» Σε εκδήλωση στο Λύκειο Κολυμπαρίου
» Στην πρωτοπορία του αγώνα ενάντια στη χούντα οι Κρήτες φοιτητές
Μνήμες από τα σκοτεινά χρόνια της χούντας αλλά και από την καθοριστική παρουσία των Κρητών φοιτητών στο ξεκίνημα του αγώνα ενάντια στη δικτατορία, “ξύπνησαν” σε πρόσφατη εκδήλωση στο Λύκειο Κολυμπαρίου.
Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε, η μεγάλη αγγλική εφημερίδα “Guardian”, είχε γράψει στις 23 Απριλίου 1972: “Οι Κρήτες φοιτητές έστησαν στον τοίχο τους συνταγματάρχες ζητώντας εκλογές στα πανεπιστήμια”.
Με αφορμή την 50η επέτειο του Πολυτεχνείου (17 Νοεμβρίου), τρία από τα σημαντικά πρόσωπα των ημερών εκείνων επισκέφτηκαν το σχολείο και συνομίλησαν με τα παιδιά και το κοινό, μοιράστηκαν τις μαρτυρίες τους και απάντησαν σε πολλές ερωτήσεις.
Ήταν ο Κωστής Μανουσάκης, μαθηματικός και μέλος του πρώτου πυρήνα της Αντί-ΕΦΕΕ στο Μαθηματικό, ο Στέλιος Ορφανός, πολιτικός μηχανικός και αυτοδιοικητικός, συλληφθείς και βασανισθείς επί χούντας και που μάλιστα είχε το θλιβερό προνόμιο να “φιλοξενηθεί” στο ειδικά διαμορφωμένο κελί του Αλέκου Παναγούλη και ο Βασίλης Πεντάρης, πολιτικός μηχανικός, π. βουλευτής, πρώτος πρόεδρος της Φοιτητικής Ένωσης Κρητών, στρατευθείς και βασανισθείς επί χούντας.
«Χρέος μας και τιμή μας να μοιραστούμε με το κοινό ένα κομμάτι από τη γνώση που τόσο απλόχερα μας δόθηκε και φώτισε ακόμα παραπάνω αυτό το έτσι κι αλλιώς λαμπρό κεφάλαιο της νεότερης ιστορίας μας και ιδιαίτερα στο σημαντικό ρόλο που έπαιξαν οι Κρήτες φοιτητές και φοιτήτριες στην αντίσταση κατά της χούντας», αναφέρουν οι εκπαιδευτικοί του σχολείου.
ΚΩΣΤΗΣ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ: «Ασφυκτική η κατάσταση στα σχολεία»
«Η κατάσταση στα σχολεία την περίοδο της δικτατορίας ήταν ασφυκτική» σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο Κωστής Μανουσάκης.
«Απαγορευόταν το μακρύ μαλλί στα αγόρια. Οι μαθητές έπρεπε να κυκλοφορούν φορώντας πηλήκιο με τα διακριτικά του σχολείου. Οι μαθήτριες κυκλοφορούσαν υποχρεωτικά με ποδιά που κάλυπτε τα γόνατα, κορδέλα στα μαλλιά, άσπρες κοντές κάλτσες και την απαραίτητη κονκάρδα με τά διακριτικά του σχολείου.
Στις μικρές επαρχιακές πόλεις, όπου όλοι γνώριζαν όλους, τα πράγματα ήταν ακόμα χειρότερα. Ο επιστάτης – παιδονόμος κυκλοφορούσε έξω από τα ελάχιστα έτσι κι αλλιώς νεολαιίστικα στέκια και όποιον μαθητή έβλεπε να κυκλοφορεί χωρίς την συνοδεία των γονέων μετά τις 6 το απόγευμα τον ανέφερε στον Γυμνασιάρχη για τα περαιτέρω…
Συχνά, οι μαθητές όπως και οι δημόσιοι υπάλληλοι ήταν υποχρεωμένοι να συμμετέχουν στην υποδοχή κάποιου υψηλόβαθμου της χούντας ή στοιβάζονταν σε γήπεδα ή σε κινηματογράφους για να ακούσουν ανούσιες ομιλίες για την” εθνοσωτήριον επανάστασιν της 21ης Απριλίου”.
Στα πανεπιστήμια άκουγες συζητήσεις μόνο για ποδόσφαιρο, ενώ πανεπιστημιακοί καθηγητές άκουγαν τα κηρύγματα του δικτάτορα και χειροκροτούσαν κιόλας. Πάνω από τους καθηγητές και τον ίδιο τον πρύτανη βρισκόταν ο κυβερνητικός επίτροπος».
ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΠΥΡΗΝΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙ-ΕΦΕΕ
Ο κ. Μανουσάκης καταθέτει και μια προσωπική μαρτυρία.
«Το 1971 είχα πάει για φαγητό στην φοιτητική λέσχη, στην οδό Ιπποκράτους. Εκεί είδα μια ωραία φυσιογνωμία. Γυαλιά, μουστάκι και το πιο βασικό: η εφημερίδα Το Βήμα υπό μάλης.
Το να κρατά κανείς Το Βήμα ή Τα Νέα, αντί για κάποια αθλητική εφημερίδα ήταν δείγμα δημοκρατικού -τουλάχιστον- φρονήματος.
Θέλοντας να βολιδοσκοπήσω την κατάσταση, τον πλησίασα και τον ρώτησα για μία ταινία που αναφερόταν στην σύλληψη, την καταδίκη και τελικά την εκτέλεση 2 Ιταλών εργατών στην Αμερική του 1919.
-“Άκουσες αν προβληθεί τελικά η ταινία Σάκκο και Βαλέτι, Βινιέτι, κάτι τέτοιο” ρώτησα.
-“Βαντσέτι” με διόρθωσε- άρα ήξερε…
-“Και πού προβάλλεται;”
-”Στην Αλκυονίδα” μου απάντησε.
Την ώρα που τρώγαμε, διαπιστώσαμε ότι είμαστε και οι δύο στο Μαθηματικό, ανταλλάξαμε ονόματα και χωρίσαμε.
Στην προβολή της ταινίας, τον πήρε το μάτι μου, αλλά ήταν μακριά και δεν μιλήσαμε.
Στις 20/9/1971 πεθαίνει ο νομπελίστας ποιητής Γιώργος Σεφέρης. Λόγω της αντίθεσής του με το χουντικό καθεστώς, η κηδεία έγινε αφορμή για αντιδικτατορικές εκδηλώσεις. Μέσα στο πλήθος είδα ξανά τον συμφοιτητή μου τον Άλκη τον Παπαδήμα – αυτόν με Το Βήμα, καθώς και έναν επίσης συμφοιτητή μας, τον Παναγιώτη τον Λαφαζάνη. Παραμερίζοντας τις αρχικές επιφυλάξεις, πήγαμε σε μία καφετέρια, τα κουβεντιάσαμε, τα συμφωνήσαμε και έτσι δημιουργήθηκε ο πρώτος πυρήνας της Αντί-ΕΦΕΕ στο Μαθηματικό.
Προσωπική μαρτυρία: Πώς οργανώθηκε τον Απρίλιο του 1972 η αποχή, συγκέντρωση και πορεία της ΦΜΣ (Φυσικομαθηματικής Σχολής);
Στις 27/4/1972, οργανώθηκε μια μαζικότατη αποχή και συγκέντρωση των φοιτητών της Φυσικομαθηματική Σχολής, με αίτημα την μεταφορά μεταφερόμενου μαθήματος.
Η πρωτοβουλία ξεκίνησε από την αντί-ΕΦΕΕ του Μαθηματικού, αλλά μπόρεσε να υλοποιηθεί κυρίως χάρη στα μέλη της ΦΕΚ που φοιτούσαν στη Φυσικομαθηματική Σχολή.
Τυπώθηκε μία προκήρυξη που ανέλυε το αίτημα και καλούσε σε αποχή και συγκέντρωση στο αμφιθέατρο της ΦΜΣ στα Άνω Ιλίσια.
Ορίστηκε ραντεβού στην καφετέρια στην στοά του κινηματογράφου Όπερα. Από την ΦΕΚ συμμετείχαν οι Σταύρος και Μανούσος Τσαφαράκης, ο αείμνηστος Αρτέμης Ροζάκης, ο Κωστής Γαλάνης, ο (υποφαινόμενος) Κωστής Μανουσάκης και άλλοι, που όμως 50 χρόνια μετά δεν μπορέσαμε να βρούμε.
Εκεί μοιράστηκε η προκήρυξη, κανονίστηκε ποιος θα μιλήσει που, ώστε να μπερδευτούν οι πληροφοριοδότες του “σπουδαστικού”.
Έτσι, μαθηματικός μίλησε στους χημικούς, χημικός σε μαθηματικούς, φυσικός σε φυσιογνώστες και ούτω καθεξής, ώστε να καλυφθούν όλες οι σχολές της ΦΜΣ.
Η ταυτόχρονη εισβολή των φοιτητών με την προκήρυξη στα αμφιθέατρα είχε σαν αποτέλεσμα να αιφνιδιαστεί το σπουδαστικό της ασφάλειας και να μην προλάβει να αντιδράσει.
Η συγκέντρωση στα ‘Άνω Ιλίσια είχε τεράστια επιτυχία. Στο αμφιθέατρο των 600 θέσεων “δεν έπεφτε καρφίτσα”. Τον λόγο πήραν αρκετοί ομιλητές, βγήκε και ένα ψήφισμα. Τότε ο Κωστής Γαλάνης του Χημικού, χωρίς καμιά προσυνεννόηση με τους οργανωτές, πήρε τον λόγο. “ Και τώρα συνάδελφοι, προτείνω να πάμε μέχρι τα Προπύλαια και να επιδώσουμε το ψήφισμα στον Πρύτανη”.
Η πρόταση έγινε αμέσως δεκτή και αμέσως σχηματίστηκε μια μεγάλη σιωπηλή πορεία, που κατέβηκε από την έκτη στάση μέχρι τη συμβολή των οδών Ιλισίων και Μιχαλακοπούλου. Εκεί μας περίμεναν φοιτητές της Ιατρικής και της Οδοντιατρικής και όλοι μαζί κινηθήκαμε προς το Χίλτον, όπου μας περίμενε και μας διέλυσε η αστυνομία».
Στο ερώτημα, ως νέοι πώς έβλεπαν τη ζωή, απάντησε:
«Το καταναλωτικό πρότυπο που σερβιρίστηκε από το Χόλιγουντ ήταν έτσι κι αλλιώς ένα άπιαστο όνειρο για την κατεστραμμένη οικονομικά Ευρώπη τα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο.
Αυτό που αναμφισβήτητα επηρέασε θετικά τους νέους στην Ευρώπη ήταν το το αμερικάνικο φοιτητικό κίνημα κατά του πολέμου του Βιετνάμ, κατά των φυλετικών διακρίσεων και υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών.
Πολλοί νέοι, που έπαιρναν το χαρτί της επιστράτευσης, το έκαιγαν δημοσίως αρνούμενοι να πάνε να πολεμήσουν σε μία μακρινή γωνιά της νοτιοανατολικής Ασίας έναν λαό που δεν γνώριζαν, σε ένα πόλεμο που δεν τους αφορούσε.
Ακόμα και ο παγκόσμιος πρωταθλητής πυγμαχίας βαρέων βαρών Μοχάμεντ Άλι έχασε τον τίτλο του επειδή αρνήθηκε να πάει να πολεμήσει λέγοντας “Ποτέ κανείς Βιετναμέζος δεν με έχει αποκαλέσει σκυλάραπα”.
Αυτή λοιπόν η Αμερική των κινημάτων κατά των φυλετικών διακρίσεων και του πολέμου, αυτή η Αμερική που αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των γυναικών και των μειονοτήτων, αυτή η Αμερική που την τραγούδησαν οι Τζόαν Μπαέζ, ο Μπομπ Ντίλαν, o Τζον Λένον και τόσοι άλλοι, συγκίνησε βαθιά και κινητοποίησε τους Ευρωπαίους αλλά και τους Έλληνες φοιτητές».
Η ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΡΗΤΩΝ
Για τη δημιουργία της Φοιτητικής Ενωσης Κρητών απάντησε:
«Στις διακοπές των Χριστουγέννων του 1971, έγινε προσπάθεια να ανασυσταθεί ο Σύλλογος Κρητών Φοιτητών από μια ομάδα φιλοχουντικών φοιτητών.
Όρισαν να γίνει η ιδρυτική συνέλευση στη μεγάλη αίθουσα του Συλλόγου Χρυσόστομος και περίμεναν ότι θα θέσουν τον Σύλλογο υπό τον έλεγχό τους.
Ωστόσο, οι δημοκρατικοί φοιτητές πήγαν μαζικά στον Χρυσόστομο, εξέλεξαν πρόεδρο της συνέλευσης τον Βασίλη Πεντάρη, ενώ τον Μάρτιο του 1972 εκλέχθηκε για πρώτη φορά επί δικτατορίας δημοκρατικό Διοικητικό Συμβούλιο με πρόεδρο τον Βασίλη Πεντάρη.
Η δημιουργία της ΦΕΚ, όπως τελικά ονομάστηκε ο σύλλογος και η εκλογή δημοκρατικού ΔΣ χαρακτηρίστηκε δίκαια σημείο καμπής για το φοιτητικό κίνημα στη χώρα μας.
Τα γραφεία, αρχικά στη Γενναδίου 7 και στην συνέχεια στη Ζωοδόχου Πηγής 9, αποτέλεσαν χώρο συζητήσεων, προβληματισμού και χάραξης γραμμής για το φοιτητικό κίνημα.
Τα περιοδικά της ΦΕΚ, η Κρήνη αρχικά και η Ξαστεριά στην συνέχεια, ήταν άλλο ένα σημαντικό βήμα ενημέρωσης, σχολιασμού και διάδοσης των ιδεών του φοιτητικού αγώνα.
Στο ενεργητικό της ΦΕΚ, πρέπει να αναφέρουμε την οργάνωση της αποχής, συγκέντρωσης και πορείας των φοιτητών της Φυσικομαθηματικής Σχολής με αίτημα τη μεταφορά μεταφερόμενου μαθήματος.
Πολύ σημαντική ήταν ακόμα η συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου στο Σπόρτινγκ, στις 15/5/72, για την επέτειο της Μάχης της Κρήτης. Τα τραγούδια του Μαρκόπουλου και η ερμηνεία του Νίκου Ξυλούρη ξεσήκωσαν τον νεανικό κοινό. Μετά το τέλος της συναυλίας, 5000 άτομα διαδήλωσαν φωνάζοντας αντιδικτατορικά συνθήματα».
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΕΝΤΑΡΗΣ: «Ζωή χωρίς υποτέλεια»
«Η γενιά του Πολυτεχνείου έδωσε ένα σκληρό αγώνα, όχι μόνο για την αποκατάσταση της
Δημοκρατίας, αλλά και για την αποκατάσταση της εθνικής μας κυριαρχίας. Εκείνος ο ξεσηκωμός έστειλε το μήνυμα ότι ένας μικρός λαός έχει το δικαίωμα να ζήσει χωρίς τους κανόνες της υποτέλειας και υποταγής των ξένων δυνάμεων», είπε, μεταξύ άλλων, ο Βασίλης Πεντάρης. «Η παρουσία των Κρητών φοιτητών είναι καθοριστική στο ξεκίνημα του αγώνα. Ήμασταν οι πρώτοι και μοναδικοί στην Ελλάδα που στήσαμε κάλπη χωρίς να ρωτήσουμε κανένα, εκλέγοντας το πρώτο αιρετό συμβούλιο στην διάρκεια της δικτατορίας. Αυτή η δημοκρατική μας ενεργεία αποτέλεσε κίνητρο για όλους τους δημοκράτες φοιτητές, ιδιαίτερα της επαρχίας», ανέφερε ο κ. Πεντάρης και πρόσθεσε μεταξύ άλλων: «Η μεγάλη αγγλική εφημερίδα Guardian, εξαιτίας αυτού του ψηφίσματος, έγραψε στις 23 Απριλίου 1972 τα εξής: “Οι Κρήτες φοιτητές έστησαν στον τοίχο τους συνταγματάρχες ζητώντας εκλογές στα πανεπιστήμια”. Είχα την τιμή να είμαι πρόεδρος των Κρητών φοιτητών, του πρώτου αιρετού ΔΣ στα χρόνια της δικτατορίας και, πραγματικά, μας έβλεπε ο Λαός μας σαν όαση μέσα στην έρημο της δικτατορίας.
Ο ίδιος τόνισε ότι «ήταν πραγματικά σημαντική η δράση των φοιτητών της Κρήτης. Ήσαν παρόντες σε όλους τους αγώνες των φοιτητών και υπέστησαν διώξεις». «Στις 15 Μαΐου 1972 οργανώσαμε μια μεγάλη συναυλία στο γήπεδο Σπόρτινγκ με τον Μαρκόπουλο και Ν. Ξυλούρη. 5.000 φοιτητές και Αθηναίοι συγκεντρώθηκαν μέσα και έξω από το Σπόρτινγκ διψασμένοι για ελευθερία και τραγούδησαν κλαίγοντας την Ξαστεριά. Δεκάδες φοιτητές συνελήφθησαν. Η δικτατορία θορυβήθηκε και λίγη ώρα πριν την έναρξη της συναυλίας με ζήτησαν στο τηλέφωνο του γηπέδου. Πήγα μαζί με τον γραμματέα του συλλόγου Ν. Παπαδάκη και σημερινό διευθυντή του Ιδρύματος Ελ. Βενιζέλος και έμεινα κατάπληκτος. Ήταν ο αντιπρόεδρος της χούντας Παττακός. Αφού προσπάθησε να μας κακίσει γιατί τον αγνοήσαμε σαν Κρητικός που είναι, διαμαρτυρήθηκε γιατί το ριζίτικο της Ξαστεριάς το κάναμε αντιστασιακό τραγούδι και μου ζήτησε να μεταφέρω τους χαιρετισμούς του στους χιλιάδες φοιτητές. Είχαμε το θάρρος και τον αγνοήσαμε. Ξέραμε ότι είμαστε πιο ισχυροί από τον δικτάτορα, γιατί μας είχε αγκαλιάσει ο Λαός μας. Από το στόμα μας περίμενε αυτός ο κόσμος, που είχε πλημμυρίσει το Σπόρτινγκ, να στείλουμε ένα μήνυμα ελευθερίας, όπως και το κάναμε. Διακηρύξαμε στους χιλιάδες φοιτητές ότι όποιος αγωνίζεται για την προάσπιση της ελευθερίας δεν φοβάται τον θάνατο. Δεν ευλογούμε τα γένια μας. Η εξέγερση δεν ήρθε ξαφνικά. Υπήρξαν αγώνες, διώξεις και ιδιαίτερα μέσα από τον αγώνα δέθηκαν και γνωρίσθηκαν οι φοιτητές μεταξύ τους, απαραίτητο στοιχείο για μία συλλογική προσπάθεια».
Αναφερόμενος στην εξέγερση του Πολυτεχνείου, τόνισε: «Ήμουνα στο πρόχειρο ιατρείο που είχε στηθεί στο Πολυτεχνείο. Εκεί έφερναν τους μισοπεθαμένους φοιτητές από τους γύρω δρόμους. Χρέη ιατρού έκανε ο Χανιώτης φοιτητής της Ιατρικής Αντώνης Βουκάλης. ‘Όταν μπήκε το τανκ, αφήσαμε στο ιατρείο 5 νεκρούς. Οι νεκροί έχουν καταγραφεί, ύστερα από έρευνα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Έχουν καταγραφεί 24 τεκμηριωμένες περιπτώσεις νεκρών και υπάρχουν άλλες 15 αμφιλεγόμενες». Ακόμα, ο κ. Πεντάρης σημείωσε: «Μετά την εξέγερση, ο δικτάτορας σε διάγγελμά του χαρακτήρισε τους αγωνιστές αναρχικούς για να ικανοποιήσει το αίσθημα των τιποτοφρόνων. Ναι, ήσαν αναρχικοί γιατί ο αγώνας τους αποσκοπούσε στο γκρέμισμα ενός ανελεύθερου και τυραννικού καθεστώτος, που το είχαν οικοδομήσει η δύναμη των όπλων και οι στρατιωτικοί νόμοι. Ναι, ήσαν αναρχικοί γιατί δεν πειθάρχησαν σ’ αυτούς που έστρεψαν τα όπλα του Λαού μας εναντίον του και είχαν καταργήσει το σύνταγμα της Χώρας».
ΣΤΕΛΙΟΣ ΟΡΦΑΝΟΣ: «Οι δυσκολίες είναι για να τις παλεύουμε»
«Το 1971, επί χούντας, πέρασα στη σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Μετσόβιου Πολυτεχνείου στην Αθήνα. Εκείνο το χρόνο άρχισαν φοιτητικές κινητοποιήσεις για ελεύθερες εκλογές στους φοιτητικούς συλλόγους και απομάκρυνση των διορισμένων συμβουλίων από τη χούντα. Από την αρχή συμμετείχα» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Στέλιος Ορφανός.
«Γινόταν πολλές και έντονες συζητήσεις στη νεολαία, για τις αιτίες των προβλημάτων στην εκπαίδευση, αλλά και στο λαό, στο λαϊκό κίνημα, όπου είχαν αρχίσει επίσης διεργασίες οργάνωσης και δράσης, ενάντια στη χούντα. Φυσικά παράνομα και με μυστικότητα.
Ήλθα πρώτη φορά σε επαφή με κομμουνιστές φοιτητές, που ξεχώριζαν για τη δράση τους και κέρδισαν την εμπιστοσύνη μου, παρά τις διαφωνίες που είχα αρχικά.
Συμμετείχα στη Φοιτητική Ένωση Κρητών, που έγινε φυτώριο αντιδικτατορικής δράσης. Στη μαζική κινητοποίηση στη «Νομική» το Φλεβάρη του 1973, που χτυπήθηκε βίαια από τη χούντα. Εκεί έγινε η πρώτη μου σύλληψη από την αστυνομία, οδηγήθηκα στην Ασφάλεια της Μεσογείων, μου άνοιξαν φάκελο και αφέθηκα ελεύθερος.
Οργανώθηκα στην Αντί-ΕΦΕΕ, παράνομη αντιδικτατορική οργάνωση όπου συμμετείχαν τα μέλη της ΚΝΕ. Διάβασα πολλά εκείνη την περίοδο, ξεκαθάρισα απορίες και διαφωνίες.
Το καλοκαίρι του 1973, το ψευτοδημοψήφισμα που έκανε η χούντα και “εξέλεξε” τον δικτάτορα Παπαδόπουλο ως Πρόεδρο της Δημοκρατίας, σε μια προσπάθεια πιο “φιλελεύθερης” μεταμφίεσης, έγινε αφορμή να συνδεθούμε πιο στενά οι φοιτητές με το λαό, προπαγανδίζοντας –παράνομα- το “ΟΧΙ”. Τότε, ζήτησα και οργανώθηκα στην ΚΝΕ, πριν το Πολυτεχνείο.
Το Νοέμβρη του 1973, οι ανεβασμένες διαθέσεις των φοιτητών και η διάχυτη αντίληψη της κοροϊδίας από τη δήθεν “φιλελευθεροποίηση” της χούντας, οδήγησαν σε αποφάσεις αγώνα, και στην τριήμερη “κατάληψη¨ του Πολυτεχνείου. Αυτή εξελίχθηκε στο μεγάλο ξεσηκωμό της νεολαίας και του λαού της Αθήνας, ενώ επεκτάθηκε και σε άλλες πόλεις.
Η εξέγερση υποχρέωσε τη χούντα να βγάλει τη μάσκα της “φιλελευθεροποίησης” και να ξαναγυρίσει στην πιο σκληρή και άγρια καταστολή.
Μετά την επέμβαση του στρατού και των τανκς, ο Παπαδόπουλος αντικαταστάθηκε από κυβέρνηση πιο σκληροπυρηνικών αξιωματικών, που προχώρησε σε πογκρόμ συλλήψεων και βασανισμών, και στο ελληνικό πραξικόπημα-προδοσία στην Κύπρο, πού έδωσε αφορμή για την τούρκικη εισβολή και κατοχή του 43% του νησιού μέχρι σήμερα», σημείωσε ο κ. Ορφανός.
Είπε επίσης ότι «το Φλεβάρη του 1974 έγινε ένα μεγάλο “χτύπημα” στο ΚΚΕ και στην ΚΝΕ, με συλλήψεις πολλών στελεχών και μελών του, που κατηγορήθηκαν όχι μόνο για το “Πολυτεχνείο”, αλλά γενικά για τον ξεσηκωμό του λαού ενάντια στη χούντα.
Από τους τελευταίους στις συλλήψεις ήμουν και εγώ, 20 χρονών τότε, 3ο έτος στη σχολή μου. Κρατήθηκα, όπως και οι άλλοι, στην Ασφάλεια Μεσογείων, στις στρατιωτικές φυλακές Μπογιατίου για “ειδική περιποίηση” και στον Κορυδαλλό μέχρι τη μεταπολίτευση στις 24 Ιούλη του 1974, όταν προσκλήθηκε από τη χούντα ο Καραμανλής να αναλάβει την κυβέρνηση, ως εκπρόσωπος του αστικού πολιτικού κόσμου».
Τέλος, ο κ. Ορφανός κληθείς να δώσει μια συμβουλή για το μέλλον, απάντησε:
«Ψηλά το κεφάλι! Όρθιοι πάντα! Οι δυσκολίες είναι για να τις παλεύουμε, όχι για να το βάζουμε κάτω! Υπομονή, επιμονή, οργάνωση και πάλη. Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό!».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Γιάννης Λυβιάκης
