39 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την έκρηξη που συγκλόνισε τη Σούδα και τα Χανιά το πρωινό της 1ης Οκτωβρίου 1979. Το μότορσιπ “ΠΑΝΟΡΜΙΤΗΣ” είχε δέσει στο λιμάνι της Σούδας φορτωμένο στα αμπάρια του με εκατοντάδες φιάλες υγραερίου, κιβώτια με δυναμίτιδα και βαρέλια με βενζίνη.
Η έκρηξη που σημειώθηκε προκάλεσε τον θάνατο ενός ανθρώπου, τον τραυματισμό εκατοντάδων και ανυπολόγιστες καταστροφές σε περιουσίες.
Από την ισχυρή έκρηξη το πλοίο εξαφανίστηκε ενώ το φορτίο εκτοξεύτηκε σε ακτίνα 3 και πλέον χιλιομέτρων καταστρέφοντας σπίτια, καταστήματα και αυτοκίνητα.
ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΕΝΗ ΠΟΛΗ Η ΣΟΥΔΑ
Η Σούδα έμοιαζε με βομβαρδισμένη πόλη, καταστροφές σε σπίτια, καταστήματα, αυτοκίνητα, ηλεκτρικές συσκευές κ.ά. Θαύμα που δεν είχαμε περισσότερα θύματα. Θυμάμαι την αυλή του σχολείου στα 350 μέτρα περίπου από το σημείο που έγινε η έκρηξη πως ήταν σπαρμένη με εκατοντάδες κομμάτια, σίδερα, φιάλες, πυροσβεστήρες κ.ά. Πέντε λεπτά πριν γίνει η έκρηξη τα παιδιά είχαν μπει στις τάξεις για να κάνουν μάθημα, καταλαβαίνετε τι θα γινόταν αν η έκρηξη γινόταν λίγο νωρίτερα.
Την ώρα της έκρηξης ήμουν στον χώρο του Ναυστάθμου, στις 8:30 περίπου το πρωί είδαμε να βγαίνει καπνός από το μότορσιπ και μετά από λίγο ακούσαμε μια μικρή έκρηξη όπου μετά από μερικά λεπτά έγινε η μεγάλη έκρηξη. Αμέσως ο ουρανός άρχισε να βρέχει εκατοντάδες αντικείμενα, λαμαρίνες, φιάλες υγραερίου, ρέλες και βαρέλια με βενζίνη.
Είδα μια τεράστια λαμαρίνα να πέφτει πάνω σε ένα αυτοκίνητο, φιάλες, ρέλες και βαρέλια έπεφταν πάνω σε σκεπές των συνεργείων, ο κόσμος έτρεχε να προστατευτεί από τα αντικείμενα που έπεφταν. Μετά από 2 – 3 λεπτά το μόνο που σκέφτηκα ήταν το παιδί μου. Μετά σκέφτηκα να πάω στο σχολείο να δω τι γίνεται, η φρουρά της πύλης δεν άφηναν να βγει ο κόσμος γιατί φοβόντουσαν μήπως γίνει κι άλλη έκρηξη. Εγώ κατάφερα και βγήκα πηγαίνοντας στην πλατεία δεξιά και αριστερά στο δρόμο και τα στενά ήταν σπαρμένα από χιλιάδες σιδερένια αντικείμενα, στα μαγαζιά και τα σπίτια δεν υπήρχαν κεραμίδια, πόρτες, παράθυρα, όλα είχαν διαλυθεί. Η ξυλεία που ήταν στην πλατεία είχε πάρει φωτιά, μία “ΚΟΛΑΣΗ” από ζημιές.
Έγιναν ζημιές μέχρι και τα Τσικαλαριά, το άλμπουρο του πλοίου καρφώθηκε στην κεραμοσκεπή του σπιτιού του κ. Κοκολάκη, η τσιμινιέρα (φουγάρο) έπεσε στην αυλή του κ. Ρηγάκη ενώ κομμάτια λαμαρίνας έπεσαν στην αυλή του κ. Τραχαλάκη του Νίκου 500 μέτρα περίπου από το σημείο όπου έγινε η έκρηξη. Στην ταράτσα του σπιτιού του κ. Ευτύχη Μελάκη βρίσκεται ακόμα ένα κομμάτι σίδερο. Στο ελαιοτριβείο του κ. Γωνιωτάκη που βρίσκεται 300 – 350 μέτρα από το σημείο που έγινε η έκρηξη εκσφενδονίστηκαν τεράστιες σε όγκο και βάρος ρέλες προκαλώντας αρκετές ζημιές, τραυματίζοντας την κα Γωνιωτάκη.
ΠΩΣ ΣΩΘΗΚΑΝ ΟΙ ΣΟΥΔΙΑΝΟΙ
Τυχεροί μέσα στην ατυχία τους ήταν οι Σουδιανοί που δεν θρήνησαν περισσότερα θύματα και αυτό το οφείλουν στο πλήρωμα του πλοίου και τους λιμενεργάτες γιατί μόλις αντιλήφθηκαν τη φωτιά όπου δεν μπορούσαν να τη σβήσουν άρχισαν να τρέχουν και να φωνάζουν φύγετε το καράβι είναι γεμάτο πυρομαχικά. Έπειτα από 10 – 15 λεπτά έγινε η έκρηξη.
Ευτυχώς το πλοίο είχε δέσει δίπλα στο μόλο εκεί που δένουν σήμερα τα πλοία της ΑΝΕΚ και έτσι όλο το ωστικό κύμα το πήρε ο μόλος, για αυτό και τον διάλυσε τελείως. Αν ήταν αρόδου (ανοιχτά) όλη Σούδα θα είχε ισοπεδωθεί.
