Ραούλ Βανεγκέμ ,
Φιλόλογος λατινικής γλώσσας. Δίδαξε στο Παν. Βελγίου. Συνεργάτης του διάσημου Γκυ Ντέμπορ και μέλος στην καταστατική διεθνή από το 1961 – 70 έκτοτε είναι ανεξάρτητος συγγραφέας.
Εκδόσεις Εξάρχεια
www.exarchiapress.gr
Μετάφραση Δανάη Κασίμη – Λίζα Γιουλούντα
Επιμέλεια: Νίκος Κατσιαούνης
Εξώφυλλο: 404 collective
Εκδοση Λ. Νικολοπούλου, Νοέμβριος 2014
Ενα ακόμα σημαντικό έργο ενός επαναστατικού Βέλγου συγγραφέα ο οποίος το 1967 είχε γράψει το διεθνές γνωστό βιβλίο του: “Η επανάσταση της καθημερινής ζωής: πραγματεία σαβουάρ βίβρ προορισμένη για τις νέες γενιές”.
Σ’ αυτό το βιβλίο του άσκησε, από τότε, δριμεία κριτική στο σύγχρονο κόσμο και στις αυταπάτες που δημιουργεί. Αυτή η κριτική ενός νέου πνευματικού επαναστατικού αγωνιστή επιβεβαιώθηκε κυρίως για τις νέες γενιές του εξεγερμένου 1968. Τότε, η έγκυρη γαλλική επιθεώρηση Nouvel Observateur στο φύλλο 8/2/1971 έγραψε για το κίνημα της καταστασιακής διεθνούς για το ξεπέρασμα της τέχνης τα εξής:
«Οταν κανείς διαβάζει ή ξαναδιαβάζει τα τεύχη της καταστασιακής διεθνούς σίγουρα μένει κατάπληκτος από το πόσο πολύ και πόσο συχνά αυτοί οι φανατικοί εξέφεραν γνώμες ή διατύπωσαν απόψεις που στη συνέχεια επαληθεύτηκαν συγκεκριμένα…
Τότε… από το 1968 – το 1971…
Οχι όμως μόνο ως τότε αλλά τώρα και δυστυχώς θα επαληθεύονται περισσότερα ακόμα χρόνια, καταστρέφοντας το ανθρώπινο μέλλον των νέων γενεών. Με αυτή την έννοια η επάνοδος του Ραούλ Βανεγκέμ με ένα ακόμα σκληρό βιβλίο ανοιχτής κριτικής που αποτελεί μήνυμα σε αυτούς που αγωνίζονται – κυρίως τους νέους- αποτελεί μια ακόμα προσφορά ενός πνευματικού – κοινωνικού αγωνιστή που αναζητά με εμμονή έναν νέο κόσμο που θα μπορούμε να ζούμε επιτέλους!…
ΟΙ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
“Μήνυμα σε αυτούς που αγωνίζονται” είναι ο τίτλος του βιβλίου του Ραούλ Βανεγκέμ που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Εξάρχεια το 2014. Επαναστατικός συγγραφέας του κινήματος των “καταστασιακών” του Γκυ Ντεμπόρ έχει γράψει το 1967 ένα από τα πιο γνωστά βιβλία του “Η επανάσταση της καθημερινής ζωής: πραγματεία σαβουάρ βιβρ για τις νέες γενιές”. Εργο που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Ακμή”. Γεννημένος στο Βέλγιο σπούδασε λατινική φιλολογία όπου και δίδαξε. Οταν έγραψε το δοκίμιο “επανάσταση της καθημερινής ζωής” ήταν ακόμα στην “καταστασιακή διεθνή” που ίδρυσε ο Γκυ Ντεμπόρ για να μείνει σ’ αυτήν ενεργό μέλος από το 1961-1970. Με το δοκίμιό του αυτό, μέσα από το πνεύμα των καταστασιακών, άσκησε δριμεία κριτική στον σύγχρονο κόσμο και στις αυταπάτες, που δημιουργεί, προσκαλώντας για μια αλλαγή της προοπτικής με την πεποίθηση ότι αυτές οι αυταπάτες του σύγχρονου κόσμου εμποδίζουν τη δημιουργία.
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΙΑ ΤΙΠΟΤΕ Ή ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΝ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ;
Τώρα, μέσα από τις σελίδες του νέου του βιβλίου τονίζει ότι: «Το σημαντικό σήμερα δεν είναι πλέον οι ιδεολογικές αντιπαραθέσεις. Με την πολιτική να μην αποτελεί πια τίποτε άλλο παρά μια αγορά όπου με το πρόσχημα της δημοκρατίας, οι πελατειακές σχέσεις είναι νόμος και διαιωνίζουν την επαίσχυντη αναζήτηση για εξουσία με πρακτικές καθημερινής διαφθοράς. Οπου, το πεδίο της μάχης μας είναι ταυτόχρονα και αδιαχώριστο αφού η καθημερινή μας ζωή και αφετέρου, το περιεχόμενο που της επιτρέπει, να ανθίζει.
Η υπεράσπιση της ατομικής και κοινωνικής μας ύπαρξης συνεπάγεται τη δημιουργία ζωνών απελευθερωμένων από τη δικτατορία της αγοράς, ζωνών που η ελεύθερη πρόσβαση στα αγαθά, η δημιουργία και η άμεση δημοκρατία καταδεικνύουν ότι το κράτος δεν είναι τίποτα.
ΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΟΥΜΕ ΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑ ΟΛΩΝ ΜΑΣ
Αλλά, είμαστε οι ίδιοι επιφορτισμένοι με το καθήκον να δημιουργήσουμε τα θεμέλια για μια πραγματικά ανθρώπινη κοινωνία. Με τα σπάνια ανθρώπινα κατορθώματα να έχουν επιτευχθεί όχι από θυσίες αλλά από το πείσμα εκείνων που είχαν αναλάβει το εκάστοτε εγχείρημα. Δεν είχαν ποτέ μακροπρόθεσμες προσδοκίες, αλλά η θέληση αυτών που το επιχειρούσαν ήταν άμεση. Υποχωρούν καμιά φορά από την καταπίεση ξανασηκώνονται όμως και ξαναρχίζουν. Με την επαναστατική συνείδηση ποτέ να μην πεθαίνει».
Με αυτό το πνεύμα ο Ραούλ Βανεγκέμ έγραψε τον Μάη του 2014 τον πρόλογο στην ελληνική έκδοση του αξιόλογου δοκιμίου του “Μήνυμα σε αυτούς που αγωνίζονται”. Με την έννοια της εμψυχωτικής συμπαράστασης στους δοκιμαζόμενους τόσο σκληρά Ελληνες, εδώ και 5 χρόνια. Με τη διαφορά ότι, σήμερα, οι αγώνες τους, κατά των φορέων της συνεχιζόμενης δοκιμασίας τους έχει καμφθεί επικίνδυνα.
Ωστόσο, ο τίτλος του προλόγου του Βέλγου συγγραφέα στην ελληνική έκδοση είναι: “Ας απαιτήσουμε τη σωτηρία όλων μας”.
Παραθέτουμε αντιπροσωπευτικά αποσπάσματα από αυτό τον πρόλογο ως κάτωθι:
Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΥ
«Η Ελλάδα είναι σήμερα μαζί με την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Αργεντινή στο επίκεντρο του αγώνα ενάντια στον οικονομικό ολοκληρωτισμό. Η υπεράσπιση της ατομικής και κοινωνικής μας ύπαρξης συνεπάγεται τη δημιουργία ζωνών απελευθερωμένων από τη δικτατορία της αγοράς. Ζωνών που η ελεύθερη πρόσβαση στα αγαθά, η δημιουργία και η άμεση δημοκρατία καταδεικνύουν ότι το κράτος δεν είναι τίποτα και ότι εμείς είμαστε επιφορτισμένοι με το καθήκον να δημιουργήσουμε τα θεμέλια για μια πραγματικά ανθρώπινη κοινωνία.
Αλλά πόσο καιρό θα πάρει στους λαούς να αγανακτήσουν με την εθελοντική του δουλειά; Κανείς δεν γνωρίζει. Ομως είναι βέβαιο ότι μπροστά στη γελοιότητα της πολιτικής κηδεμονίας και στον τραγελαφικό κυνισμό των κυβερνήσεων για την επιβίωση των πολυεθνικών δεν έχουμε παρά να δημιουργήσουμε τις δικές μας επιχειρήσεις αλληλεγγύης ενάντια σε κάθε είδους κερδοσκοπία.
ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΤΥΧΕΙ ΟΛΑ ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι όλα τα πολιτικά συστήματα έχουν αποτύχει να ανταποκριθούν στο δικαίωμα στη ζωή και στην απλή και έντονη επιθυμία τού να είναι κανείς αυτόνομος άνθρωπος. Είναι εκατομμύρια οι άνδρες και οι γυναίκες και τα παιδιά που βυθίζονται στην απόγνωση και στη φτώχεια και θέλουν να πουν: «Δεν θέλουμε πλέον τον κόσμο σας όπου το κέρδος σκοτώνει. Είμαστε αποφασισμένοι να οικοδομήσουμε έναν νέο κόσμο που θα μπορούμε να ζήσουμε επιτέλους».
Στην εισαγωγή του, ο Ραούλ Βανεγκέμ, δίνει τον τίτλο: “Διεκδικήσεις και όχι μια απλή λίστα παραπόνων”. Πάλι, παραθέτουμε καίρια αποσπάσματα:
ΟΙ ΦΩΝΕΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑ ΜΙΑ ΠΛΑΝΗ
Ο κυνισμός των ανθρώπων της εξουσίας και η απαξίωση που δείχνουν στις καταγγελίες των μαζών, διαμορφώνουν μια γενικευμένη τάση οργισμένης παραίτησης και αυτοκτονικής απελπισίας. Ενα εκρηκτικό συνονθύλευμα για το οποίο είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς εάν οι συνέπειες θα είναι επιβλαβείς ή ωφέλιμες.
…Αλλά, μη γελιέστε! Οι κραυγές και οι θρήνοι, που κατακλύζουν τους δρόμους, τα εργοστάσια, τα γραφεία, τις καφετέριες, την ύπαιθρο και τις πόλεις, θεωρούνται μεν κραυγές εξέγερσης, αλλά δεν είναι παρά μια πλάνη που ως μόνο στόχο έχει τον εντυπωσιασμό. Οι εξοργισμένοι δεν έχουν πλέον αρ…! Κι αν έχετε την καλοσύνη επιτρέψετέ μου αυτή την έκφραση…» γράφει ο συγγραφέας στη σελ. 15 της εισαγωγής του για να συνεχίσει με τα εξής: «Δεν αρνούμαι τα σημάδια των καιρών, δεν αρνούμαι τον τρομερό βούρκο στον οποίο βρισκόμαστε»
ΝΑ ΣΠΑΣΟΥΝ ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ ΚΑΙ Η ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑ
«…αποφάσισα να εκθέσω σε τρία μέρη τις σκέψεις μου.
Το πρώτο μέρος απαριθμεί τις συνέπειες του εμπορικού ολοκληρωτισμού, που μεταλλάσει σταδιακά τη γη και την ίδια την ύπαρξη των ανθρώπων.
Το δεύτερο μέρος υπενθυμίζει την οικονομική διάσταση μιας μετάλλαξης σε εξέλιξη που παραδόξως αγνοείται από πολλούς ενώ εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια όλων. Εάν κάθε γυναίκα και κάθε άντρας τολμούσε ν’ απελευθερώσει τις δημιουργικές του ικανότητες που αποτελούν τον μοναδικό και πραγματικό τους πλούτο, θα διεκδικούσαν πάλι το δικαίωμα να σπάσουν οι οικονομικοί νόμοι και η εθελοντική υποτέλεια που αποτελεί το θεμέλιο της οικονομικής νομοθεσίας που δημιουργεί την έλλειψη ουσιαστικής προοπτικής που γεννά καθολικό θάνατο παραχωρώντας απόλυτη εξουσία στους εξουσιαστές των ερειπίων που δημιουργούνται.
ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗ ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Γαλλία 1788: Η δυσφορία ήταν παντού αισθητή και αυτό εκφράστηκε τόσο στις συνειδήσεις των ανθρώπων όσο και στο κοινωνικό πεδίο με μια σειρά καταγγελιών, οι οποίες διαδόθηκαν στις πόλεις και στην ύπαιθρο και πρότειναν στον αριστοκρατικό δεσποτισμό να βελτιώσει, μέσω ορισμένων μετριοπαθών μεταρρυθμίσεων τη μοίρα του λαού. Τότε η μοναρχία η οποία έδειξε ανοχή στην κοινοποίηση αυτών των αιτημάτων, εκτιμούσε πως ακολουθούμε μια αρκετά φιλελεύθερη πολιτική και θεώρησε περιττό να λάβει υπόψη τα αιτήματα για τη βελτίωση της μοίρας του λαού…
Από τη μακρινή εκείνη εποχή οι καιροί, οι συνθήκες, οι καταστάσεις, οι εγκαταστάσεις έχουν αλλάξει. Ομως, η φοβερή πραγματικότητα της εξουθένωσής μας και της εξουθένωσης των λαών παραμένει ίδια με τον απάνθρωπο κυνισμό των ανθρώπων της εξουσίας, της παραεξουσίας και της υπερεξουσίας.
ΤΟ ΑΔΥΣΩΠΗΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΟΡΙΟ ΤΗΣ ΑΝΟΧΗΣ
Στην ά-βυσσο της συνεχούς εκμετάλλευσης, περιφρόνησης και απαξίωσης των καταγγελιών των μαζών για πραγματική βελτίωση των όρων και συνθηκών της ζωής τους. Για να ανακράξει στην αρχή της εισαγωγής του ο Ραούλ Βανεγκέμ λέγοντας: «Ποιο, όμως είναι το όριο του θράσους και της υποκρισίας που επιτρέπει σ’ έναν άνθρωπο (αλλά και σε ένα λαό κατά προέκταση συμπληρώνουμε εμείς) να ανέχεται την περιφρόνηση που τον κατακλύζει; Σ’ αυτό το αδυσώπητο ερώτημα απαντά ο συγγραφέας Ρ.Β. γράφοντας: «Το ερώτημα θα έπρεπε να τεθεί στου εκπροσώπους του λαού που, μην έχοντας ποτέ αντιπροσωπεύσει κανέναν εκτός από τους ίδιους τους εαυτούς τους, αντιπροσωπεύουν σήμερα μονάχα τα συμφέροντα των πολυεθνικών των οποίων (στην πραγματικότητα) αποτελούν υποχείρια με τον έναν ή τον άλλο τρόπο από την άκρα δεξιά στην άκρα αριστερά» κι όλα αυτά να συμβαίνουν σήμερα με δημοκρατικές συμβατικότητες γεμάτες ψεύδη, βιασμούς, παραπλανήσεις και τρομοκρατήσεις σε όλο το φάσμα σκοτεινών χρωμάτων της καθημερινής ελληνικής μας ζωής;
(αλλά θα συνεχίσουμε…)
