Περιφέρονται στους δρόµους, στα πάρκα και στα σοκάκια, περιθωριοποιηµένα και συχνά παρεξηγηµένα, προκαλώντας ποικίλα συναισθήµατα σ’ εκείνον που τα αντικρύζει – συµπάθεια, λύπηση, φόβο, ακόµα και απέχθεια. Και κάπου εκεί, ανάµεσα στη συµπόνια και το ενδιαφέρον, βρίσκεται ένας ιστός από παρανοήσεις που διαστρεβλώνουν την κατανόησή µας για αυτούς τους τόσο ευάλωτους συµπολίτες µας. Ας δούµε λοιπόν την αλήθεια πίσω από τους «µύθους» γύρω από τα άστεγα ζώα, ρίχνοντας φως στην πραγµατικότητά τους.
Μύθος: Τα άστεγα ζώα είναι φύσει επιθετικά και επικίνδυνα.
Πραγµατικότητα: Ενώ ορισµένα άστεγα ζώα µπορεί να επιδεικνύουν αµυντική συµπεριφορά λόγω φόβου ή έκθεσης σε κακοποιητική συµπεριφορά στο παρελθόν, στην πλειοψηφία τους δεν είναι επιθετικά εκ φύσεως. Όπως κάθε έµψυχο ον, η συµπεριφορά τους διαµορφώνεται από το περιβάλλον και τις εµπειρίες τους. Τα περισσότερα είναι ευγενικά και φιλικά και λαχταρούν τη στοργή και την ανθρώπινη συντροφιά. Ας τα προσεγγίσουµε λοιπόν προσεκτικά και µε ενσυναίσθηση, αντί να θεωρούµε πως είναι επιθετικά εκ προοιµίου.
Μύθος: Τα άστεγα ζώα δεν µπορούν να υιοθετηθούν και είναι ακατάλληλα για κατοικίδια.
Πραγµατικότητα: Σε αντίθεση µε την επικρατούσα πεποίθηση, τα άστεγα ζώα µπορούν να υιοθετηθούν και να γίνουν υπέροχα κατοικίδια. Με υποµονή, αγάπη και την κατάλληλη φροντίδα, µπορούν να ευδοκιµήσουν σε κάθε σπίτι που θα τα δεχτεί ως ισότιµα µέλη της οικογένειας. Αµέτρητες ιστορίες υιοθεσίας µαρτυρούν την ανθεκτικότητα και την προσαρµοστικότητα των άστεγων ζώων όταν τους δοθεί µια ευκαιρία.
Η υιοθεσία δεν σώζει απλά µια ζωή αλλά βελτιώνει τόσο τη ζωή του ζώου όσο και των δίποδων συντρόφων του.
Μύθος: Τα άστεγα ζώα είναι αποκλειστική ευθύνη των φιλοζωικών συλλόγων.
Πραγµατικότητα: Ενώ οι φιλοζωικοί σύλλογοι παίζουν κρίσιµο ρόλο στη φροντίδα των άστεγων ζώων, η ευθύνη για την ευηµερία τους µας αφορά όλους. Κάθε ένας από µας µπορεί να συµβάλλει επιδεικνύοντας τη στοιχειώδη ενσυναίσθηση και στηρίζοντας τις προσπάθειες αντιµετώπισης των βαθύτερων αιτιών της έλλειψης στέγης αυτών των ψυχών. Άλλωστε ο εθελοντισµός αποτελεί βασικό κοµµάτι µιας συµµετοχικής και αλληλέγγυας κοινωνίας που µπορεί και πρέπει να εστιάζει και στη φροντίδα των άστεγων ζώων. Χρόνος, δεξιότητες, πόροι και κάθε είδους πρωτοβουλίες µπορούν να φέρουν την αλλαγή.
Μύθος: Τα άστεγα ζώα είναι απειλή και πρέπει να εξαλειφθούν.
Πραγµατικότητα: Το να βλέπει κανείς τα άστεγα ζώα ως κάτι που απλά τον ενοχλεί εγείρει ηθικά ζητήµατα που αφορούν στο πόσο αξίζει η ζωή τους και παραβλέπει τους περίπλοκους παράγοντες που συµβάλλουν στην κατάστασή τους. Αντί να ψάχνουµε λοιπόν τρόπο να απαλλαγούµε από αυτή την «ενόχληση», θα πρέπει να αντιµετωπίσουµε τα συστηµικά ζητήµατα που οδηγούν στην έλλειψη στέγης των ζώων, όπως η στείρωση, η ανεύθυνη ιδιοκτησία αλλά και η οικονοµική δυσπραγία κάποιων κατά τα άλλα φιλόζωων συµπολιτών µας.
Οι ατοµικές προσπάθειες, αν και αξιέπαινες, είναι ανεπαρκείς για να επιφέρουν ουσιαστική αλλαγή. Η συλλογική δράση από την άλλη, µπορεί να πετύχει µόνιµες λύσεις. Η κοινωνική συµµετοχή ξεκινά µε την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση. Η διοργάνωση προγραµµάτων ενηµέρωσης, στοχεύει στην σωστή πληροφόρηση γύρω από θέµατα σχετικά µε την υπεύθυνη ιδιοκτησία ζώων, τη σηµασία της στείρωσης και τον κατάλληλο τρόπο αλληλεπίδρασης µε τα άστεγα ζώα. Προσπάθειες για δικτύωση και εκστρατείες στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης, «τοποθετούν» τα άστεγα ζώα στις παντοτινές τους οικογένειες. Οι καταγγελίες παράνοµων ή κακοποιητικών συµπεριφορών, η συµµετοχή σε εκδηλώσεις για ζητήµατα προστασίας, η διεκδίκηση της αύξησης των κονδυλίων για τα προγράµµατα στείρωσης και η βέλτιστη διαχείρισή τους, µπορούν να επιφέρουν θεµελιώδεις αλλαγές στην καλή διαβίωση των άστεγων ζώων.
Παρά το σηµαντικότατο έργο των πολιτών – εθελοντών στη φροντίδα των άστεγων ζώων, οι τοπικές αρχές είναι επιφορτισµένες να υλοποιούν προγράµµατα στείρωσης, να λειτουργούν ∆ηµοτικό Κτηνιατρείο και να τηρούν την ισχύουσα νοµοθεσία. Είναι καθήκον των αρχών να δηµιουργήσουν βιώσιµες, µακροπρόθεσµες λύσεις για τον έλεγχο του πληθυσµού των άστεγων ζώων και την προώθηση της συνολικής ευηµερίας τους.
Η κατάρριψη των µύθων και των παρανοήσεων γύρω από τα άστεγα ζώα είναι ζωτικής σηµασίας για την οικοδόµηση µιας ενσυναισθητικής κοινωνίας. Γκρεµίζοντας τα στερεότυπα και καλλιεργώντας την ενσυναίσθηση, αναγνωρίζουµε ουσιαστικά την αξία κάθε έµβιας οντότητας και εργαζόµαστε για τη δηµιουργία ενός κόσµου όπου κάθε ζώο θα έχει την ευκαιρία να ευδοκιµήσει. Η ευηµερία των άστεγων ζώων δεν είναι αποκλειστική ευθύνη των φιλοζωικών συλλόγων, αλλά αποτελεί συλλογικό καθήκον που απαιτεί την ενεργό συµµετοχή όλων. Αξιοποιώντας πόρους, κινητοποιώντας ανθρώπους, ενθαρρύνοντας τη συνεργασία και υποστηρίζοντας την αλλαγή, η κοινωνία µας µπορεί να δηµιουργήσει ένα ασφαλέστερο, υγιέστερο και πιο συµπονετικό περιβάλλον τόσο για εµάς τους ίδιους όσο και για τα ζώα. Ας αξιοποιήσουµε τη δύναµη της συλλογικής δράσης για να οικοδοµήσουµε ένα µέλλον όπου τα άστεγα ζώα θα προστατεύονται και θα αγκαλιάζονται ως αναπόσπαστα µέλη της κοινωνίας µας.
