Μοιραίο ναυάγιο

Συγκλονίστηκε η ελληνική και η παγκόσμια κοινή γνώμη από την τελευταία τραγωδία στη Ν/Δ. Πελοπόννησο, περιοχή Πύλου, όπου βούλιαξε αλιευτικό σε διεθνή ύδατα μεταφέροντας περίπου 750 άτομα, εκ των οποίων σώθηκαν 104 ανασύρθηκαν πνιγμένοι 78 και οι υπόλοιποι, όσοι βρίσκονταν στο αμπάρι πήγαν μαζί μ’ αυτό στον πάτο, πάνω από 5.000 μ. το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου, η οποία έχει καταντήσει “υγρός τάφος”. Λόγω βλάβης των μηχανών όλοι ανέβηκαν στο κατάστρωμα και από τη μετακίνηση του φορτίου, άλλαξε το κέντρο βάρους, ταλαντεύτηκε και βούλιαξε.
Απ’ όσα έχει ακούσει κανείς για τους πρόσφυγες και μετανάστες, αντιλαμβάνεται ότι η απελπισία και η απόγνωση τούς αναγκάζει να ξενιτευτούν. Μια χώρα δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνη της και η Ε.Ε. οφείλει να αντιμετωπίζει το φαινόμενο, όχι με ευχολόγια και προπαγάνδα στις επίσημες συνεδριάσεις των οργάνων της. Το ζήτημα έχει μεγάλες πτυχές και παραμέτρους είναι πολυδιάστατο, προέρχεται δε από πολεμικές συρράξεις, περιβαλλοντικές μεταβολές, θρησκευτικές πεποιθήσεις, πείνα και καθεστωτικές διώξεις.
Η Ε.Ε. πρέπει να διακρίνει όλη τη διάσταση του ζητήματος και να λάβει μέτρα. Να μην επαφίεται στην ευθύνη της πρώτης χώρας άφιξης και εξέτασης των αιτημάτων ασύλου των προσφύγων. Δεν προχωρεί προς τη σωστή κατεύθυνση και με το “Σύμφωνο Μετανάστευσης” διευκολύνεται το δουλεμπόριο.
Κάθε Βόρεια χώρα που δεν θέλει πρόσφυγες, μπορεί να πληρώνει 20.000 ευρώ για τον κάθε μετανάστη τον χρόνο στις χώρες, που είναι στην πρώτη γραμμή εισόδου. Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα, Ισπανία. Για κάποιες χώρες του Βορρά που θέλουν ν’ απαλλαγούν απ’ τους μετανάστες, το ποσόν αυτό είναι “σταγόνα στον ωκεανό”. Τούτο λέγεται “ευέλικτη αλληλεγγύη” που έχει πάρει χαρακτήρα ως “χορηγία επιστροφών”. Πληρώνουν για να γίνουν οι χώρες του Νότου φυλακές.
Στο πρόβλημα οφείλει να ανταποκριθεί όλη η Ευρώπη, να απορροφά πρόσφυγες αναλογικά με τον πληθυσμό κάθε μέλους. Για τον μηχανισμό εγκατάστασης σε χώρες της Ε.Ε. ή επαναπροώθησης συζητείται νέο “Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου”, όπου προβλέπεται κάθε χώρα να λύνει το πρόβλημα με διμερείς συμφωνίες, να δέχεται δηλαδή επιστροφές των προσφύγων υπηκόων τους.
Το μεταναστευτικό είναι σύνθετο θέμα, που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν η ασφάλεια όσων ζητούν διεθνή προστασία και η άρση των ανησυχιών των χωρών – μελών που φοβούνται ότι οι μεταναστευτικές πιέσεις θα υπερβούν τις ικανότητές τους, ν’ ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Ύστερα υποβόσκει μακροχρόνια ο φόβος αλλοίωσης του εθνοτικού πληθυσμού, τη γλωσσική, τη θρησκευτική, την πολιτιστική κ.α.
Πάντως για όσους φθάνουν εκτάκτως στα σύνορα της Ε.Ε. ή κατόπιν διάσωσης τους, είναι αναγκαία η ταυτοποίηση, ο έλεγχος υγείας και η “ευαλωτικότητα” τους. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) αμφιβάλλει όσον αφορά στη χορηγία επιστροφής, καθώς δεν ήταν σαφή τα κίνητρα για τη συμμετοχή των κρατών – μελών στον μηχανισμό που βασίζεται στην εθελοντική αλληλεγγύη.