Το ερώτημα απευθύνεται σε γονείς και εκπαιδευτικούς παιδιών-εφήβων ηλικίας 4-17 ετών που ονομάζονται η γενιά της χιλιετίας, αφού γεννήθηκαν μετά το 2000. Αυτή η γενιά αναπτύσσεται σε ένα ιδιαίτερο περιβάλλον.
Η απάντηση στο ερώτημα του σημειώματος είναι μεθοδευμένα και με συνέπεια. Το ψηφιακό περιβάλλον των παιδιών της χιλιετίας κυριαρχείται από πληθώρα χρωματιστών οθονών, ποτάμια πληροφοριών και αμέτρητες ειδοποιήσεις. Η ζωή τους κυριαρχείται από τα κλικ, τα μπιπ και την εναλλαγή των οθονών σε ταχύτητες 5G.
Στο σημείωμα επιχειρώ να θέσω μια σειρά ερωτήματα και να παραθέσω προτάσεις που αφορούν στη γνωστική, συναισθηματική, κοινωνική ανάπτυξη της γενιάς της χιλιετίας.
Δίνουμε λειψή προίκα…
Σήμερα γνωρίζουμε ότι η εκπαίδευση τους στις, μέχρι σήμερα, απαιτούμενες δεξιότητες ήταν άθλος για γονείς και εκπαιδευτικούς.
Οι δεξιότητες – προίκα- που αναφέρονται στη βιβλιογραφία είναι λίγο-πολύ γνωστές.
• Να εστιάζουν την προσοχή τους σε ένα θέμα για όσο χρόνο απαιτείται.
• Να αντιλαμβάνονται τον χώρο και τον χρόνο στην καθημερινότητα τους, τις σχέσεις και την αλληλεπίδραση ανάμεσα στις διαστάσεις.
• Να κατανοούν τα σχολικά κείμενα και να μπορούν να ανιχνεύουν τα υπονοούμενα και να σημειώνουν τα σημαντικά στην επεισοδιακή τους μνήμη του μέλλοντος.
• Να προσανατολίζονται σε άγνωστα περιβάλλοντα χωρίς τη χρήση του GPS που είναι ευάλωτο σε παρεμβάσεις αγνώστων.
• Να κατανοούν εξωσχολικά κείμενα, επιστημονικά δελτία, αναφορές, εγχειρίδια, άρθρα εφημερίδων…
• Να προτείνουν λύσεις και να προκρίνουν τις εφικτά καλύτερες στην καθημερινή τους ζωή.
• Να εκφράζονται με επάρκεια στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα, με προτεραιότητα στην πρώτη.
• Να συνεργάζονται επιδεικνύοντας την ύψιστη για την ηλικία τους κατανόηση και εν-συναίσθηση.
• Να επιλέγουν τις πλέον αποτελεσματικές στρατηγικές μελέτης για τον εαυτό, έτσι ώστε να εξοικονομούν κόπο και χρόνο.
• Να αναγνωρίζουν το επίπεδο των γνώσεων τους, τις ελλείψεις και τα δυνατά τους σημεία και να αυτό-διορθώνονται.
Πριν 20 χρόνια…
Εγραφα, σε αυτή τη στήλη, στις 27.8.2001 ένα κείμενο με τίτλο
«Μαμά, θα μου πεις ένα παραμύθι;»
…Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η έλλειψη παροχής αυτής της προσχολικής παιδείας από την πλευρά των γονέων, οδηγεί σε μειωμένη απόδοση του μαθητή στο Δημοτικό σχολείο.
…Το 38% των μαθητών της Τετάρτης τάξης των Δημοτικών σχολείων στις ΗΠΑ δεν μπορούν να διαβάσουν.
…Αντίστοιχα η δυσκολία κατανόησης οδηγιών και κειμένων που παρατηρείται σε μαθητές των Δημοτικών σχολείων στη Μεγ. Βρετανία οδήγησε φέτος (2001) σε εισαγωγή μιας ενότητας μαθημάτων «Μαθαίνω πώς να μαθαίνω».
Συμπληρώνω ότι είχε προστεθεί 1 ώρα την ημέρα, η οποία ονομαζόταν ώρα εγγραμματισμού. Στην πραγματικότητα περιλάμβανε στρατηγικές μελέτης, στοχοθεσία, στρατηγικές μνήμης και “Μαθαίνω πώς να Μαθαίνω”.
Εργαστήρια δεξιοτήτων 2021
Τα εργαστήρια δεξιοτήτων που εισάγει το Υπουργείο Παιδείας στοχεύουν να προικοδοτήσουν τη γενιά της χιλιετίας με δεξιότητες της ζωής, ήπιες δεξιότητες και δεξιότητες τεχνολογίας και επιστήμης.
Ενδεικτικά, αυτές περιλαμβάνουν την κριτική σκέψη, τη δημιουργικότητα, τη συνεργασία, την επικοινωνία, την ευελιξία και την προσαρμοστικότητα, την πρωτοβουλία, την οργανωτική ικανότητα, την εν-συναίσθηση και τις κοινωνικές δεξιότητες, την επίλυση προβλημάτων, τον ψηφιακό και τεχνολογικό γραμματισμό.
ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ 21+: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
Μαθήματα ζωής και αγωγής της υγείας
• Διατροφή
• Ψυχική Υγεία
• Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση
• Αυτό-μέριμνα, Ασφάλεια και Πρόληψη, Οδική ασφάλεια
• Πρόληψη από εξαρτήσεις.
Φροντίζω το Περιβάλλον – Περιβάλλον
• Οικολογική Συνείδηση
• Κλιματική Αλλαγή
• Πρόληψη και Προστασία από τις Φυσικές Καταστροφές
• Παγκόσμια Φυσική Κληρονομιά και Αειφορία
• Πολιτιστική κληρονομιά
Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη
• Ανθρώπινα δικαιώματα και συμπερίληψη
• Εθελοντισμός
• Αλληλοσεβασμός και διαφορετικότητα
Δημιουργώ και Καινοτομώ – Δημιουργική Σκέψη και Πρωτοβουλία
• Δημιουργώ, καινοτομώ, επιχειρώ
• STEM/ STEAM
• Pομποτική
• Επιχειρηματικότητα
• Νέες Τεχνολογίες
• Γνωριμία με επαγγέλματα
Δεξιότητες του νου
• Στρατηγική σκέψη
• Επίλυση προβλημάτων
• Μελέτη περιπτώσεων
• Κατασκευές
• Πλάγια σκέψη
Δεξιότητες Ζωής
• Αυτό-μέριμνα
• Κοινωνικές Δεξιότητες- Πολιτειότητα
• Εν-συναίσθηση και ευαισθησία
• Προσαρμοστικότητα
• Ανθεκτικότητα
• Υπευθυνότητα
• Πρωτοβουλία
• Οργανωτική ικανότητα
• Προγραμματισμός, Παραγωγικότητα
Τι προίκα να δώσουμε;
Ποιες δεξιότητες θα βοηθήσουν τη γενιά της χιλιετίας να υπερνικήσει δυσκολίες και να λύσει πρωτοφανέρωτα προβλήματα;
Είναι οι δεξιότητες που αναφέρονται στην βιβλιογραφία αρκετές;
Η απάντηση είναι ΟΧΙ.
Η εμπειρία μας λέει ότι μέχρι τώρα η εκπαίδευση τους σε αυτές δεν ήταν μεθοδευμένη.
Φαίνεται ότι τα εργαστήρια δεξιοτήτων προσφέρουν ένα επαρκές οπλοστάσιο δεξιοτήτων. Είναι πρόκληση να πεισθούν όλοι να επωφεληθούν.
Οι ανατροπές στο φυσικό περιβάλλον που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η γενιά της χιλιετίας είναι δυσανάλογα μεγάλες. Γίναμε μάρτυρες την περασμένη εβδομάδα. Κλιματική κρίση, κατεστημένες συνήθειες, ανεπάρκειες και κακόβουλοι ανέτρεψαν σχέδια και προβλέψεις.
Η γιγάντωση των προβλημάτων θα απαιτεί αφθονία ικανών λυτών.
Χρέος μας είναι να αναγνωρίσουμε τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τις δυνατότητες του κάθε παιδιού και να το προικίσουμε ανάλογα.
Στην επιπλέον προικοδότηση που επιθυμούν κάποιοι θα αναφερθώ σε επόμενο σημείωμα.
Συμπερασματικά
• Καθυστερήσαμε να προικίσουμε τις νέες γενιές για πολλά χρόνια.
• Είναι απαίτηση των καιρών να στεριώσουν τα εργαστήρια δεξιοτήτων που αρχίζουν τον Σεπτέμβριο και να προκάνουμε να καλύψουμε τα κενά.
• Η προσέγγιση στα εργαστήρια δεξιοτήτων οφείλει να είναι ανθρωπιστική στα πλαίσια του κοινωνικού εποικοδομισμού.
• Προέχει η αναγνώριση των ικανοτήτων και της ιδιαίτερης ταυτότητας κάθε παιδιού – εφήβου από ειδικούς.
• Κατευθύνσεις για την ενεργοποίηση του μοναδικού δυναμικού που έχει το κάθε παιδί οφείλουν να δίνονται στους γονείς και στους εκπαιδευτικούς του.
Τα βιβλία του “Μαθαίνω εύκολα”, “Θυμάμαι εύκολα”, “Γνωστική ανάπτυξη” διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία ΚΥΒΟΣ και LIBRAIRIE.