Διαχρονική είναι η γοητεία που ασκεί ο “Ερωτόκριτος” του Βιτσέντζου Κορνάνου ως μια αρχετυπική ιστορία αγάπης που καταφέρνει να θριαμβεύσει ξεπερνώντας τις δυσκολίες και τα εμπόδια που βρίσκονται στον δρόμο των ηρώων. Πτυχές του εμβληματικού αυτού έργου της κρητικής λογοτεχνίας θα αναδειχθούν σε εκδήλωση με τίτλο «Στα χνάρια του Ερωτόκριτου» που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 4 Αυγούστου 2019, ώρα 8.30 μ.μ., στα Ρούστικα Ρεθύμνης.
Την εκδήλωση διοργανώνουν ο Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη, η Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης, ο Δήμος Ρεθύμνης, η ΚΕΔΗΡ, το Πνευματικό-Πολιτιστικό Κέντρο και Βιβλιοθήκη Ρουστίκων «Ανέστης και Μανόλης Αναγνωστάκης» και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ρουστίκων.
Μιλώντας στα “Χ.ν.” ο συντονιστής της εκδήλωσης, πρόεδρος του Ομίλου Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη και ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης Αλέξης Πολίτης, τόνισε ότι η αντοχή στον χρόνο που επιδεικνύει ο “Ερωτόκριτος” οφείλεται στο γεγονός ότι ο Βιτσέντζος Κορνάνος κατάφερε να συνθέσει ένα πραγματικό ποίημα, με ευρεία απήχηση, που υπερβαίνει τους περιορισμούς του χρόνου και του ιστορικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο γεννήθηκε: «Ο “Ερωτόκριτος” είναι ένα παραμύθι, δηλαδή μια αφήγηση φανταστική που από την αρχή μάς πάει εκτός τόπου και χρόνου, σε μια άλλη εποχή που δεν την προσδιορίζει. Και μπορεί η ιστορία αυτή να είναι κατά κάποιο τρόπο απλοϊκή, αλλά τα εμπόδια που συναντάει ο έρωτας των δύο νέων, είναι εκείνα που κάνουν γοητευτική την ιστορία και αναδεικνύουν τον έρωτα. Τα εμπόδια αυτά μπορεί να μην υπάρχουν στις μέρες μας αλλά κάποιου είδους εμπόδια -πρακτικά- υπάρχουν ή κι αν δεν υπάρχουν οι άνθρωποι φοβούνται μήπως υπάρχουν. Το παραμύθι, λοιπόν, νικάει και τον φανταστικό φόβο».
Συνεχίζοντας ο κ. Πολίτης τόνισε ότι ο “Ερωτόκριτος” περιέχει ορισμένα αρχετυπικά στοιχεία που συναντώνται σε σχεδόν όλες τις ερωτικές ιστορίες του κόσμου. Ωστόσο, η επιτυχία του οφείλεται -και- στην αφηγηματική δεινότητα του ποιητή και τη γλαφυρή γλώσσα που χρησιμοποιεί. Μια γλώσσα που παρά το γεγονός είναι στην κρητική διάλεκτο, ο Βιτσέντζος Κορνάρος τη χρησιμοποιεί -συνειδητά- με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι κατανοητή κι από μη Κρητικούς.
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΕΡΓΟ
«Πράγματι η κρητική διάλεκτος δεν αποτέλεσε εμπόδιο για τη διάδοση του έργου που ακόμα και σήμερα παραμένει πολύ δημοφιλές, όπου τραγουδιέται ή παίζεται ως θεατρική διασκευή, καθώς η ατμόσφαιρα του έργου περνάει», εξήγησε η επίκουρη καθηγήτρια του Α.Π.Θ. Τασούλα Μαρκομιχελάκη, ενώ υπογράμμισε ότι πρόκειται για ένα έργο ιδιαίτερα αγαπητό όχι μόνο στο ευρύ κοινό όσο και στους εκπαιδευτικούς κύκλους.
«Προσωπικά έχω διδάξει “Ερωτόκριτο” τόσο στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση όσο και στο Πανεπιστήμιο κι έχω διαπιστώσει ότι πρόκειται για ένα πολύ δημοφιλές έργο. Τα παιδιά το δηλώνουν ως μάθημα, τους αρέσει να κάνουν εργασίες πάνω σ’ αυτό, ενώ διδάσκεται και σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Υπάρχει, δηλαδή, μεγάλη απήχηση», σημείωσε η κα Μαρκομιχελάκη και συμπλήρωσε ότι ο “Ερωτόκριτος” παραμένει μέχρι τις μέρες μας «ζωντανός και ακμαίος»: «Χαρακτηριστικό του ενδιαφέροντος που υπάρχει είναι ότι από το 2003 έως σήμερα έχουν διοργανωθεί 5 διεθνή επιστημονικά συνέδρια για τον “Ερωτόκριτο” και συγχρόνως παρατηρείται μεγάλη διάδοση στις τέχνες μέσω μουσικών και θεατρικών παραστάσεων πολλές από τις οποίες είδαμε φέτος στο πλαίσιο του έτους “Ερωτόκριτου”».
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι για να γίνει ευρέως γνωστός ο “Ερωτόκριτος” χρειάστηκαν να περάσουν περίπου 100 χρόνια από τη συγγραφή του. Τότε το 1713 παύει να κυκλοφορεί ως χειρόγραφο και γίνεται η πρώτη του έκδοση, που αποτελεί και την αφετηρία της πορείας του που τον οδήγησε να καταξιωθεί μέσα στον χρόνο ως μια ιστορία ιδιαίτερα αγαπητή στους λαϊκούς ανθρώπους.
Μια απήχηση η οποία ερμηνεύεται ως αποτέλεσμα συνδυασμού πολλών παραγόντων σύμφωνα με την κα Μαρκομιχελάκη, οι οποίοι σχετίζονται με την ποιότητα του λογοτεχνικού κειμένου, τη χρήση του -αγαπημένου στους Έλληνες- δεκαπεντασύλλαβου ομοιοκατάληκτου, τη δύναμη της ιστορίας και το αίσιο τέλος (που προσφέρει παρηγοριά και ανακούφιση στο κοινό) καθώς και στις διαχρονικές και πανανθρώπινες αξίες (υπομονή, ελπίδα κ.ά.), οι οποίες «μιλούν» και στους σημερινούς αναγνώστες, θεατές ή ακροατές του “Ερωτόκριτου” στις διάφορες καλλιτεχνικές εκδοχές του.
Εκθεση – ομιλίες
Στην εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 4 Αυγούστου 2019, ώρα 8.30 μ.μ., στα Ρούστικα Ρεθύμνης θα μιλήσει πέραν των κ.κ. Α. Πολίτη και Τ. Μαρκομιχελάκη, ο σπουδαίος νεοελληνιστής και μελετητής του “Ερωτόκριτου”, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Cambridge David Holton. Αποσπάσματα του Ερωτόκριτου θα αποδώσει μουσικά ο Αλέξανδρος Αγγελάκης, φυσικός και μουσικός. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, η φιλόλογος Αρχόντισσα Παπαδερού – Ναναδάκη θα δωρίσει στον Όμιλο αυτόγραφη επιστολή του Μανόλη Αναγνωστάκη.
Στον ίδιο χώρο θα εκτίθεται η ενότητα «Ο Μανόλης Αναγνωστάκης και η Κρήτη» από την έκθεση του Ιδρύματος της βουλής των Ελλήνων για τον Μανόλη Αναγνωστάκη, που παρουσιάστηκε στα Χανιά (χειμώνας 2018-2019).
