Μνημόσυνα και βραχιολάκια

O επίσκοπος Eιρηναίος Γαλανάκης, εάν είναι ακόμη ζωντανός ανάμεσά μας, εάν αφήνει πίσω του τα νεκρά σύμβολα των επετείων, οφείλεται στο ότι περιφρονούσε, προκλητικά θα λέγαμε, όλα τα επουσιώδη των “φαινομένων”(…«τα μεγαλεία να φοβάσαι, ω ψυχή»… Κ. Καβάφης) εμμένοντας στην ουσία των πραγμάτων και παρακινώντας και τους άλλους γύρω του να κάνουν το ίδιο.
Ηξερε, με τη βαθιά του παιδεία και το υψηλό ήθος, να παρακάμπτει παθογένειες, νυχτωμένα μυαλά και κατεστημένα (πολιτικά, κοινωνικά, εκκλησιαστικά κ.λπ.) και να κατεβαίνει, όπως ο Κύριός του, στο ανθρώπινο δράμα, έτοιμος πάντα πάσχων και ενεργών να ακούει, να παρακινεί και να πράττει έτσι, ώστε να αναμορφώνεται η ψηλαφητή κοινωνία των ανθρώπων στην προοπτική της Βασιλείας του Θεού.
Συμβαίνει μερικές φορές, για να τελειώνουμε γρήγορα με την ευθύνη που πέφτει πάνω μας, να σπεύδουμε με μνημόσυνα κι επικηδείους να μετατρέπουμε σε νεκρό σύμβολο ή σε θρησκευτικό είδωλο έναν πνευματικό αγωνιστή που προσπάθησε να αναζωογονήσει τις μίζερες ζωές μας. Αντίθετα, θα σιτιζόμαστε από το παράδειγμά του κάθε φορά που εγκαταλείπουμε -ιδιαίτερα οι Κρήτες- την “αυτάρκειά” μας – όχι την υλική, αλλά, κυρίως, την άλλη, την πνευματική..
Ο Ειρηναίος Γαλανάκης έδειξε το δρόμο του συμπάσχειν και του συνεταιρίζεσθαι, του κοινωνείν σε έναν ανώτερο “κοινό Λόγο” ιδρύοντας πρωτοπόρες πολυμετοχικές εταιρείες και κοινωνικές δομές, όπου το ατομικό όφελος ενσωματώνεται πρόθυμα κι ελεύθερα μέσα στο κοινό, χωρίς να αλλοιώνεται η ισοτιμία, χωρίς να μετατρέπεται η αλληλεγγύη σε συναλλαγή, χωρίς να εκπίπτει ο συνάνθρωπος σε χρηστικό είδος ή πραμάτεια.
Βρίσκεται ακόμα “εδώ”, να καλεί σε αυτοκριτική και αυτογνωσία μια κοινωνία που επιμένει στην κλεισούρα αναπαράγοντας απαράλλαχτα τον εαυτό της τόσο στα κακά, όσο και στα καλά που, όμως, για να καρποφορήσουν, πρέπει η κάθε γενιά να τα αναπλάθει με το δικό της αίμα.
Δείτε, χάριν παιδιάς, ένα γραφικό παράδειγμα: …«εάν βγει κανείς στην Εθνική Οδό (την τρομαχτική στην όψη και στην… κόψη) τις Κυριακές τα πρωινά, θα αντιμετωπίσει μια μεγάλη “κινητικότητα” και στις δύο λωρίδες κυκλοφορίας, που οφείλεται στο πλήθος του κόσμου, ο οποίος τρέχει να προλάβει τα… μνημόσυνα. Δε λέω, είναι και αυτό ένα χρήσιμο τελεστικό δρώμενο, που μας φέρνει πιο κοντά, πιο κοντά στη μνήμη των νεκρών και στην υπενθύμιση του θανάτου (έστω κι αν η Κυριακή είναι… αναστάσιμη ημέρα), ωστόσο το κήδος για τους κηδευμένους και η ευθύνη για τους ζωντανούς, η ίδια η ανθρώπινη μεγαλοψυχία, δεν εξαντλείται “κινητοποιούμενη” μέσα στην ακαμψία των κοινωνικών στερεοτύπων.
Πρέπει να αποφασίσουμε: θέλουμε να ζήσουμε ως μια άβουλη κοινότητα προσώπων, όλοι φορώντας τα ίδια “βραχιολάκια” που επιβάλλουν οι επιλογές του νοσηρού κέρδους, ή θέλουμε ν’ ανοιχτούμε σε αποφάσεις που παίρνουν οι γνήσιες ψυχές, οι τρωτές στις μεγάλες επιθυμίες;
Ο Ειρηναίος Γαλανάκης είναι πάντα εδώ, βγαλμένος από την ίδια πνευματική ουσία που γέννησε και εμάς, για να διαρρηγνύει τα είδωλα και τα τείχη του φόβου, να μας καλεί σε αναμόρφωση καρδιάς και σε αφύπνιση από τη λήθη της αυταρέσκειάς μας.