Η “παλιά” φρουρά θυμάται και μοιράζεται ιστορίες από το ΕΒΕΧ
Άλλοι έζησαν την εποχή των “παχιών αγελάδων”, άλλοι πιο έντονα την περίοδο της μεγάλης οικονομικής κρίσης, το “κούρεμα” των αποθεματικών, τα capital control αλλά και τις συμφωνίες για την ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος προς τα Χανιά αλλά και την εξαγωγή των τοπικών προϊόντων. Άνθρωποι που υπηρέτησαν από διάφορες θέσεις στο ΕΒΕΧ τις προηγούμενες δεκαετίες ανακαλούν στη μνήμη τους όσα έζησαν και όσα πέρασαν…
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΥΛΩΝΑΚΗΣ: «Δύσκολη η συνεργασία στα Χανιά»
O Xρήστος Μυλωνάκης που έχει μια εμπειρία συμμετοχής ετών στα τεκταινόμενα του ΕΒΕΧ μας αναφέρει: «Η ενασχόληση μου με τον τουρισμό και η “συναλλαγή” μου με ξένους μου έδωσε έναυσμα να μεταφέρω τις εμπειρίες από το εξωτερικό και στα Χανιά για αυτό και αποφάσισα να συμμετέχω στο ΕΒΕΧ, εκλέχθηκα σύμβουλος με την παράταξη του Γιάννη Κουλιεράκη και από το 2011 ο Γιάννης Μαργαρώνης μου έκανε την τιμή να με ορίσει Α΄ αντιπρόεδρο» τονίζει.
Αναλάβατε μέσα στην κρίση, κλείσιμο μαγαζιών, το PSI να «κουρεύει» τα αποθεματικά των Επιμελητηρίων, τα capital control… πως βίωσες, ρωτάμε τον κ. Μυλωνάκη, αυτήν την κατάσταση; «Υπήρχε φόβος, μισαλλοδοξία, εχθρότητα στην κοινωνία και μεγάλες δυσκολίες γιατί δεν είχαμε την ελευθερία των κινήσεων να κάνουμε αυτό που θέλαμε. Ήταν όμως μια ενδιαφέρουσα περίοδος, καθώς προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε δύο πράγματα. Μια εξωστρέφεια και ένα καλύτερο συντονισμό των τοπικών επαγγελματικών ενώσεων και των αυτοδιοικητικών φορέων. Προσωπικά ανέλαβα να προχωρήσω το συντονισμό των κινήσεων με τους επαγγελματικούς και τους τουριστικούς φορείς για να αντιμετωπίσουμε από κοινού τις δυσκολίες λόγω της οικονομικής κρίσης και πήραμε δύο βασικές πρωτοβουλίες» απαντάει και αναφέρεται στην Ελληνογερμανική συνεργασία και στο «να βγάλουμε τα Χανιά από τις απομονωμένες περιοχές της χώρας, να αλλάξει το “μίγμα” του τουρισμού, να δημιουργηθεί ο δεύτερος πόλος που δεν αφορά τον μαζικό τουρισμό αλλά τον εναλλακτικό τουρισμό. Σε ένα βαθμό το πετύχαμε, παρότι δεν το ήθελαν, δεν το πίστεψαν, όλοι όσοι δραστηριοποιούνται στον τουρισμό ή και στην αυτοδιοίκηση. Δυστυχώς, αυτή η πρωτοβουλία δεν συνεχίστηκε και ίσως για αυτό υπάρχει και η “μουρμούρα” σήμερα με όσους ασχολούνται με τον τουρισμό άμεσα ή άμεσα. Βιώσαμε μια πρωτοφανή κρίση αλλά την ίδια εποχή στα Χανιά επενδύθηκαν πολλά χρήματα για να φτιαχτούν κτήρια, αναβαθμίστηκε- εξωραίστηκε η Παλιά Πόλη, αναπτύχθηκε η εστίαση, τα “μπουτικ”- ξενοδοχεία».
Ο κ. Μυλωνάκης δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα της συνεργασίας: «Σε πολλά θέματα δεν υπάρχει διάθεση για συνεργασία, και κοινή διεκδίκηση τόσο από τα Επιμελητήρια, τους θεσμικούς φορείς, αλλά και σε επίπεδο ανθρώπων!
Είναι δύσκολο να διεκδικήσουμε κάτι που ξεπερνάει το προσωπικό ατομικό συμφέρον μας!»
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΓΑΡΩΝΗΣ: Το ΕΒΕΧ μέσα στην Κρίση
Ήταν για δύο θητείες πρόεδρος στον Εμπορικό Σύλλογο, διετέλεσε πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπόρων Κρήτης, μέλος στην Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου. Ο Γιάννης Μαργαρώνης, πρωτοεκλέχθηκε στο Δ.Σ. του ΕΒΕΧ το 2006 και έγινε πρόεδρος μετά τις εκλογές του 2011.
Διαδέχθηκε τον αείμνηστο Βαγγέλη Σπανουδάκη που είχε μια θητεία 23 ετών στη διοίκηση του ΕΒΕΧ, μια μεγάλη πρόκληση για τον ίδιο και την ομάδα του. «Η άποψή μου ήταν πάντα ότι όλοι οι αιρετοί πρέπει να κάνουν μέχρι δύο θητείες. Είχε κουραστεί η διοίκηση του Β. Σπανουδάκη, τα είχαν δώσει όλα και έπρεπε να γίνει μια αλλαγή και ο κόσμος ήταν έτοιμος για αυτήν την αλλαγή! Αυτά που προτείναμε τότε ήταν εντελώς νέα πράγματα, ενώ το ψηφοδέλτιο μας ήταν υπερκομματικό, γέμισε με ανθρώπους από όλους τους πολιτικούς χώρους».
Ρωτάμε για τη διαχείριση του ΕΒΕΧ μέσα στην κρίση. «Από 1.2 εκ. ευρώ αποθεματικά μείναμε με 300.000 ευρώ, συν 100.000 μετρητά γιατί κόπηκαν στο PSI. Τότε οι επιχειρηματίες δεν πλήρωναν τις συνδρομές τους λόγω των δυσκολιών. Τι κάναμε; Μειώσαμε τις συνδρομές για να τους διευκολύνουμε και κινηθήκαμε σε δύο κατευθύνσεις. Από τη μια είχαμε το στόχο να είμαστε κοντά στον επιχειρηματία από τον πιο μικρό μέχρι τον πιο μεγάλο. Από την άλλη δουλέψαμε πολύ για την εξωστρέφεια του ΕΒΕΧ! Θέλαμε στην εταιρεία ανάπτυξης να μπουν άνθρωποι που θα έκαναν συμβουλευτική, ανοίξαμε γραφείο εξαγωγών και συνεργαστήκαμε με τις 4 μεγαλύτερες εταιρείες εξαγωγών σε σεμινάρια για την τυποποίηση, το marketing κ.ά. Στον τουρισμό, είχαμε τη μεγάλη ευκαιρία της συνεργασίας με τη Ryanair, υπογράψαμε ένα 5ετές πρόγραμμα τουριστικής προβολής με τους Δήμους, την Περιφέρεια και την Ένωση Ξενοδόχων και διπλασιάστηκε το τουριστικό ρεύμα προς τα Χανιά! Όταν η χώρα έχανε το 25% του ΑΕΠ, στα Χανιά το ανεβάζαμε 25%! Το 2015 με τα capital control πολλοί συνάδελφοι κυριολεκτικά έκλαιγαν».
Και για τον Γιάννη Μαργαρώνη είναι κομβικό το ζήτημα της συνεργασίας, που δεν είναι ποτέ δεδομένη όταν μιλάμε για τα Χανιά. «Σίγουρα το πιο δύσκολο κομμάτι σε αυτή τη χώρα είναι η συνεννόηση και η συνεργασία φορέων. Θέλαμε να κάνουμε συνάντηση όλων των φορέων για το θέμα των low cost εταιρειών. Τότε ο δήμαρχος και ο αντιπεριφερειάρχης είχαν θέμα για το πού θα γίνει η συνάντηση, γιατί αν γινόταν στο δημαρχείο ή στην Αντιπεριφέρεια φαινόταν ότι ο ένας είναι πάνω από τον άλλο. Εμείς είπαμε πως το “γήπεδο είναι ουδέτερο”, δε θα ασχοληθούμε με την πολιτική και την αυτοδιοίκηση πρέπει να κάτσουμε σε ένα τραπέζι και να συνεννοηθούμε. Η ευκαιρία ήταν τεράστια και με άλλες εταιρείες low cost. Κάναμε συμφωνίες και πετύχαμε το θαύμα μέσα στην κρίση τα μικρά νοικοκυριά να έχουν ένα εισόδημα με τα δωμάτια ή τα Arbnb. Δούλεψε όλος ο κατασκευαστικός κλάδος για να γίνουν τα νέα καταλύματα, δόθηκαν χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ, από την “Αναπτυξιακή Κρήτης” στην οποία συμμετέχουν τα 4 ΕΒΕ, στηρίξαμε το νομοσχέδιο για τον αγροτουρισμό και είμαι περήφανος για αυτό».
Για τον κ. Μαργαρώνη ο χώρος του ΕΒΕΧ είναι πολύ απαιτητικός. Σημειώνει ότι αφιέρωνε 12 ώρες καθημερινά στο Επιμελητήριο και καθημερινά διαχειριζόταν πάνω από 120 τηλεφωνήματα.
«Ο όγκος της δουλειάς ήταν τεράστιος όσο ψάχνεις και ανακατεύεις, ανοίγονται νέα πεδία δράσης. Και τα ανοίξαμε όλα! Κάναμε πολλά για την καινοτομία προωθήθηκαν προϊόντα χανιώτικα, στήσαμε τμήμα στήριξης μικρομεσαίων και φτιάξαμε 6 πλατφόρμες στα πλαίσια του e-Επιμελητήριο και σήμερα δεν λειτουργεί καμία. Και αυτό με στεναχωρεί πάρα πολύ!».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ: Η “χρυσή” δεκαετία του ’90
«Επέστρεψα στην Ελλάδα το 1989 και στις αρχές του ’90 ήμουν υποψήφιος και εκλέχθηκα με τον Βαγγέλη Σπανουδάκη. Ο επιμελητηριακός θεσμός -όπως τον έβλεπα τότε- θα μπορούσε να παίξει ρόλο για νέους επιχειρηματίες για αυτό και έκανα δεκτή την πρόταση του Βαγγέλη και συμμετείχα μαζί με τον αείμνηστο Νίκο Μανουσέλη και εκλεγήκαμε» θυμάται ο κ. Γιάννης Φραγκάκης.
Ο επιχειρηματίας χαρακτηρίζει “χρυσή” εποχή για τα Επιμελητήρια την περίοδο αυτή και εξηγεί: «Ήταν πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και τον πείθουμε να στηρίξει ουσιαστικά τα Επιμελητήρια! Μέχρι τότε τα ΕΒΕ δεν είχαν κάποια δύναμη, καμία σοβαρή αρμοδιότητα, επιβίωναν με μικρές χρηματοδοτήσεις στη “χάση και στη φέξη”. Χρειάζονταν να γίνουν αυτόνομα οικονομικά. Επειδή ήταν η γνωστή σχέση του Β. Σπανουδάκη με τον Κ. Μητσοτάκη, πείθει τον πρωθυπουργό και παίρνει την απόφαση ότι κανείς δεν μπορεί να θεωρήσει βιβλία στην Εφορία αν χρωστάει συνδρομή στα Επιμελητήρια! Για αυτό και όλοι άρχισαν να εξοφλούν τις συνδρομές τους και τα ΕΒΕ να αποκτούν οικονομική ευρωστία. Το ΕΒΕ Χανίων γίνεται μπροστάρης».
Μένοντας σε αυτά τα χρόνια ο κ. Φραγκάκης μιλάει για μια σειρά από επιτεύγματα: «Είμαστε οι πρώτοι με την Otenet και τη Forthnet που νοικιάσαμε χώρο σε server στο εξωτερικό και δώσαμε mail ατομικά στα μέλη μας! Ήμασταν οι πρώτοι τότε! Ήμασταν οι πρώτοι που πήγαμε σε εκθέσεις όπως η Anuga και Sial πριμοδοτώντας τις τοπικές επιχειρήσεις να δώσουν το ”παρών”, κάνουμε εκτεταμένη συνεργασία με το ΕΚΤ για σεμινάρια σε επιχειρηματίες και εργαζόμενους, δημιουργούμε μια απίστευτη μηχανογράφηση, ανακαινίζουμε όλο το κτήριο-δημιουργώντας το αμφιθέατρο, το ΕΒΕ τότε ανθούσε! Και είχε τεράστιο αντίκρισμα στον επιχειρηματικό κόσμο των Χανίων, ευνοήθηκαν πολύ οι αρτοποιίες, τα ελαιουργεία, εκατοντάδες επιχειρήσεις κ.ά. Έρχονταν γαλλικές, αλγερινές, τυνησιακές αντιπροσωπείες και κλείνονταν συμφωνίες, έγινε εξωστρεφές το ΕΒΕ. Ο Βαγγέλης Σπανουδάκης ήταν συγκεντρωτικός, πρέπει να το πω, αλλά ήταν και οραματιστής! Εγώ δεν είχα παράπονο με άκουγε, όπως και τον Ν. Μανουσέλη και τον Γ. Θεοδωράκη. Και όταν έπρεπε να ακούσει, άκουγε. Όταν ήλθε ο Χρ. Μυλωνάκης και του έφερε την Ryanair στο πιάτο τον άκουσε, όταν ήλθαν οι βιοτέχνες για το ΒΙΟΠΑ το έτρεξε αμέσως. Ήταν τεράστια η συμβολή του!».
Ο συνομιλητής συνέχισε να εκλέγεται για χρόνια, και για το μέλλον σχολιάζει: «Τώρα και οι δύο υποψήφιοι έχουν αρκετούς νέους και αξιόλογους υποψηφίους. Ελπίζω να μπορέσουν να εκλεγούν ώστε να μην βγαίνουν οι ίδιοι συνέχεια, και να δοθούν οι αρμοδιότητες στο Διοικητικό Συμβούλιο. Αυτό είναι πολύ κρίσιμο.»
Μνήμη Αριστείδη Τζεδάκη
Εκλεγμένος για δεκαετίες σε θέσεις ευθύνης στο Επιμελητήριο, για χρόνια αντιπρόεδρός του ο αείμνηστος Αριστείδης (Τάκης) Τζεδάκης που έφυγε το 2018 παρακολουθούσε πάντα τα τεκταινόμενα του χώρου του. «Ο πατέρας μας ήταν άνθρωπος της προσφοράς και όχι της καρέκλας. Πίστευε ότι οι θέσεις αυτές, να είσαι αντιπρόεδρος, πρόεδρος σε ένα θεσμό έχουν αξία όταν δημιουργούν οφέλη για τους πολλούς» λένε τα παιδιά του Αρ. Τζεδάκη, Ανδρέας και Κατερίνα.
Μας ξεφυλλίζουν το φωτογραφικό “άλμπουμ” των αναμνήσεων. Τις αποστολές στην Αίγυπτο, στο Βιετνάμ, στην Κύπρο, στην Ισπανία, τη συμμετοχή στις εκθέσεις, τις επαφές με πολιτικούς, ανθρώπους του επιχειρηματικού χώρου από όλον τον κόσμο. «Ο πατέρας μου πίστευε στην εξωστρέφεια του ΕΒΕΧ, πίστευε πως θα πρέπει να έχουμε σχέση με το εξωτερικό, να εξάγουμε τα προϊόντα μας, να ψάχνουμε νέες αγορές» δηλώνει ο Ανδρέας και μας δείχνει μια σειρά από φωτογραφίες. «Συνομιλούσε με Επιμελητηριακούς όπως τον Μίχαλο, τον Κορκίδη, τον Δασκαλόπουλο της ΦΑΓΕ και με τον Μ. Κυριακού του Antenna που ήταν και στην “Ολυμπιακή Επιτροπή” σε μια συνεργασία για τον αθλητισμό τότε για να φέρουν αθλητές στα “Βενιζέλεια” γιατί είχε και τέτοιες δράσεις. Το βασικό τότε ήταν ότι ήταν μια γροθιά όλοι οι επιχειρηματίες, δούλευαν για ένα κοινό σκοπό, πιο ενωμένοι σε σύγκριση με σήμερα!».
Ένα από τα έργα που συνέβαλλε και ο Τζεδάκης ήταν το ΒΙΟΠΑ στην περιοχή της Σούδας. «Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι ο πατέρας μου μαζί με τον Βαγγέλη Σπανουδάκη το έφτιαξαν, γιατί έτρεχαν να βρουν τα οικόπεδα και να τα κλείσουν, πίεζαν για να δοθεί η χρηματοδότηση από την ΕΤΒΑ να πειστούν οι Σουδιανοί που αντιδρούσαν στην κατασκευή του ότι δεν θα έβαζαν μέσα βιομηχανίες αλλά βιοτεχνικές, μεταποιητικές επιχειρήσεις. Το ΒΙΟΠΑ ήταν δική τους προσπάθεια» τονίζει ο Ανδρέας.
