Κύριε διευθυντά,
στην εποχή που διανύουμε τα μέσα πληροφόρησης και γνώσης του παρελθόντος και όχι μόνο, είναι τεράστια και δεν δικαιολογείται η άγνοια.
Στις αρχές του περασμένου αιώνα, αλλά και στα τέλη του προπερασμένου, στην Κρήτη διεξήχθησαν τεράστιοι αγώνες για την ελευθερία και την ένωσή της με την Ελλάδα.
Την εποχή της Κρητικής Πολιτείας άρχισε να διαφαίνεται η ιδέα και η άποψη, ότι η Παιδεία είναι τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου. Και αυτό φαίνεται καθαρά από την εκδοτική δραστηριότητα που αναπτύχθηκε για τα βοηθητικά βιβλία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπ/σης. (ελληνικά Σχολεία). Το σχολείο της πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης μπολιάστηκε από τις ιδέες του Σχολείου εργασίας.
Σ’ αυτά τα πλαίσια και τις ιδέες κινήθηκε και εργάστηκε ο δάσκαλος Ευάγγελος Ζαμπετάκης.
Στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Γαλλία υπήρχε ακόμη ο απόηχος του διαφωτισμού και ενέπνεε μεγάλους παιδαγωγούς που καθόριζαν το περιεχόμενο και τη φιλοσοφία της Παιδείας, με οραμα μια ευνομούμενη πολιτεία, μια πεπαιδευμένη και πολιτισμένη κοινωνία.
Ο Ευάγγελος Ζαμπετάκης στο Σχολείο των Ρουστίκων, με το μεράκι του, με τις ιδέες του Νέου Σχολείου, προσπάθησε και έφερε μεγάλης αξίας εποπτικά μέσα από το Παρίσι. Ψάλτης άριστος, γνώστης της Βυζαντινής Παρασημαντικής και του Ευρωπαϊκού πενταγράμμου δίδασκε μουσική με το βιολί. Αυστηρός όπως το καλούσε η εποχή, έβγαλε άριστους ψαλτάδες και άξιους μαθητές, που έζησαν διαμορφώνοντας μια καλή κοινωνία, στην οποία έτυχε να ζήσω τα πρώτα μου χρόνια.
Θυμάμαι και ακόμη οι εντυπώσεις μου είναι έντονες και ανεξίτιλες. Τα εποπτικά μέσα μεταφράστηκαν από τη Μαρία Τατράκη πολύ μορφωμένη δασκάλα, συνεργάτη του Ζαμπετάκη. Από τα Γαλλικά στα Ελληνικά.
Αξιοθαύμαστη η εργατικότητα του δασκάλου και ο μεγάλος του ψυχισμός. Έφερε και εγκατέστησε ανεμογεννήτρια, στην είσοδο του Σχολείου, για την παραγωγή ρεύματος και αποθήκευση με μεταλλάκτη σε παταρίες, για τα πειράματα. Μέλη του ανθρωπίνου σώματος, πανω Ορυκτολογίας, Φυσικής Ιστορίας, λιθογράφοι καλλιτεχνικοί πίνακες Ζωολογίας, Φυτολογίας, Ιστορίας Ελλ. Επαναστάσεως του Von Hess, Διασκόπιο με διαφάνειες από τζάμι.
Σπαράγματα έχουν διασωθεί σήμερα. Αμύθητης αξίας μοναδικά στην Ελλάδα.
Τα βίωσα στα μαθητικά μου χρόνια με άξιους διαδόχους του Ζαμπετάκη, με το Λευτέρη Σιγανό και τη Σοφία σύζυγό του. Αναπολώ με αγάπη και συγκίνηση.
Το ίδιο αναπολούν και οι αποδέλοιποι μαθητές που πέρασαν από το Σχολείο αυτό. Και θέλουμε να διασώσουμε, ο,τι έχει απομείνει στο πέρασμα των κατοπινών καιρών. Τα μοναδικά εποπτικά. Τα μαθητολόγια και τους ελέγχους που δείχνουν και την Ιστορία του χωριού. Συλλογή σχολικών βιβλίων από το 1771 μέχρι σήμερα, προσφορά των προσωπικών συλλογών, καρπός 50 χρόνων. Παιδαγωγικά βιβλία, Ιστορία της Παιδείας. Πρόχειρα εποπτικά μέσα.
Συγγράματα του Δασκάλου μου Εμμανουήλ Ζαμπετάκη γιου του Ευαγγέλου Ζαμπετάκη. Μεγάλου παιδαγωγού και ιστορικού ερευνητή. Αναφορά στον Χαράλαμπο Ζαμπετάκη Ακαδημαϊκό στη Σορβόνη. Αναφορά σε όλους τους πνευματικούς και επιστήμονες των Ρουστίκων. Φωτογραφικό αρχείο, βιβλία και έρευνες για τα Ρούστικα.
Μέσα από ένα σχολείο του παρελθόντος οι φοιτητές του Πανεπιστημίου θα πληροφορούνται για την Ιστορία της Παιδείας με την εποπτεία.
Το κτήριο του Σχολείου ανακαινίστηκε από τον ευπατρίδη Γεώργιο Σταυρουλάκη, προς τον οποίο οφείλουμε τιμή και ευγνωμοσύνη. Είναι το πρώτο και θεμελιώδες βήμα της αποκατάστασης, για να προχωρήσουμε παραπέρα, μέχρι να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει ένα τεράστιας αξίας πνευματικό καθίδρυμα της Παιδείας που θα ενημερώνει και θα διδάσκει.
Εχουμε χρέος εμείς οι παλαιότεροι να διασώσουμε και να παραδώσουμε στους νέους αυτά τα αγαθά. Να ευαισθητοποιηθούν και να αντιληφθούν ότι η έλλειψη παιδείας και πολιτισμικών αγαθών οδηγεί στην παρακμή και στον ξεπεσμό. Χωρίς βάθεμα και πλάτεμα της παιδείας και του πολιτισμού θα ξεπέφτουμε στου κακού τη σκάλα και τα παιδιά όποια κι αν είναι, χωρίς παιδεία και πνευματικά αγαθά, δεν θα μπορούν να επικοινωνήσουν, να ομονοήσουν να προκόψουν και να ξεφύγουν από την κρίση και τη σήψη.
Ζητώντας από τον καθένα τη στήριξή του!
Γ. Σταυρουλάκης