Ενθύμια από το έπος της Αλβανίας
• Το χάλκινο εθνόσημο των στρατιωτών της τρίτης Μεραρχίας Αλπινιστών JULIA που εξαπέλυσε την κύρια επίθεση των Ιταλικών δυνάμεων την 28η Οκτωβρίου 1940 κατά της Ελλάδος.
• Μέσα στα λάφυρα που απόκτησαν οι Ελληνικές δυνάμεις από τα Ιταλικά τμήματα εφοδιασμού ήταν και καρτ ποστάλ που διανέμονταν στους στρατιώτες των για να αλληλογραφούν με τους οικείους των. Τις απόκτησαν όμως οι Έλληνες στρατιώτες για τη δική του αλληλογραφία. Η κάρτα στάλθηκε στις 12 Μαρτίου 1941 και έχει και την σφραγίδα “ΕΛΟΓΟΚΡΙΘΗ” των Ελληνικών υπηρεσιών.
• Κάποιες από τις, σε μικρό μέγεθος, προκηρύξεις που ρίφθηκαν στην πόλη του Ρέθεμνους την 28η Οκτωβρίου 1944 την πρώτη επέτειο μετά την απελευθέρωση της πόλης.
Μια προκήρυξη της Αγγλοελληνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών
Προκήρυξη της Αγγλοελληνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών που είχε αποδέκτες τους Χανιώτες, την άλλη μέρα της παράδοσης των Γερμανών της Κρήτης. Αν και ήμουν μόνο δέκα χρονών, την φύλαξα για… ενθύμιο. Τώρα, ειδικοί ιστορικοί ας μας εξηγήσουν ποια τα οφέλη των ναζί να παραμείνουν για λίγες ημέρες ακόμη στην Κρήτη;
Οι τεράστιες ποσότητες πολεμικού υλικού έπρεπε να αρπαγούν από πολίτες που θα αλληλοεξοντώνονταν; Ακόμη και μετά την περισυλλογή του πολεμικού υλικού επώνυμοι νεαροί Χανιώτες υπέστησαν βαρύτατες αναπηρίες από όσα δεν είχαν εντοπισθεί για αχρήστευση. Είναι γνωστό ότι τα όποια στρατεύματα δεν παραδίδονται σε αντάρτες ή σε πολίτες αλλά πάλι σε οργανωμένα στρατιωτικά αποσπάσματα. Ας σημειωθεί ότι έξω από τα βραχάκια στο Καλαμάκι είχαν απορριφθεί μεγάλες ποσότητες βλημάτων πυροβολικού σε κιβώτια. Τι απέγιναν;
Σε άλλο κείμενο θα περιγράψω κάποιες προσωπικές εμπειρίες από την περίοδο εκείνη.
ΕΑΜ – ΕΠΟΝ – ΚΚΕ
Πέρα από τα ντοκουμέντα για την ιστορία της ΕΠΟΝ στην Κρήτη, που καταχώρησα στα “Χ.Ν.”, άθελά μου σχετίσθηκα πριν από κοντά εξήντα χρόνια, με ένα άλλο γεγονός που αφορά την αριστερά της εποχής εκείνης.
Υπηρετώντας στο κατάστημα Χανίων της Εμπορικής Τράπεζας, δεν θυμάμαι ακριβώς τη χρονολογία αλλά γύρω στο 1963 μάλλον, αποφασίστηκε να εκσυγχρονιστούν οι τουαλέτες της τράπεζας.
Σε έναν από τους δύο, πρόχειρης κατασκευής, τζαμοκαθρέπτες που ήταν κολλημένοι στον τοίχο όταν αφαιρέθηκε πίσω είχαν σκαφτεί τα τούβλα της μεσοτοιχίας και είχε δημιουργηθεί μια κρύπτη. Εκεί ήταν τοποθετημένο όλο ή μέρος, του αρχείου οικονομικής διαχείρισης του ΚΚΕ ή ΕΑΜ ή όλων των συναφών. Πήρα εγώ ένα μέρος στο γραφείο μου για να διατηρήσω ιστορικά στοιχεία, αλλά ο διευθυντής είχε ευθυνοφοβία και κάλεσε την Ασφάλεια να παραλάβει ακόμη και αυτά που είχα εγώ. Πρόλαβα και διάβασα κάποιες αποδείξεις καταβολής χρημάτων σε “συναγωνιστές” ένας εκ των οποίων θυμάμαι να ήταν τότε μεγαλέμπορος ηλεκτρικών ειδών. Όταν μου πήραν τα έντυπα, έμεινε στο γραφείο μια πολύ μικρή φωτογραφία που ήταν κουπόνι για εισφορές ενίσχυσης, τυπωμένο φωτογραφικά και που το παρουσιάζω σε μεγέθυνση. Την διαχείριση και την κρύπτη πρέπει να είχε ένας τμηματάρχης της Τράπεζας που εγώ δεν τον γνώρισα γιατί είχε μετατεθεί στη Ρόδο.
Αυτά για την ιστορία.