Μνήμη Ελευθερίου Κ. Βενιζέλου από τη «Μνήμη»(1)..
Να το εξηγήσω. Για τη θεατρική παράσταση – ντοκουμέντο με τίτλο “Ο Ελευθέριος Βενιζέλος στη Βουλή των Ελλήνων την άνοιξη του 1932” και υπότιτλο “Οι υπαίτιοι των οικονομικών μας δυσχερειών, οι υπαίτιοι της Μικρασιατικής Καταστροφής, ο εθνικός διχασμός”, που παίζεται στο θέατρο “Κυδωνία” της πόλης μας από την Εταιρεία Θεάτρου “Μνήμη” μέχρι 31 Μαΐου (η πρεμιέρα έγινε στις 27 Μαρτίου), ο λόγος. Στο πλαίσιο του έργου “Βιωματικές δράσεις στην Εκπαίδευση και στον πολιτισμό”, με φορέα υλοποίησης το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος” και ενταγμένη στο πρόγραμμα εκδηλώσεων και δράσεων του Ιδρύματος για τη συμπλήρωση των 150 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου πολιτικού, οι οποίες ξεκίνησαν πέρυσι, η παράσταση αυτή. Από μια εταιρεία που επιμένει εδώ και 15 χρόνια ν’ ανεβάζει έργα ποιότητας παράγοντας πολιτισμό. Μια παράσταση που στηρίζεται σε τρεις αγορεύσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Βουλή το 1932 και που απευθύνεται, βέβαια, όχι μόνο σε μαθητές Λυκείου, αλλά και στο ευρύ θεατρικό κοινό, με την έννοια «όλβιος εστίν όστις ιστορίης έσχεν μάθησιν».Δεν ξέρω ποιος είχε πρώτος την πραγματικά φαεινή ιδέα για την παράσταση. Αν “ερρίφθη” απ’ το Ιδρυμα, απ’ τον γενικό διευθυντή τον Νίκο Παπαδάκη ή απ’ την Εταιρεία, απ’ τον δημιουργό και έχοντα την ευθύνη της Μιχάλη Βιρβιδάκη, δηλαδή. Αυτό που ξέρω είναι ότι η ώρα να τεθεί το θέατρο για να υπηρετήσει τον πάντα επίκαιρο, ιδιαίτερα σήμερα, “βενιζελικό” λόγο, ήταν ανοιχτή! Δύσκολο, για να μην πω, παρακινδυνευμένο, το εγχείρημα. Όχι πάντως για τον Μιχάλη Bιρβιδάκη και τους συνεργάτες του, που χάρις και στις βοήθειες του Νίκου Παπαδάκη, του Γιώργου Κουκουράκη και της Αργυρώς Βατσάκη απ’ το Ίδρυμα, ας μου επιτραπεί η έκφραση, «και ο εωρακώς μαρτυρεί περί τούτου», δίνουν ρέστα! «Είναι απίστευτο αυτό που επί σκηνής είδαμε», μου είπε, μετά την πρεμιέρα, που είχα την τύχη κι εγώ να παρακολουθήσω, μια καλή φίλη, κατεβαίνοντας τη σκάλα, στην Υψηλαντών 12. Συμφώνησα μαζί της. Πράγματι ήταν απίστευτο, πλην όμως αληθινό! Πολλοί οι “συνεργοί”, να το πούμε, γι’ αυτό: Η Ρίτα Μαρτσάκη και ο Αιμίλιος Καλογερής, στο ρόλο του βοηθού σκηνοθέτη, ο Σταύρος Ψυλλάκης (Βίντεο παράστασης), η Ξανθή Κόντου (εικαστική αντίληψη), ο Δημήτρης Ιατρόπουλος (συνθέσεις ήχων) και η Μαρία Μπαλαντίνου, όπως και ο Γιώργος Πέντες (φωτισμοί). Κυρίως, όμως, στον Μιχάλη Βιρβιδάκη, που είχε την ευθύνη της σκηνοθεσίας και της δραματουργικής επεξεργασίας των κειμένων και ερμήνευσε τον ρόλο του Ελευθερίου Βενιζέλου, ανήκουν τα εύσημα. Πράγματι καταπληκτικός στον ρόλο του Εθνάρχη να παραδίδει μαθήματα ιστορίας…
Μνήμη Ελ. Βενιζέλου από τη «Μνήμη» (2)
Αντιγράφω απ’ το σχετικό με την περί ης ο λόγος στις σημερινές “Εύφημες μνείες” θεατρικής παράστασης Δελτίο Τύπου του Ιδρύματος, που βασίζεται στον πρόλογο του Βύρωνα Θεοδωρόπουλου από το βιβλίο του “Ελευθέριος Βενιζέλος, τρεις αγορεύσεις” (εκδόσεις “Ευρασία”, Αθήνα 2000): «Η σκηνή στη Βουλή των Ελλήνων: Άνοιξη του 1932. Ο τόπος βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση. Από το 1929 η μεγάλη κρίση στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει αρχίσει να κλονίζει το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Η κρίση εξαπλώνεται. Περνά στην Ευρώπη. Το φθινόπωρο του 1931 η αγγλική λίρα εγκαταλείπει τη χρυσή βάση. Για μια χώρα σαν την Ελλάδα, που, μετά από μια δεκαετία πολέμων, έχει ακόμη καυτά τα προβλήματα της προσφυγιάς, η κατάσταση γίνεται ασφυκτική. Και η οικονομική κρίση έρχεται προς συζήτηση στη Βουλή σε επίπεδο αρχηγών. Εκεί ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος παίρνει τον λόγο. Σε τρεις αλλεπάλληλες συνεδριάσεις 30, 31 Μαρτίου και 1 Απριλίου 1932. Οι τρεις αυτές αγορεύσεις παρουσιάζουν εκεί που δεν το περιμένει κανείς, μια ανασκόπηση, ένα πανόραμα της ελληνικής πολιτικής στα κρίσιμα και επώδυνα χρόνια του Διχασμού και της Μικρασιατικής καταστροφής. Είναι σαν να βλέπεις μια φωτογραφία της στιγμής, ένα ενσταντανέ της εποχής εκείνης με τον Βενιζέλο στο βήμα και τον αρχηγό του Λαϊκού Κόμματος Παναγή Τσαλδάρη, στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης». Μένω μέχρις εδώ. Και γιατί είναι καλύτερο να ακούσετε, πηγαίνοντας στην παράσταση, ιδίοις ωσί, τα που είπε ο Ελευθέριος Βενιζέλος στις τρεις αυτές ιστορικές αγορεύσεις του διά στόματος Μιχάλη Βιρβιδάκη…
