Κυκλοφόρησεν τελευταία (2017) μια δίτομη βιογραφία του Ελευθέριου Κ. Βενιζέλου από το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος” και τον εκδοτικόν οίκον “Εστία” και συγγραφέα το Νικόλαο Εμμανουήλ Παπαδάκη, γενικό διευθυντή του Ιδρύματος .
Γνώρισα τον Νικόλαο Παπαδάκη μέσο του κοινού μας φίλου Βασίλη Καλαϊτζή – Μουντάκη πριν περισσότερα από 10 χρόνια. Από τότε συνεργαστήκαμε και συνεργαζόμαστε μέσα στα πλαίσια του Ιδρύματος και στην κοινή μας αγάπη για την Ελλάδα, την Κύπρο, την Κρήτη και τον Ελληνισμό. Το Ιδρυμα Βενιζέλου ιδρύθηκε το 2000 και έχει καταστεί τουλάχιστον ένα από τα πιο αξιόλογα Ιδρύματα του Ελληνισμού στο είδος του.
Ο Ν. Παπαδάκης μας παρουσιάζει τώρα ένα βιβλίο που ίσως να είναι το αποκορύφωμα του μέχρι σήμερον συγγραφικού του έργου, μια δίτομη βιογραφία του Ελευθέριου Κ. Βενιζέλου.
Έχουν γραφτεί πάρα πολλές βιογραφίες του Ελευθέριου Βενιζέλου, έχοντας υπόψιν τη θέση του ανδρός στη σύγχρονη Ελληνική και Ευρωπαϊκή Ιστορία. Αναφέρω για παράδειγμα το βιβλίο του Δ. Αλαστου στην αγγλική του 1942, του H.A.Gibbons του 1921 και το τετράτομο βιβλίο του Δ. Πουρνάρα του 1960 (μια εκτενής βιβλιογραφία υπάρχει π.χ. στο βιβλίο μου “Η Ελλάδα και η Αντάντ”, έκδοση του Ιδρύματος Βενιζέλου και των εκδόσεων Πατάκη του 2011, σελίδες 399-432). Η βιογραφία όμως του Νικόλαου Παπαδάκη είναι η πιο σύγχρονη με όλες τις τελευταίες πηγές.
Το βιβλίο αρχίζει από την γέννηση του Βενιζέλου στην Κρήτη το 1864 μέχρι τον θάνατο του το 1936 στο Παρίσι περνώντας όλα τα στάδια της ζωής του Βενιζέλου που διαφωτίζουν την Ελληνική και Ευρωπαϊκή Ιστορία. Η Επανάσταση του Θέρισου, η σύγκρουση με τον Πρίγκηπα Γεώργιο, η Κρήτη και η κλήση του στην Ελλάδα για την ηγεσία της χώρας, οι Βαλκανικοί πόλεμοι και το μεγάλο θέμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και η σύγκρουση με το Βασιλιά Κωνσταντίνο.
Ο Βενιζέλος, νικητής και θριαμβευτής στο Συνέδριο της Ειρήνης. Η γραμματέας του Lloyd George, ως αναφέρεται στο βιβλίο, τον περιγράφει ως «έναν υπέροχο τύπο Ελληνα χυμένο στο κλασικό καλούπι, πνευματικά και σωματικά» (ο.π, Τόμος Β’, σελις 664).
Η εντολή για την Ιωνία, ο θρίαμβος της Συνθήκης των Σεβρών, η προσπάθεια του Βενιζέλου για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα κατά τις διαπραγματεύσεις για τη Συνθήκη (ο.π., Τόμος Β’, σελ. 708), η ήττα στις εκλογές του Νοεμβρίου 1920, η πτώση, η καταστροφή της Σμύρνης, η διαπραγμάτευση στη Λωζάνη, η επιστροφή στην εξουσία, το αποτυχημένο κίνημα, η εξορία, ο θάνατος.
Το βιβλίο του Ν. Παπαδάκη διακρίνεται για την ενδελεχή έρευνα των πηγών. Επίσης η αξία του έγκειται και στην συγγραφή και τις πάμπολες ανέκδοτες φωτογραφίες. Θα αποτελέσει ένα βοήθημα για όλους που ασχολούνται με την νεότερην ιστορία, και για οποιονδήποτε που ενδιαφέρεται για την νεότερην ιστορία του Ελληνισμού.
Θα ήταν χρήσιμη μια μετάφρασή του στην αγγλική για να είναι στη διάθεση και όλων των ξένων ερευνητών.
*Ο Δρ Χρίστος Α. Θεοδούλου είναι Δικηγόρος, Διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων (Η.Ε.Ι., Γενεύης Ελβετίας). Πρώην Μέλος της Γραμματείας του ΟΗΕ.
