Η προφορική αφήγηση ιστοριών ζωής φανταστικών ή πραγµατικών είναι βασικός συνδετικός κρίκος των γενεών. Είναι η άγραφη ατοµική διαδροµή µας, η συνέχεια των τοπικών παραδόσεων και του πολιτισµού µας.
Η επίδραση της αφήγησης ιστοριών ζωής διαρκεί. ∆ηµιουργεί αποτελεσµατικούς αναγνώστες και πλούσιους χρήστες της γλώσσας µας.
Όλα οικοδοµούνται µε ιστορίες ζωής, αυθεντικά επεισόδια και ιστορικές αναφορές.
Η ευφορία που νοιώθουµε στο τέλος της µέρας είναι η αµοιβή µας. Έχουµε κάτι να µας φωτίζει…
Στο σηµείωµα παρουσιάζω την πρόταση ‘Γιαγιάδες και παππούδες να ενεργοποιηθούν για να ενισχύσουν τις γνώσεις των εγγονών τους και την δική τους ασπίδα στο Alzheimer’s!
Ιστορίες ζωής
Η εκπαίδευση στην αντοχή απαιτεί χρόνο, ανοικτό µυαλό και φαντασία. Οι υποµονετικοί παππούδες – γιαγιάδες γνωρίζουν ότι η ανάπτυξη της αντοχής µοιάζει µε το κτίσιµο ενός σπιτιού. Είναι πολλά τα µέρη του και δεν είναι υπόθεση ενός τεχνίτη.
Τα εγγόνια µας αποκτούν την αίσθηση του χρόνου φτιάχνοντας το οικογενειακό τους δένδρο. Αυτό γίνεται σταδιακά ακούγοντας αυθεντικά οικογενειακά επεισόδια. Αυτή η καθετοποίηση τα βοηθάει να δηµιουργήσουν το δίκτυο τους. Κατανοούν ότι απέκτησαν αυτή την θέση και τις αξίες επειδή τις έδωσαν οι γονείς τους. Κι ότι είναι µέρος µιας συνέχειας, ένας νέος κρίκος που θα δώσει ζωή.
Μπορούν όλοι να γίνουν αφηγητές;
Η απάντηση είναι ΟΧΙ. Αφηγητές γίνονται οι BOOMERS, δηλαδή τα άτοµα που γεννήθηκαν µεταξύ 1946-1967. Ο λόγος;
Έχουµε αυθεντικές ιστορίες να διηγηθούµε. Ιστορίες που θα γοητεύσουν τα εγγόνια και την παρέα µας. Οι ιστορίες µας συνδέουν το ατοµικό µε το συλλογικό. Τις ζήσαµε στους δρόµους, σε γεγονότα, στις µεγάλες απεργίες, σε πολέµους στα πλάτη του κόσµου…
Οι αναµνήσεις µας χωρίς να είναι τακτοποιηµένες στο instagram ή στο face-book θυµίζουν τραγούδια ή Ελληνικές ταινίες.
Οι αναµνήσεις µας ξεφεύγουν από τη µιζέρια των ασήµαντων που φωτογραφίζονται σήµερα.
Ασπίδα στο Alzheimer’s
‘‘Παππούδες και γιαγιάδες δεν λένε ιστορίες στα εγγόνια τους’’ µου εξοµολογείται µια εγγονή µου.
‘‘∆εν το πιστεύω’’ απάντησα. Ίσως να µη γνωρίζουν ότι αφηγούµενοι επεισόδια της ζωής τους ενδυναµώνουν την ασπίδα τους στο Alzheimer’s .
Οι αφηγητές boomers ήταν στην πλειοψηφία ενεργοί στην κοινότητα. Ζούσαν την καθηµερινότητα. Πίστευαν ότι θα άλλαζαν τον κόσµο. Κάθε λεπτοµερής αφήγηση τους δυναµώνει την πανίσχυρη µας µνήµη επεισοδίων. Μεταφέρονται σε τόπους, χρόνους, ξαναζούν την ζωή τους. ‘Πως πέρασαν τα χρόνια;’ µε ρώτησαν προχθές.
‘‘Σαν µια ανάσα’’ απάντησα.
Ένα απόγευµα αναµνήσεις…
Υποσχέθηκα στα εγγόνια µου παγωτό σε παραλιακό καφέ. ∆ιάλεξα µια διαδροµή µε τοπόσηµα διαφορετικών εποχών.
Ξεκινήσαµε από το µνηµείο του Ίκαρου δηµιουργία του Γιάννη Μαρκαντωνάκη. Τους µετέφερα την αγωνία του όταν έφτιαχνε το σχέδιο που θα υπέβαλε για έγκριση. ‘‘Τον θέλουν να σηκώνεται ψηλά µετά την πτώση του’’. Παιδεύτηκε αλλά το αποτέλεσµα τον δικαιώνει!
Για το θέατρο Βλησίδη τους είπα ότι παλιά ήταν αποθήκη της Βίλας Κούνδουρου και αργότερα αποθήκη λιπασµάτων της Αγροτικής Τράπεζας. Κι ότι εγώ γιος υπαλλήλου της σκαρφάλωνα στους λόφους των σακιών. Τους περιέγραψα την εξαιρετική συνεργασία µου µε τον αντιδήµαρχο Μήτσο Βλησίδη όταν είµαστε µέλη της ∆ηµοτικής Πολιτιστικής Επιτροπής. Μια περίοδος δύσκολη χωρίς ∆ηµοτικούς Οργανισµούς και χρηµατοδότηση. Για τα µισοβυθισµένα ερείπια των σφαγείων τους αφηγήθηκα τις εµπειρίες να κολυµπάµε σε ρυπαρές συνθήκες όταν 2 φορές την εβδοµάδα γινόταν σφαγή ζώων. Στην πύλη Σαµπιονάρα τους ζήτησα να φανταστούν την αποχώρηση των Ενετών (1645). Τότε που οι Ενετοί κατακτητές έφυγαν µε τα όπλα τους, µε λάβαρα και µε ταµπούρλα. Τότε ήταν που οι Έλληνες κάτοικοι έµειναν να κρατήσουν ψηλά το φρόνηµα τους.
‘Εδώ γινόταν µαγευτικές συναυλίες’ τους είπα δείχνοντας το χώρο της πρώην Σχολής Χωροφυλακής πάνω στον προµαχώνα. Υπήρχαν και αλµυρίκια παγκάκια…
Στον προορισµό µας –Νεώριο Μόρο– ανέφερα ότι ήταν αποθήκη πυροµαχικών της 5ης Μεραρχίας Κρήτης.
‘Φανταστείτε τους λέω ένα βράδυ στην δικτατορία ήλθα να δώσω µερικά πορτοκάλια στο φίλο φρουρό κι αυτός παρ’ ολίγο να µε µπαλοτάρει.’
Μετά αυτό τον κατακλυσµό πληροφοριών απολαύσαµε παγωτά δίπλα σε µια έκθεση ζωγραφικής στο Νεώριο Μόρο.
Συµπερασµατικά
Οι γιαγιάδες και παππούδες, αφηγητές επεισοδίων ζωής…
Βοηθούν τα εγγόνια τους διακριτικά να εκµεταλλεύονται τα δυνατά τους ταλέντα, για να παίρνουν αποφάσεις, να αναγνωρίζουν τις ικανότητες άλλων και να αποφεύγουν τις συγκρίσεις.
∆ιακηρύσσουν ότι ‘Ο κόσµος γίνεται καλύτερος, επειδή συµµετέχουµε στο γίγνεσθαι.’
Επισηµαίνουν τα όρια που οφείλουν να σέβονται όλοι.
Επιβραβεύουν την επιµονή, την ευγένεια, την ακεραιότητα και την δικαιοσύνη.
Παραδειγµατίζουν µε τις αξίες του εθελοντισµού, της προσφοράς και της πνευµατικότητας.
Παρέχουν ασφάλεια, συναισθηµατική ισορροπία και συµβουλές αν τους ζητηθούν.
Υπερασπίζονται την ελευθερία των διαφωνούντων.
*Πτυχ. Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στη ∆ιά Βίου Μάθηση. Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr
Τα βιβλία ‘In the search of mythical Talos’, ‘Μαθαίνω εύκολα΄ ‘Θυµάµαι εύκολα’ ‘Μελετώ αποτελεσµατικά’ διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία Libraire και ΚΥΒΟΣ.
