Όταν το 1934 ο Βασίλης Τσιτσάνης δηµιουργούσε -κατά παραγγελία µάλλον- το τραγούδι “Μπαξέ Τσιφλίκι”, προφανώς δεν είχε στο µυαλό του τίποτα περισσότερο από την ανταπόκριση στην παραγγελία που είχε δεχθεί. Αυτονόητο ότι ήθελε να ικανοποιήσει και το προσωπικό µεράκι του. Έτσι, “ζωγράφισε” στο πεντάγραµµο τις νότες, έγραψε και την ιστορία που του παρήγγειλε ο Επιβατιανός παραγγελιοδόχος για χάρη της γλυκιάς του Μαριγούλας, ταιριάζοντας τις λέξεις και ταξιδεύοντας τον έρωτά του σε επτά διάσηµες περιοχές της Θεσσαλονίκης. Τόσες χώρεσε ο “βλάχος” -παρατσούκλι που του κόλλησαν οι φίλοι του οι ρεµπέτες, επειδή ήταν ο µόνος ρεµπέτης µε στεριανή προέλευση- µέσα σε δώδεκα στίχους. Ο Τρικαλινός µάγος της µουσικής συµπεριέλαβε τις πιο πολυσύχναστες περιοχές της εποχής. Το τραγούδι αυτό δεν έλειψε έκτοτε από κανένα λαϊκό πάλκο εντός και εκτός Θεσσαλονίκης. Ένα γρήγορο χασαποσέρβικο που ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά το 1946 µε ερµηνευτές τον Στράτο Παγιουµτζή και τον Βασίλη Τσιτσάνη. Σήµερα το “Μπαξέ Τσιφλίκι” παραµένει εξίσου δηµοφιλές. Κι αν γυρίσουµε πίσω τον χρόνο, θα ανακαλύψουµε τις επτά περιοχές που µας χάρισε η τσιτσανική ιδιοφυΐα.
Πιο συγκεκριµένα, στο οµότιτλο τραγούδι ο Τσιτσάνης στέλνει αρχικά το ζευγάρι στο Μπαξέ Τσιφλίκι. Από εκεί ξεκινά η περιπλάνηση των ερωτευµένων. Μπαξέ Τσιφλίκι ή απλά Μπαξές είναι οι Νέοι Επιβάτες, η παραλιακή κωµόπολη του ∆ήµου Θερµαϊκού, στον Θερµαϊκό Κόλπο. Μέχρι και την Απελευθέρωση της Μακεδονίας το 1912 η περιοχή που καταλαµβάνει σήµερα ο ∆ήµος Θερµαϊκού ήταν φέουδο ενός Τούρκου πασά και ονοµαζόταν Μπαχτσέ Τσιφλίκ. Σ’ εκείνη την τοποθεσία εγκαταστάθηκαν το 1923, µετά την ανταλλαγή πληθυσµών, 159 προσφυγικές οικογένειες, όλες προερχόµενες από την κωµόπολη Επιβάτες, προάστιο της Κωνσταντινούπολης, και έδωσαν το όνοµα Νέοι Επιβάτες.
Το Καραµπουρνάκι και το Καλαµάκι είναι οι δύο επόµενοι σταθµοί. Καραµπουρνάκι ή Μικρό Καραµπουρνού ή Μικρό Έµβολο είναι το ακρωτήριο που βρίσκεται στην Καλαµαριά. To Καραµπουρνάκι ανακηρύχθηκε αρχαιολογικός χώρος από το 1989. To 1993 το Συµβούλιο της Επικρατείας το χαρακτήρισε περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Το Καλαµάκι ήταν η παραλία στην οποία έκαναν µπάνιο οι Καλαµαριώτες αλλά και τόπος διασκέδασης. Είχε ταβέρνες µε ζωντανή µουσική και σε µία από αυτές προτρέπει ο δηµιουργός να συνεχιστεί η βόλτα.
Ειδικότερα, Μπεχτσινάρι ή Μπεχ Τσινάρ ονοµαζόταν παλιότερα η περιοχή της Θεσσαλονίκης στην οποία σήµερα βρίσκεται το λιµάνι της πόλης. Η λέξη στα τούρκικα σηµαίνει «πέντε πλατάνια».
Με Ακρόπολη και Βάρνα συνεχίζει την περιήγηση ο Τσιτσάνης. Η Ακρόπολη της Θεσσαλονίκης χτίστηκε, µε σκοπό να λειτουργήσει ως το τελευταίο οχυρό για τους κατοίκους, σε περίπτωση επιθέσεων και επιδροµών. Βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά των τειχών της Θεσσαλονίκης, πάνω από τη Μονή Βλατάδων στην Άνω Πόλη, και διασώζεται σχεδόν στην αρχική της µορφή. Η Βάρνα είναι περιοχή της Θεσσαλονίκης, εκτός των τειχών, µεταξύ των ∆ήµων Θεσσαλονίκης και Νεάπολης – Συκεών. Το όνοµά της το πήρε από τη Βάρνα της Ανατολικής Ρωµυλίας, που σήµερα βρίσκεται στη Βουλγαρία, καθώς στην περιοχή εγκαταστάθηκαν µετά την υπογραφή της Συνθήκης του Νεϊγί (1919) Έλληνες Θρακιώτες πρόσφυγες από αυτήν την πόλη.
Η τσιτσανική τσάρκα µέσω του τραγουδιού φτάνει στο τέλος της στα “Κούτσουρα του ∆αλαµάγκα”. Τα “Κούτσουρα” ήταν… ταβέρνα που άνοιξε το 1935 -κατά άλλους το 1941- στη Θεσσαλονίκη και συγκεκριµένα στην οδό Νικηφόρου Φωκά όπου και βρισκόταν για 11 χρόνια. Στα “Κούτσουρα” δούλευαν στα χρόνια της Κατοχής ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο Μάρκος Βαµβακάρης και ο Γιάννης Παπαϊωάννου. Ο Γιώργος ∆αλαµάγκας ήταν Θεσσαλονικιός, άνθρωπος µε παράστηµα, γαλαντόµος και επιρρεπής στον τζόγο. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, αλλά και αργότερα, πλούτισε πουλώντας τεράστιες ποσότητες µπίρας. Ύστερα ξέπεσε λόγω του τζόγου και δούλευε ως σερβιτόρος σε ξένες ταβέρνες.
Και κάπως έτσι φτάνει στο τέλος της η Τσιτσανική βόλτα στη Θεσσαλονίκη της δεκαετίας του ΄40.
Καλές ακροάσεις µέχρι την επόµενη ιστορία µε ρεφρέν!
