«Η µοναξιά περιγράφεται, ως ένας ψυχολογικός µηχανισµός που παρακινεί τα άτοµα να αναζητήσουν κοινωνικές συνενώσεις. Συχνά ορίζεται ως µια ανεπιθύµητη έλλειψη σύνδεσης και οικειότητας. Ως συναίσθηµα, µπορεί να γίνει αισθητή ακόµη και όταν περιβάλλεται από άλλους ανθρώπους».
Κι εσύ (όπως και όλοι µας), σίγουρα έχεις µια ευάλωτη καλά κρυµµένη περιοχή στην καρδιά σου. Μια περιοχή που την έχεις περιφράξει. Μπορεί να περιέχει ντροπή, ανασφάλεια, άβολες καταστάσεις, γεγονότα που σε απασχολούν έντονα, αλλά και άλλα πολλά που έχουν διαφορετικές αιτίες το καθένα και που µόνο εσύ τα γνωρίζεις… Θα συµφωνήσεις νοµίζω ότι ο κατάλογος των καταστάσεων και των συναισθηµάτων των καλά κρυµµένων στην ευάλωτη περιφραγµένη περιοχή σου, είναι ατελείωτος. Μπορεί να ακούς και συχνά από κάποιους να λένε…«τον βρήκε ευάλωτο και τον εκµεταλλεύτηκε», «το χειρότερο πράγµα ήταν που του έδειξε την ευάλωτη πλευρά του», «δεν είναι καλά, είναι σε ευάλωτη περίοδο»… Μπορεί κι εσύ, κάποτε στη ζωή σου, να άφησες µερικά ευάλωτα συναισθήµατά σου να ξεφύγουν από την περίφραξη, να τα εντόπισαν κάποιοι κι ύστερα, όντας εκτεθειµένος, να πληγώθηκες, γιατί αυτοί οι κάποιοι δεν τα σεβάστηκαν όπως θα έπρεπε και θα όφειλαν. Κι αν σου έχει συµβεί αυτό, τώρα επουδενί δε θες ξανά να εκτεθείς οπότε βάζεις διπλό συρµατόπλεγµα στην ευάλωτη περιοχή σου. Κι έτσι δε µοιράζεσαι και κρύβεσαι πίσω από τις λέξεις…και τους φόβους σου… Κι αυτό µπορεί να σου κοστίζει πολύ. Και να νιώθεις µοναξιά. Κι αν έτσι σου συµβαίνει, εσύ ξέρεις ακριβώς και το κόστος και το µέγεθος της µοναξιάς σου.
Και τώρα µπορεί να µου πεις… «Εµένα έτσι µου αρέσει. ∆ε µε νοιάζει που δε µοιράζοµαι κοµµάτια από την περίφραξη της καρδιάς µου και έχω συµφιλιωθεί και µε τη µοναξιά µου. Άλλωστε µόνοι µας ερχόµαστε στον κόσµο και µόνοι µας φεύγουµε…». Αν είναι έτσι, τότε είναι εντάξει. Αν όµως δεν είναι και απλώς το λες για να ξεγελαστείς, τότε τα πράγµατα είναι λιγάκι δύσκολα. Η ψυχίατρος ∆ρ. Sue Varma*, τονίζει ότι, «η αποµόνωση των ανθρώπων επηρεάζει συγχρόνως σώµα και µυαλό, προδιαθέτει για άγχος και κατάθλιψη. αυξάνει κατά 30% τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού επεισοδίου, άνοιας κατά 50% και πρόωρης θνησιµότητας κατά 60%. Μπορούµε να βάλουµε «φρένο» στη µοναξιά, εστιάζοντας στην ποιότητα των σχέσεων µας και ρωτώντας τον εαυτό µας, αν λαµβάνουµε αποδοχή και εκτίµηση από τους γύρω µας. Η δηµιουργία µιας µικροκοινωνίας επαφών που να εµπνέει την έκθεση της ευάλωτης πλευράς µας, είναι µια καλή τακτική αποφυγής της αποµόνωσης και της µοναξιάς(…)». Μήπως λοιπόν να ψάξουµε όλοι µόνο εκείνα τα άτοµα; ∆εν µπορεί! Κάπου γύρω µας θα είναι… ένας φίλος, ένας συγγενής, ένας σύντροφος, ένας συνάδελφος στη δουλειά… Κάποια άτοµα τέλος πάντων, που θα εµπνέουν την ευάλωτη πλευρά µας. Κι όταν τα βρούµε, µήπως, µόνο τότε το µοίρασµα θα γίνει χαρά; Και η χαρά µοίρασµα; Και η µοναξιά µια λέξη στο λεξικό; «Μα τόσο απλά;», θα µου πεις. «Τόσο», θα σου πω… Εν τέλει όµως, όπως και να ‘χει, τα όποια συναισθήµατα της ευάλωτης περιφραγµένης περιοχής της καρδιάς σου…πρώτα, αν θες και ύστερα σε ποιους θα τα αποκαλύψεις, εσύ αποφασίζεις…
*∆ρ. Sue Varma: Επίκουρη Καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήµιο της Νέας Υόρκης και διακεκριµένη συνεργάτης της Αµερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας
*Η Μαρία Σαρρή – Σαββάκη είναι δασκάλα Ειδικής Αγωγής – συγγραφέας
