Σήµερα είναι η διεθνής µέρα µουσείων, µια µέρα που θεσπίστηκε το 1977 για να αναδείξει τον σηµαντικό ρόλο των µουσείων στην σύγχρονη κοινωνία. ∆ίπλα στις πινακοθήκες και στα µουσεία µοντέρνας τέχνης, υπάρχει και µια άλλη κατηγορία, που πολλές φορές αγνοούµε.
Αυτά είναι τα µουσεία της 9ης τέχνης, δηλαδή του κόµικ. Πολλά από αυτά συνδέονται µε κάποιον πολύ σηµαντικό καλλιτέχνη που έζησε στην πόλη ή στην χώρα που βρίσκονται τα µουσεία. Άλλα πάλι έχουν ιδρυθεί σε πόλεις που φιλοξενούν σηµαντικά φεστιβάλ κόµικ.
ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Στην Lucca της Ιταλίας, πραγµατοποιείται κάθε χρόνο από το 1966 ένα από τα µεγαλύτερα φεστιβάλ κόµικ, το οποίο µαζεύει περισσότερους από 400.000 θεατές. Εκεί βρίσκεται και το Museo del Fumetto, όπως χαρακτηριστικά ονοµάζουν οι Ιταλοί τα κόµικ. Στο µουσείο αυτό, γνωστό και ως Palazzo del Esposizioni, συναντάµε µια µόνιµη έκθεση για την ιστορία και την εξέλιξη της 9ης τέχνης, µε έµφαση στους Ιταλούς δηµιουργούς αλλά και αναφορές σε διεθνή έργα. Κάθε χρόνο παρουσιάζει και µια σειρά από περιοδικές εκθέσεις, οι οποίες φυσικά κορυφώνονται και την διάρκεια του φεστιβάλ κόµικ της πόλης. Εκεί πραγµατοποιούν και µια σειρά από παράλληλες δράσεις, όπως οµιλίες, συναντήσεις καλλιτεχνών, παρουσιάσεις βιβλίων κλπ. Στην συλλογή του µουσείου, βρίσκονται πολλές γνήσιες σελίδες από κόµικ, σενάρια, καθώς και σπάνιες εκδόσεις.
Λίγο πιο βόρεια, στην ξακουστή πόλη για το φεστιβάλ της, Angouleme, συναντάµε το γαλλικό µουσείο La Cité Internationale de la Bande Dessinée et de l’Image. Το µουσείο αυτό έχει ίσως την µεγαλύτερη συλλογή, µε περισσότερα από 8.000 γνήσια έργα, και 100.000 βιβλία κόµικ. Μέσα στο µουσείο συναντάµε την µόνιµη έκθεση, µε την ιστορία του κόµικ σε χρονολογικά τοποθετηµένες βιτρίνες, ενώ η αφήγηση επικεντρώνεται σε θεµατικές, καλλιτέχνες και κινήµατα που έπαιξαν σηµαντικό ρόλο στην τέχνη αυτή. Παράλληλα στο τεράστιο χώρο του µουσείου, πραγµατοποιούνται πολλές περιοδικές εκθέσεις, άλλες φορές αφιερωµένες σε καλλιτέχνες, ενώ άλλες σε θεµατικές όπως κόµικ και µουσική, κόµικ και φαγητό κ.ά. Το µουσείο αυτό έχει παράλληλα και πλούσιο εκπαιδευτικό ρόλο, µε πολλά προγράµµατα που πραγµατοποιεί σε σχολεία, ενώ βρίσκεται κοντά και στην έρευνα µε ένα πλούσιο ακαδηµαϊκό υλικό, για σπουδαστές, καθηγητές και όποιον άλλο ενδιαφέρεται.
Φεύγοντας από την Γαλλιά, µπαίνουµε στο Βέλγιο, µια χώρα µε πλούσια παράδοση στο κόµικ. Στην πρωτεύσουσά του, στις Βρυξέλλες, συναντάµε όχι ένα αλλά δύο πολύ σηµαντικά µουσεία. Το πρώτο είναι το Belgian Comic Strip Center. Στις µόνιµες εκθέσεις του συµπεριλαµβάνεται ένα χρονολογικό ταξίδι στην ιστορία του κόµικ, ένα αφιέρωµα στον Herge (δηµιουργό του Τεν-Τεν), καθώς και στον Peyo (δηµιουργός των Smurfs). Στο µουσείο λειτουργεί µια εκτενής βιβλιοθήκη, µε πολλά έργα κόµικ, ακαδηµαϊκά papers, και ερευνητικό υλικό. Το δεύτερο µουσείο είναι αφιερωµένο εξολοκλήρου στον Herze. Εκεί µαθαίνουµε για την ζωή του, τις επιρροές του καθώς και για το µοναδικό στυλ που καθιέρωσε. Μαθαίνουµε για την δηµιουργία του Τεν-Τεν, αλλά και για πολλά ακόµα έργα του. Στο µουσείο µπορεί κανείς να δει και πολλά χειρόγραφα, φωτογραφίες αλλά και προσωπικά αντικείµενα του µεγάλου δηµιουργού.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Στην Ελλάδα εδώ και 3 χρόνια λειτουργεί το ψηφιακό µουσείο comics στην διεύθυνση comicsmuseum.gr. Σε αυτό, συναντάµε ένα εκτενές χρονολόγιο µε την ιστορία του ελληνικού κόµικ, από τις αρχές του 1900 µέχρι και σήµερα. Παράλληλα ανεβαίνουν περιοδικές εκθέσεις, όπως του Σπύρου ∆ερβενιώτη, του Κωνσταντίνου Σκλαβενίτη κ.ά. Τέλος, στην ιστοσελίδα λειτουργεί πλούσιο αρχείο µε τα φεστιβάλ κόµικ που πραγµατοποιούνται στην Ελλάδα, καθώς και σεµινάρια, οµιλίες που έχουν πραγµατοποιηθεί και βρίσκονται online.
Φυσικά σε ένα άρθρο δεν µπορούµε να καλύψουµε το σύνολο των µουσείων κόµικ που λειτουργούν αυτή τη στιγµή, τα οποία ξεπερνάνε σε αριθµό τα 20 στην Ευρώπη και τα 60 σε παγκόσµιο επίπεδο. Τα πιο σηµαντικά από αυτά βρίσκονται στην Αµερική (The Cartoon Art Museum, στο San Francisco το οποίο ιδρύθηκε το 1984, National Cartoon Museum, στην Florida), στην Αγγλία (The Cartoon Museum, στο Λονδίνο), αλλά και στην Ιαπωνία (Osamu Tezaku Manga Museum, στην Takarazuka, Kyoto International Manga Museum, στο Kyoto, Ghibli Museum στην Mitaka)
ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ
Στα Χανιά λειτουργεί εδώ και µερικά χρόνια η Chaniartoon Comic Library, µια ανοιχτή βιβλιοθήκη κόµικ. Στα ράφια της υπάρχουν περισσότεροι από 1.000 τίτλοι, στους οποίους συµπεριλαµβάνονται παλιά περιοδικά κόµικ όπως η Βαβέλ, το Παρά Πέντε, αλλά και τεύχη της Βαβούρας, του Αστερίξ και του Λούκυ Λουκ. Επιπλέον εκδόσεις σύγχρονες από ελληνικούς εκδοτικούς οίκους, αλλά και πολλές αυτοεκδόσεις καλλιτεχνών. Η βιβλιοθήκη αυτή κόµικ, αποτελεί έναν ζωντανό πυρήνα της 9ης τέχνης στα Χανιά, που έχοντας ως ισχυρή βάση το διεθνές φεστιβάλ Chaniartoon που γίνεται εδώ και 8 χρόνια στην πόλη, φιλοδοξεί να µετουσιωθεί κάποια στιγµή, µε την στήριξη τοπικών και όχι µόνο θεσµών, σε ένα σύγχρονο µουσείο κόµικ. Το µουσείο κόµικ των Χανίων, το οποίο θα είναι το πρώτο µουσείου τέτοιου είδους στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα θα αναβαθµίσει το πολιτιστικό προϊόν του τόπου.
γραμμοσκιάσεις… Zgur
