«Όλες οι κοινωνίες, έχουν τις γιορτές τους όπου οι άνθρωποι αφήνουν τον εαυτό τους στο πνεύμα της περίστασης για να ξεχάσουν στιγμιαία τις δυσκολίες της καθημερινότητάς τους».
Federico Mayor, Γ.Γ. UNESCO (1987-1999)
Γιορτές και καρναβάλια σχηματίζουν μια πολύχρωμη ταπετσαρία στην οποία πλέκονται μύρια νήματα. Τελετουργία-αυθορμητισμός, παράδοση-σύγχρονο, ιερό-βέβηλο, πλούσιοι-φτωχοί, ατομική μοναξιά – συλλογική ζεστασιά όλα νήματα σε άναρχο πλέξιμο.
Φεστιβάλ και καρναβάλια προσφέρουν την ευκαιρία να συμβιβαστούν οι διαφορές, έστω και προσωρινά.
Μια τέτοια ατμόσφαιρα είχα κατά νου όταν, το 1987, πρότεινα στον δήμαρχο Χανίων Γιώργο Κατσανεβάκη να οργανώσω το Κυνήγι θησαυρού για την πόλη. Η Πολιτιστική Επιτροπή είχε ήδη προτείνει να γίνει παρέλαση Καρναβαλιού στην οδό Δημοκρατίας.
«Προχώρα, χρήματα μη μου ζητάς» ήταν η απάντηση του Δημάρχου.
Ο Δήμος δεν είχε οργανισμούς, ούτε άλλες δομές, όλα έγιναν με την βοήθεια φίλων και ελάχιστων χορηγών.
Τριάντα πέντε χρόνια μετά μνήμες εκείνης της εποχής ταξιδεύουν στο μέλλον.
Χανιώτικο καρναβάλι 1987
Οι Χανιώτες καρναβαλιστές αυτό-οργανώθηκαν και συμμετείχαν είτε πεζοί, είτε σε αυτοσχέδια άρματα. Την Κυριακή 1 Μαρτίου η παρέλαση άρχισε λίγο μετά τις 5 το απόγευμα κι η οδός Δημοκρατίας πλημμύρισε από θεατές και καρναβαλιστές.
Όλοι καταλήξαμε στην Αγορά για χορό και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του Κυνηγιού του Θησαυρού. Η πλατεία Αγοράς και η πλατεία Κοτζάμπαση ήταν γεμάτες Χανιώτες μέχρι αργά.
Η ομάδα μας, του Φροντιστηρίου ΠΟΛΥΓΝΩΣΗ, δανείστηκε ένα κλειστό φορτηγάκι της
ΔΕΥΑΧ και το στάλισε με αμέτρητα άδεια τενεκεδοκούτια γάλακτος. Το άρμα μας “Η Δεξαμενή Άη Γιάννη” εκθείαζε τις ικανότητες του δημάρχου που ψάρευε λαβράκια, πλαισιωνόταν από μια διμοιρία οδοκαθαριστών.
Το καρναβάλι μας δεν είχε συνέχεια στην πόλη. Το 1992 τη σκυτάλη πήραν η Σούδα και η Παλαιόχωρα με τα δικά τους καρναβάλια. Για πολλά χρόνια παίζαμε στην Παλαιόχωρα Κυνήγι θησαυρού για ενηλίκους και παιδιά.
Τα κυνήγια θησαυρού 1987-1990
Το στήσιμο του 1ου κυνηγιού ήταν πλεύση σε αχαρτογράφητα νερά. Να βρεις τις ερωτήσεις, τους συντονιστές, τους χορηγούς, να γίνει η συνεννόηση με την ΕΡΑ Χανίων ήταν έργο δύσκολο.
Και τα 3 παιχνίδια περιλάμβαναν πρωτότυπες δράσεις και ενέργειες.
1987 Ο θησαυρός ήταν, ένα περιστέρι κρυμμένο στην περιοχή Φλαμίνγκο στα Λενταριανά το οποίο δεν ανακάλυψαν οι κυνηγοί.
1988 Ο θησαυρός ήταν ένα γαρύφαλλο που το πρόσφερε νεαρή δεσποινίδα που βρισκόταν στο μνημείο των εργαζομένων στα Παχιανά.
1990 Ο θησαυρός, ένα αρχαίο αντίγραφο αγγείου, ήταν στα βράχια του μόλου στο λιμανάκι της Νέας Χώρας. Τον θησαυρό είχε βρει η νυν αντιδήμαρχος Ελένη Ζερβουδάκη, με έπαθλο ταξίδι στην Ιταλία και μετρητά.
Χορηγοί μας ήταν το ΙΝ.ΚΑ, η Α.Ν.Ε.Κ, ο Σύλλογος Ιδιοκτητών Φροντιστηρίων Ξένων Γλωσσών PALSO και το Γραφείο Ταξιδίων ΠΛΥΜΑΚΗ.
Σε κάθε παιχνίδι συμμετείχαν 80-90 ομάδες Χανιωτών που αλώνιζαν κυριολεκτικά την πόλη για 3 ώρες.
Παραλειπόμενα των παιχνιδιών
✓Οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν για μερικά λεπτά μια ταινία, υπό βροχή, στο θερινό κινηματογράφο “Αττικόν” για να βρουν τους συντελεστές της. Ο Γιάννης Μαζοκοπάκης φρόντισε να μας παίξει ένα απόσπασμα από μια ταινία του Γ. Αλλεν.
✓Μασκαρεμένοι συμμετέχοντες μπήκαν στο ναΐσκο της Αγίας Φιλοθέης στο υπόγειο του Αγίου Νεκταρίου για να βρουν φυλαχτά. Με μεγάλη δυσκολία ομολογώ!
✓Πολλοί συμμετέχοντες έσκαβαν στα χαλάσματα του κινηματογράφου ΟΛΥΜΠΙΑ -που είχε καταρρεύσει πρόσφατα- για να βρουν εισιτήρια. Τα κατάφεραν. Μια ομάδα βρήκε ένα άθικτο πακέτο εισιτηρίων.
✓Παίχτες αναρριχηθήκαν από την περίφραξη του Σταδίου για να μπουν και να βάλουν καλάθι στη μπασκέτα. Δεν τα κατάφεραν όλοι.
✓ Παίχτες χόρεψαν Χούλα-Χουπ στην πλατεία της Αγοράς. Κάποιοι χωρίς δεινότητα.
✓Απαιτητική ήταν η ερώτηση ποσά μέλη είχε ο Συνεταιρισμός ΙΝΚΑ (είχε 2019 το 1990), αφού μόνο το Δ.Σ. γνώριζε τον αριθμό.
✓Παίχτες τραγούδησαν ζωντανά μαντινάδες στην ΕΡΑ Χανίων.
Συνεχίσαμε το δημοφιλές παιχνίδι, μόνο για παιδιά, μέσα στο Δημοτικό Κήπο μέχρι και το 2019 με συμμετοχή 1000δων παιδιών.
Οι ερωτήσεις μας ήταν σχετικές με την πανίδα και τη χλωρίδα του Κήπου.
Τι να το κάνω το χαρτί;
Η αγωνία του αείμνηστου αντιδημάρχου Δημήτρη Βλησίδη ήταν πραγματική, όταν μου τηλεφώνησε την μεθεπόμενη του παιχνιδιού 27.2.1990.
«Κυριάκο, τι να το κάνω το χαρτί;».
Ήταν Τρίτη πρωί -είχε μεσολαβήσει η Καθαρά Δευτέρα- και στην είσοδο του Δημαρχείου είχαμε συγκεντρώσει 1 τόνο χαρτιού για ανακύκλωση. Βέβαια ανακύκλωση το 1990 δεν γινόταν.
Στο παιχνίδι είχα βάλει την ερώτηση «Όποια ομάδα φέρει 5 κιλά χαρτί για ανακύκλωση παίρνει 3 βαθμούς, αν φέρει 10 κιλά παίρνει 6 βαθμούς».
Η συγκέντρωση χαρτιού άρχισε στις 12 το μεσημέρι. Σε 30 λεπτά σχηματίστηκαν ουρές αυτοκινήτων έξω από το Δημαρχείο και μικροί λόφοι χαρτιού.
«Δημήτρη, το μήνυμα των Χανιωτών είναι ότι θέλουν και μπορούν να κάνουν ανακύκλωση».
Εκείνο το χαρτί κατέληξε στα σκουπίδια, όμως το μήνυμα μας ελήφθη. Η ανακύκλωση χαρτιού ξεκίνησε ένα χρόνο μετά επί αντί-δημαρχίας Χαράλαμπου Σοφιανού και δημαρχίας Γιώργου Τζανακάκη.
Αναμνηστικά
Οι μνήμες μου έρχονται στο μέλλον για να ευχαριστήσουν νοερά τους 100δες Χανιώτες που συμμετείχαν στο άρμα μας και στα παιχνίδια μας.
Ανακαλύψαν μυστικά της πόλης, απόλαυσαν την εμπειρία παίζοντας με τάξη και ευγένεια.
Πολύτιμη βοήθεια πρόσφεραν οι συντονιστές, οι εκφωνητές της ΕΡΑ Χανίων, ο Γιάννης Μαρκαντωνάκης με το σκίτσο του, ο Χριστόφορος Σκλαβενίτης με το αγγείο του και οι χορηγοί μας.
Οι εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν επειδή η Δημοτική Αρχή (1986-1990) εμπιστεύθηκε μια ομάδα Χανιωτών και αυτό την τιμά.
