Συνδικαλισμός: Σύλλογοι – Σωματεία: Ενώσεις Αυτών: πνεύμα ύπαρξης και λειτουργίας. Κλειστά από κάποιους επίλεκτους με επιλογές. Κάπως διευρυμένα με μέλη που το καταστατικό επιτρέπει και ο νόμος προσδιορίζει του συνόλου των συναδέλφων, που ο σύλλογος, το σωματείο εκπροσωπεί, προσδιορίζουμε τους λόγους δημιουργίας ενός συλλόγου, την ανάγκη ύπαρξης και σωστής λειτουργίας αυτού.
Διαμορφώνουμε σχέδιο ενεργειών με βάση τον εθελοντισμό των μελών. Επιδιώκουμε λειτουργική αναβάθμιση, αποκτώντας ικανότητα συντονισμού.
Ακολουθούμε τον απαιτούμενο αλληλοσεβασμό στις απόψεις, θέσεις για συγκλίσεις σε διαβλέψεις, στοχεύσεις, μεθοδεύσεις, επιτεύξεις. Ξεκαθαρίζουμε τι σύλλογο θέλουμε, εσωστρεφή ή εξωστρεφή. Η εσωστρέφεια διασφαλίζεται από κλειστούς συλλόγους, που οι άνθρωποι και τα ενδιαφέροντα είναι περιορισμένα. Οι σύλλογοι αυτοί αρχίζουν με κάποιους, διατηρούνται από κάποιους, παραμένουν πάντα λίγοι, δεν εκπροσωπούν το σύνολο των συναδέλφων, δεν υπηρετούν τον θεσμό του συνδικαλισμού. Η εξωστρέφεια επιτυγχάνεται όταν οι λίγοι γίνονται πολλοί και τα ενδιαφέροντα είναι πολλά και σύνθετα, όπως οι συνάδελφοι που καλούνται και γίνονται μέλη, έχουν πολλές και σύνθετες απαιτήσεις. Οι σύλλογοι αυτοί μεγαλώνουν σε αριθμό και σε ενδιαφέροντα, εκπροσωπούν το σύνολο των συναδέλφων και επάξια υπηρετούν τον θεσμό του συνδικαλισμού. Στους εξωστρεφείς συλλόγους, πρέπει οι Διοικήσεις, τα μέλη και τα εν δυνάμει μέλη συνάδελφοι, να αγαπήσουν τον θεσμό του συνδικαλισμού. Να γίνονται αναζητητές και κριτές γενομένων.
Να πολιτικοποιούνται, κοινωνικά, ιδεολογικά, περνώντας από την αδιαφορία στα κοινά, στη συμμετοχή για τα κοινά, να γίνονται ενεργοί πολίτες στις κοινωνικές μετεξελίξεις.
Σαν ενεργοί πολίτες, συμμετέχοντας στον σύλλογο, συντονιζόμενοι απ’ αυτόν, όλο και καλύτεροι θα γίνονται. Οπαδοί και πρεσβευτές της ενότητας, όλο και θα απομακρύνονται από την πικρόχολη διχόνοια. Αυτό είναι το πνεύμα του συνδικαλιστικού θεσμού. Γνωρίζω τι θέλω και το διεκδικώ.