Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων!
Ενα «στολίδι» που κοσμεί τη πόλη μας και σε κερδίζει με τα εκθέματα, αλλά και με το τρόπο που αυτά παρουσιάζονται στις αίθουσες ενός σύγχρονου, ευάερου κι ευήλιου κτηρίου, που λόγω του σχήματός του το χαρακτήρισαν «…καράβι που αναδύεται μέσα από τη γη»!
Ένα…«καράβι» που θα μας αποκαλύψει τους κρυμμένους θησαυρούς της γης των προγόνων και θα ζωντανέψει τα περασμένα!
Εκεί, στην ιστορική συνοικία της Χαλέπας, όπου βρεθήκαμε τις προάλλες, για να περιδιαβούμε τους αιώνες, απ’ την εποχή των πρώτων ανθρώπων που έζησαν στο νομό μας, μέχρι τους Μινωικούς, Αρχαϊκούς και Ρωμαϊκούς χρόνους…
Και να ‘μαστε στις ευρύχωρες αίθουσές του να μελετούμε χίλια-μύρια ευρήματα, που κάλυπταν τις ανάγκες ανθρώπων που έζησαν πριν από εμάς στον ίδιο τόπο!
Στέκουμε μπροστά σε απαράμιλλα έργα αγγειοπλαστικής όλων των εποχών, μικρά ή μεγάλα αγγεία για καθημερινή ή τελετουργική χρήση: Σε λαήνια, πιθάρια, σαρκοφάγους και λουτήρες, σουρωτήρια, σε θυμιατά, στις λεγόμενες «πυξίδες» όπου έβαζαν οι κομψές κυρίες του άλλοτε τα κοσμήματά τους. Αλλά και σε μεταλλικά ή πέτρινα ευρήματα: Ξιφίδια, πελέκεις, κάτοπτρα, περόνες, πόρπες για τα ενδύματα, σφραγιδόλιθους, νομίσματα και βεβαίως χρυσαφικά.
Σοφά τοποθετημένα όλα, ανάλογα με το θέμα και την εποχή, με το δικό τους αριθμό και τη σχετική επεξήγηση. Πολύ μας κίνησαν το ενδιαφέρον μικρά κι ασήμαντα αντικείμενα που προδίδουν το πόσο φρόντιζαν οι άνθρωποι των πολιτισμών εκείνων τη λεπτομέρεια, με πόσο μεράκι, τέχνη και σοφία κατασκεύαζαν το καθετί! Σταθήκαμε μπροστά στα τσιμπιδάκια για τις τρίχες, στα μυροδοχεία, σε ντελικάτα, λατρευτικά αγγεία, στους πήλινους ταύρους-αναθήματα όλων των μεγεθών. Ενδιαφέρον είχαν και τα καλούπια, που προφανώς χρησιμοποίησε ο άνθρωπος από πολύ νωρίς, για ν’ αναπαράγει τα έργα των χειρών του σε μεγαλύτερες ποσότητες.
Δεν διέφυγαν της προσοχής μας τ’ αγκίστρια, τα μεταλλικά βαρίδια για τα δίχτυα των ψαράδων, όπως και τα πέτρινα βαρίδια των όρθιων αργαλειών του τότε. Και φυσικά τα καλοδουλεμένα σε ποικίλα υλικά αγάλματα κι αγαλματίδια κάθε περιόδου.
Μας συγκίνησε το μαγειρείο με το χωμάτινο έδαφος, το πήλινο τσικάλι στη παραστιά, τα πινάκια, οι μεγάλοι δίσκοι μαγειρικής, όπως κι οι εξυπηρετικές λεκάνες -στενές κάτω, φαρδιές πάνω, για να διευκολύνουν στο ανακάτεμα της τροφής- που μας θύμισαν τη κουζίνα της γιαγιάς μας, και μας έβαλαν σε σκέψεις για το πόσο γρήγορα προχώρησε ο σύγχρονος άνθρωπος κι άλλαξε τα πάντα σε λιγότερο από έναν αιώνα…
Εντυπωσιακές κι οι κατασκευές με αναπαραστάσεις των χώρων καθαρμού, όπως και των χώρων ταφής. Σταθήκαμε μ’ ευλάβεια πάνω σε τάφους πεσόντων πολεμιστών, που αναπαυόταν κάτω απ’ τη γη, μαζί με τα όπλα τους και πλήθος κτερίσματα, καλά προφυλαγμένοι σε χτιστούς χώρους ή κάτω από ασήκωτους ογκόλιθους.
Πολύ μας προβλημάτισε η οικία του λεγόμενου «Φιλάργυρου» που έζησε στα 365 μ. χ. κι άφησε τα κοκαλάκια του στο υπόγειο του σπιτιού του, καθώς σε κάποιο μεγάλο σεισμό -αντί να φύγει τρέχοντας!- κατέβηκε μερικές σκάλες κάτω για να πάρει τα…φλουριά του! Μας ταρακούνησε πραγματικά η εικόνα των θραυσμάτων αγγείων κι οστών στο δάπεδο του υπογείου, καθώς και το φιλμ που προβαλλόταν πάνω απ’ τη κατασκευή, όπου τα πάντα στο σπίτι μέσα κατέρρεαν και καταπλάκωναν το ένα το άλλο! «Ο φιλάργυρος θα μπορούσε να είχε σωθεί!» σκεφτόμασταν, καθώς προχωρούσαμε προς άλλα εκθέματα, «Γιατί βεβαίως εκείνος έχασε τη ζωή του, ενώ ο θησαυρός…επέζησε, αιώνες μετά τον ανέσυρε στην επιφάνεια η σκαπάνη του αρχαιολόγου, και στέκει τώρα λαμπερός κι ακέραιος στη πλαϊνή προθήκη!»
Είναι αλήθεια ότι αφού ολοκληρώσαμε τη περιήγησή μας, πίνοντας το καφεδάκι μας στον πάνω όροφο, με θέα τα κοντινά σπίτια της Χαλέπας και το μάτι να φτάνει μέχρι και το ακρωτήρι του Κολυμβαρίου, κάναμε μια σύντομη επισκόπηση των όσων είδαμε, και νοιώσαμε τυχεροί που ήμασταν εκεί.
Ο πλούτος των ευρημάτων πλούτισε τον κόσμο μας και πολλά μας δίδαξε!
Χαρήκαμε κιόλας που γύρω μας πλήθος οικογένειες ξαπόσταιναν, έχοντας επίσης ζήσει την ανεπανάληπτη εμπειρία…
Γιατί το σύντομο αυτό ταξίδι στο χρόνο, σε μυεί όχι μόνο στην καθημερινότητα των προγόνων, αλλά και στον τρόπο σκέψης τους, αφού είναι γεγονός ότι όταν μπαίνεις στο σπίτι κάποιου, πολλά μπορείς να καταλάβεις για τις προτιμήσεις, τις επιθυμίες και τον τρόπο ζωής του. Κι εμείς μπήκαμε για τα καλά στον κόσμο τους, τους γνωρίσαμε καλύτερα και διαπιστώσαμε πως είχαν τον τρόπο ν’ αντιμετωπίζουν μ’ επιτυχία τις προκλήσεις των καιρών τους.
Σε πιο αργούς ρυθμούς βέβαια, κάτι που νομίζω ταιριάζει περισσότερο στη φύση του ανθρώπου, που δεν χρειάζεται να ζει μέσα στο άγχος και τη βιασύνη, πατώντας κουμπιά ή ταξιδεύοντας ολημερίς μέσα από επίπεδες οθόνες…
Επισκεφτείτε το μουσείο με τους φίλους, τα παιδιά και τα εγγόνια σας!
Ευχαρίστως θα ξαναγυρίζαμε κι εμείς για μια ακόμα επιστροφή στο παρελθόν των προγόνων, για μια ακόμα ενδοσκόπηση κι εμβάθυνση στη δική μας ζωή!
Αξίζει τον κόπο!
