Της Γιούλας Κανιτσάκη
• Ένα πολλά υποσχόμενο συγγραφικό “ντεμπούτο”
“Ενθύμηση”
«Κάποτε με ρώτησες “Τι είναι αγάπη;”/ Και εγώ στην κόψη της απόγνωσης, σου απάντησα “Αγάπη είναι απλά μια/ λέξη όπως όλες οι άλλες!” και/ είδα που με κοίταξες ξαφνιασμένος./ Μην στενοχωριέσαι. Τώρα έχω καλύτερη απάντηση./……… Ελπίζω να σου αρέσει καλύτερα η καινούργια μου απάντηση./Αντίο λοιπόν/Εγώ,/Θα σε αγαπώ…». Απόσπασμα από το ποίημα «Ένας ορισμός» της Γιούλας Κανιτσάκη
• Η στήλη δεν ασχολείται συνήθως με παρουσίαση ή κριτική νέων βιβλίων αλλά με πολιτισμικές τοπικές δράσεις. Ωστόσο, κάποιες φορές, όπως και σήμερα, νιώθει την ανάγκη να εκφράσει δημόσια μια γνώμη για βιβλία συμπολιτών μας που διάβασε τελευταία. Πρόκειται για τη νουβέλα “ΕΝΘΥΜΗΣΗ” της πρωτοεμφανιζόμενης, ως συγγραφέα πλέον, Γιούλας Κανιτσάκη που εκδόθηκε φέτος το καλοκαίρι και είναι αφιερωμένο στην μνήμη του αγαπημένου της πατέρα Εμμανουήλ Ν. Κανιτσάκη.
Δόκιμη γραφή
• Πρόκειται για ένα βιβλίο που διαβάζεται μονομιάς καθώς η πλοκή του σε παρασέρνει να πας άμεσα στην επόμενη και την επόμενη και την επόμενη σελίδα.
• Η Γιούλα Κανιτσάκη κάνει ένα δυναμικό ξεκίνημα στην λογοτεχνία με μια ιστορία μυστηρίου, έρωτα, απώλειας. Όλα αυτά όμως τα απολαμβάνεις μέσα από μια πρωτότυπη μυθοπλασία και μια δόκιμη γραφή, που δεν μας ξάφνιασε. Καθώς η Γ.Κ. είναι γνωστή μας και από την αισθαντική και ευαίσθητη τοπική της αρθρογραφία στα Χανιώτικα Νέα. Σε θέματα επικαιρότητας και όχι μόνο τα οποία αναλύει, κάποτε ψυχαναλύει και άλλοτε τα παρουσιάζει παιγνιωδώς. Αλλά πάντα με μια φιλοσοφική στάση και ανάλυση όλων των πλευρών των θεμάτων με τα οποία καταπιάνεται αφήνοντας πάντα στον αναγνώστη της μια γεύση πληρότητας.
• Φυσικό θα πείτε. Αφού η νεόκοπη συγγραφέας έχει στέρεες εκπαιδευτικές υποδομές και καλλιτεχνικές δράσεις: Απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, φιλόλογος στο επάγγελμα με μεταπτυχιακό στη Αρχαία Ελληνική φιλοσοφία. Ασχολείται ερασιτεχνικά με το θέατρο και έχει πολύ ανεπτυγμένη κοινωνική δραστηριότητα. Άλλωστε, έχει να πάρει. Από την γνωστή σε όλους μας μητέρα της, πολυτάλαντη συμπολίτισσα, συγγραφέα, ζωγράφο και αρθρογράφο των Χανιώτικων Νέων, Αθηνά Κανιτσάκη – Κατσαρού. Αλλά και την γνωστή στο χώρο του πολιτισμού αδελφή της, εικαστικό Χριστίνη Κανιτσάκη. Γνωστή και ως εκπαιδευτικό εικαστικών αλλά και από τις εκθέσεις ζωγραφικής της με τελευταία αυτήν στο χώρο πολιτισμού ΧΑΜΑΜ της οδού Κατρέ φέτος το καλοκαίρι, όπου παρουσίασε την συλλογή της «Παιγνιδιών Μνήμη» με μεγάλη προσέλευση και επιτυχία. Η Χριστίνη Κανιτσάκη άλλωστε, φιλοτεχνεί και την “ΕΝΘΥΜΗΣΗ” μεταφέροντας το “πνεύμα” της νουβέλας τόσο στο εξώφυλλο όσο και στο εσωτερικό του βιβλίου.
Ευρηματική προσέγγιση
• Το «γράμμα» βέβαια της νουβέλας είναι φυσικά εκείνο που μας άρεσε και μας έκανε… την σήμερον ημέραν να «αναθιβάλλουμε» την δική μας οπτική για την «ΕΝΘΥΜΗΣΗ».
• Πέρα από τα πιο πάνω, μας εντυπωσίασε και ο τρόπος παρουσίασης της ιστορίας από τους δυο ήρωες – αφηγητές. Από τους πλέον καινοτόμους. Καθώς οι πρωταγωνιστές αφηγούνται τις ιστορίες τους, παράλληλα. Χωρίς να συναντηθούν ποτέ σε άμεσους διαλόγους. Κάτι που πολλαπλασιάζει το σασπένς του μυστηρίου όσο προχωρά η μυθοπλασία. Επειδή έτσι ο καθένας ψυχαναλύει τον άλλον αλλά και αυτοψυχαναλύεται ουσιαστικά ξετυλίγοντας σιγά – σιγά τις εσωτερικές του σκέψεις, αμφιβολίες, αισθήματα ενώ ανακαλεί στην μνήμη του και τις προηγούμενες σχέσεις του. Οικογενειακές, παιδικές, ερωτικές, ενοχικές.
• Εκείνο πάντως που τους ένωσε, καρμικά, όπως παραδέχονται οι ήρωες, είναι ουσιαστικά ένα καθοριστικό συμβάν. Ένα μυστήριο, ένα μυστικό που όταν αποκαλυφθεί θα δημιουργήσει άλλη τροπή στην ιστορία. Ένα μυστικό που «δημιουργήθηκε» μέσα σε ένα κοιμητήριο! Εκεί, όπου ξεκινά πρωτότυπα η ιστορία.
• Από εκεί προφανώς προέρχεται και ο τίτλος του βιβλίου -όπως εξηγεί η συγγραφέας μέσω του ήρωά της βάζοντάς τον να σκέπτεται: «Μα γιατί τα θυμόταν όλα αυτά κάθε φορά σχεδόν που επισκεπτόταν το μνήμα; Ισως να έφταιγε η ίδια η λέξη. Μνήμα, μνήμη, ενθύμηση…».
• Όλα αυτά όμως χωρίς να ξεκόβει από το υπαρκτό περιβάλλον, από την κανονικότητα, την καθημερινότητα της ζωής τους. Προηγούμενης και τωρινής. Μάλιστα η Γιούλα Κανιτσάκη, μέσα σ’ αυτό το ψυχολογικό – μυστικιστικό περιβάλλον καταφέρνει να “χωρέσει”, και να καταθέσει και απόψεις για την… καθαριότητα στους δημόσιους δημοτικούς χώρους(!), τη φιλοζωία, την αλληλεγγύη, την ενοχοποίηση ή απενεχοποίηση του εαυτού του καθενός.
• Ευρηματική η όλη προσέγγιση, καλπάζουσα φαντασία της Γ.Κ. Πολλά τα ερωτήματα. Κάποια απαντώνται μέσα από την ιστορία. Κάποια άλλα μένουν ανοικτά σε απαντήσεις από κάθε αναγνώστη.
• Τέλος, ασυνήθιστα είναι και τα… μη ονόματα των πρωταγωνιστών: Αλγεβρικά. Ο Χ και η Ψ.
• Και, νομίζω, αλγεβρική κατάστρωση και η «εξαφάνιση» της «ενθύμησης» στην τελευταία σελίδα της νουβέλας με το καταληκτικό ερώτημα της συγγραφέως στο οπισθόφυλλο: «Ποιανού η μνήμη θα αποδειχθεί ισχυρότερη; Και ποιος άραγε θα έχει τον τελευταίο λόγο στη σχέση αυτή…;»
Το βιβλίο εκδόθηκε το 2021 από την “Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης-Πυξίδα της Πόλης” και κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία.
