» Πολύ καλή η θέση της χώρας στη διεθνή κατάταξη του Ο.Η.Ε.
Στα πλαίσια αντιμετώπισης των σοβαρών παγκόσμιων προβλημάτων, διεθνείς οργανισμοί, όπως ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, προσπαθούν να προωθήσουν την αειφόρο ανάπτυξη, να μειώσουν την ακραία φτώχεια, την οποία ακόμη βιώνει ένα σημαντικό τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά και να συμφιλιώσουν τις ανθρώπινες κοινωνίες με τα φυσικά οικοσυστήματα της γης, περιορίζοντας την υποβάθμισή τους από τις αλόγιστες ανθρώπινες δραστηριότητες. Για την προώθηση της αειφορίας στον πλανήτη απαιτείται η δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών με την επί μέρους επίτευξή της στον οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό τομέα.
Η κοινωνική αειφορία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, αλλά και των διακρίσεων μεταξύ εθνοτήτων, μειονοτήτων, ευπαθών ομάδων, αλλά και μεταξύ φύλων, δηλαδή μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών τα τελευταία χρόνια στα πλαίσια καθιέρωσης του δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης για την εκτίμηση του βαθμού ανάπτυξης και ευημερίας, μεταξύ των κρατών, έχει καθιερώσει και τον υπολογισμό του δείκτη ανισότητος μεταξύ των δύο φύλων στα διάφορα κράτη.
Είναι πλέον αποδεκτό ότι μικρές ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων σε μια κοινωνία, συμβάλλουν θετικά στην κοινωνική αειφορία. Για τον υπολογισμό του δείκτη ανισότητος μεταξύ των δύο φύλων ο Ο.Η.Ε. συνεκτιμά τους εξής πέντε παράγοντες:
1) Τη θνησιμότητα των γυναικών κατά τη γέννηση ενός παιδιού.
2) Το ποσοστό των γυναικών που τεκνοποιούν σε ηλικία 15-19 ετών.
3) Τον αριθμό των εδρών στα Εθνικά κοινοβούλια που καταλαμβάνονται από γυναίκες.
4) Το ποσοστό των ανδρών και γυναικών άνω των 25 ετών που έχουν γνώσεις τουλάχιστον αποφοίτου Λυκείου.
5) Το ποσοστό των εργαζομένων ανδρών και γυναικών ηλικίας άνω των 15 ετών.
Οι προαναφερθέντες παράγοντες σχετίζονται με την αναπαραγωγική υγεία των γυναικών, την ενδυνάμωση τους για τη συμμετοχή τους στα κοινά καθώς και με τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας και συνεπώς τον βαθμό οικονομικής ανεξαρτησίας τους, αλλά και τη συμμετοχή τους στην οικονομική ανάπτυξη.
Με βάση τα κριτήρια αυτά, υπολογίζεται ο δείκτης ανισότητος μεταξύ των δύο φύλων σε μια κοινωνία και κατηγοριοποιούνται τα κράτη με βάση τον προαναφερθέντα δείκτη.
Η πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ όπου υπολογίζεται ο δείκτης αυτός και συντάσσεται ένας παγκόσμιος συγκριτικός χάρτης (ο οποίος παρατίθεται), αναφέρεται στο έτος 2012, στο οποίο η χώρα μας καταλαμβάνει την 23η θέση όπου η κατάταξη γίνεται από τις χώρες με μικρές ανισότητες σε χώρες με μεγάλες ανισότητες. Δηλαδή υπάρχουν 22 χώρες σήμερα στις οποίες οι ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων είναι μικρότερες σε σχέση με την Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι για το έτος 2012 η Ελλάδα καταλαμβάνει την 29η θέση ως προς τον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης του Ο.Η.Ε. Συνεπώς η κατάταξη της Ελλάδος ως προς το δείκτη ανισότητος μεταξύ των δύο φύλων (23η) είναι καλύτερη από την κατάταξη της ως προς τον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης (29η).
Χώρες με χαμηλές διακρίσεις σε βάρος των γυναικών χαρακτηρίζονται από αυξημένο πλούτο καθώς η ενεργός συμμετοχή τους στην οικονομική και κοινωνική ζωή προάγει την ευμάρεια, ενώ αντίθετα οι σε βάρος τους διακρίσεις και ο κοινωνικός αποκλεισμός τους είναι συνυφασμένος με χαμηλότερη ευμάρεια και χαμηλότερη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.
Παρατηρώντας τον πίνακα 1 και το παρατιθέμενο χάρτη, συμπεραίνουμε ότι:
α) Οι περισσότερες χώρες με τον μικρότερο δείκτη ανισότητος μεταξύ των δύο φύλων βρίσκονται στην κεντρική και τη βόρεια Ευρώπη.
β) Οι χώρες της κεντρικής Αφρικής, οι Αραβικές χώρες και οι χώρες της Νότιας Ασίας χαρακτηρίζονται από μεγάλες ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων. Το ίδιο συμβαίνει με αρκετές χώρες της κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Αξίζει να σημειωθεί η εξαίρεση στα προαναφερθέντα που εμφανίζει η Ρουάντα μία μικρή χώρα της Αφρικής που βίωσε πρόσφατα έναν οδυνηρό εμφύλιο πόλεμο με αιματηρές ακρότητες μεταξύ των αντιμαχόμενων φυλών των Τούτσι και των Χούτου και στην οποία σήμερα πλειοψηφούν οι γυναίκες στο Εθνικό της κοινοβούλιο.
γ) Η κατάταξη της χώρας μας ως προς τον δείκτη ανισότητας μεταξύ των δύο φύλων είναι πολύ καλή και οι υπάρχουσες ανισότητες σήμερα στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες του πλανήτη είναι σχετικά μικρές.
* Ο κ. Γιάννης Βουρδουμπάς διδάσκει στο ΤΕΙ Κρήτης και είναι επιστημονικός συνεργάτης του ΜΑΙΧ