεί να εµφανίσουν…
Αυξηµένη ένταση και άγχος.
Μειωµένη αυτοεκτίµηση.
Τάση για αποµόνωση.
Κακό ύπνο και κόπωση. Αν έφηβοι που συµµετέχουν σε εξετάσεις πέσουν στην παγίδα του συχνού βασανιστικού ελέγχου στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης τότε… Ο ύπνος τους διαταράσσεται, οδηγούνται σε εξάντληση και η ικανότητα συγκέντρωσης τους µειώνεται δραµατικά το επόµενο πρωί.
Στα Χανιά
Η έρευνα µου, σε Χανιώτες έφηβους, σκοπό έχει να αναδείξει πόσο µας επηρεάζει το φαινόµενο του ‘‘Φόβου της Απώλειας’’… Τα ερωτήµατα που έδωσα σε µαθητές µας ήταν 3.
Χρόνος για το κινητό τηλέφωνο
Το 1ο ερώτηµα µου ήταν απόλυτα σαφές…
«Πόσο χρόνο περνάτε το 24ώρο στέλνοντας µηνύµατα ή παίζοντας παιχνίδια στο κινητό σας;».
Κάτω από 30 λεπτά Κανείς
Από 30-60 λεπτά 12%
Από 1-2 ώρες 24%
Από 2-3 ώρες 41%
Περισσότερο από 3 ώρες 18%
Χρόνος µελέτης
Το 2ο ερώτηµα που τους έθεσα ήταν «Επηρεάζει τη µελέτη σας ο χρόνος που ασχολείσθε µε το κινητό σας;» Οι απαντήσεις τους ξαφνιάζουν…
To 6% θεωρεί σε µεγάλο βαθµό.
Το 12% θεωρούν µέτρια την επιρροή που δέχονται.
Το 53% απάντησε πιθανώς ή λίγο.
Το 17% απάντησε αρνητικά.
Τ0 12% είπαν ότι δεν γνωρίζουν.
Χρόνος ύπνου
Στο 3ο ερώτηµα µου…
«Επηρεάζεται ο ύπνος σας από την ενασχόληση σας µε το κινητό τηλέφωνο;», οι απαντήσεις ποικίλλουν…
Το 35% απάντησε αρνητικά.
Το 12% είπαν ότι δεν γνωρίζουν.
Το 29% θεωρούν πιθανή ή µικρή την επιρροή του.
Το 18% σε µέτριο βαθµό.
Το 6% σε µεγάλο βαθµό.
Τα σχόλια µου
Οι 15χρόνοι Χανιώτες µαθητές µας που απάντησαν στις 3 απλές ερωτήσεις προετοιµάζονται να δώσουν εξετάσεις γλωσσοµάθειας και εξετάσεις Γυµνασίου σε λίγες εβδοµάδες. Κατ’ αρχήν, θεωρώ ότι απάντησαν ειλικρινά και αβίαστα.
Οι έφηβοι µας πιστεύουν ότι έχοντας το κινητό τους τηλέφωνο συνεχώς ενεργό δίπλα τους…
Την ώρα της µελέτης τους δεν αποσπάται η προσοχή τους.
Λίγο πριν αποκοιµηθούν δεν επηρεάζεται η ποσότητα και η ποιότητα του ύπνου τους.
∆εν επηρεάζεται η γνωστική τους ανάπτυξη.
Τα παραπάνω ριζώνουν στις πεποιθήσεις τους και απαιτείται εξαιρετική προσπάθεια πειθώ, ζωντανά παραδείγµατα και επιστηµονική προσέγγιση για αλλαγή πορείας.
To αναπάντεχο ανησυχητικό στοιχείο που αναδύθηκε ήταν ότι η άµεση προφορική επικοινωνία έχει µειωθεί δραµατικά!
Προς υποψηφίους εξετάσεων
Συµβουλή 1η
Μειώστε άµεσα το χρόνο ενασχόλησης µε το κινητό τηλέφωνο και µη χρήση ακουστικών για άκουσµα µουσικής µέχρι τo τέλος των εξετάσεων
Συµβουλή 2η
Σταµατήστε να παρακολουθείτε τον ορυµαγδό των αρνητικών ειδήσεων που µας βοµβαρδίζουν καθηµερινά τα ΜΜΕ.
Συµβουλή 3η
Εφαρµόστε τη µηχανική αντιγραφή κειµένων.
Ας δούµε τα οφέλη της παλιάς τεχνικής:
Βελτιώνετε τις εκφράσεις, το λεξιλόγιο, τη γραµµατική και το συντακτικό σας.
Οι ανενεργοί βοηθιούνται να ανακτήσουν τον αυτοµατισµό της γραφής δηλαδή να γράφουν ταχύτερα και να βελτιώσουν την ορθογραφία τους.
Αν αυξάνετε σταδιακά τις περιόδους αντιγραφής, δηλαδή από τα 10 λεπτά στα 30+ λεπτά θα βελτιώσετε την αντοχή σας στο συνεχές γράψιµο.
Έµµεσα ενισχύεται η µνήµη εργασίας σας, αν εξασκήστε να θυµόσαστε µεγαλύτερες φράσεις κάθε φορά.
Χαλαρώνετε κι αποµακρύνεστε από το κινητό σας.
Συµπερασµατικά
Εκδηλώνουµε την έµπρακτη υποστήριξη µας προς τους µάχιµους εκπαιδευτικούς και τα Χανιωτάκια από τώρα µέχρι το τέλος των εξετάσεων.
Μειώνουµε κάθε είδους θορύβους σε δηµόσιους και ιδιωτικούς χώρους. Ας κάνουν συστάσεις αυτοί που εντέλλονται.
Εξαρτήσεις, αντοχές, βελτιοδοξία και τάξη στο χώρο είναι όλα µεταδοτικά. Το παράδειγµα µας είναι η καλύτερη διδαχή.
Η απεξάρτηση από το κινητό τηλέφωνο απαιτεί εξαιρετική προσπάθεια, πειθώ, ζωντανά παραδείγµατα και επιστηµονική προσέγγιση.
*Ο Κυρ. Βασιλομανωλάκης είναι Πτυχ. Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στη ∆ιά Βίου Μάθηση. Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr
Τα βιβλία του ‘Μαθαίνω εύκολα΄ ‘Θυµάµαι εύκολα’ ‘Μελετώ αποτελεσµατικά’ διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία Libraire και ΚΥΒΟΣ.
