«Δεν υφίσταται “τσάμικο” ζήτημα και ασφαλώς δεν αποτελεί αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των δύο πλευρών» απαντά ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς με επιστολή του σε πρόσφατη ερώτηση του τομεάρχη Εξωτερικών της ΝΔ Γιώργου Κουμουτσάκου στη Βουλή σχετικά με το περιεχόμενο των πρόσφατων συνομιλιών- και ειδικότερα για το «τσάμικο»- που είχε ο κ. Κοτζιάς με τον Αλβανό ομόλογό του, Ντιτμίρ Μπουσάτι.
Ο κ. Κοτζιάς αναφέρει ότι οι συνομιλίες «εστίασαν σε διμερή θέματα στα οποία υπήρξαν διαφωνίες ή εκκρεμότητες τα τελευταία 70 χρόνια» και εκτιμά ότι σημειώθηκε «ουσιαστική πρόοδος, προς την κατεύθυνση της εξεύρεσης βιώσιμων λύσεων στα ζητήματα αυτά, προς αμοιβαίο όφελος των δύο χωρών και των πολιτών τους και σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες και αξίες».
Παράλληλα τονίζει ότι υπάρχει μία «θεαματική βελτίωση του κλίματος στις ελληνο-αλβανικές σχέσεις», που είναι «αποτέλεσμα του υπό εξέλιξη ειλικρινούς διαλόγου των δύο πλευρών» και «πιστοποιείται πλέον από απτές πράξεις». Στο πλαίσιο αυτό, κάνει αναφορά στην αλλαγή στάσης της αλβανικής κυβέρνησης σχετικά με τα στρατιωτικά κοιμητήρια για τους Έλληνες πεσόντες στην Αλβανία και ειδικότερα στην ψήφιση των δύο εκτελεστικών νόμων σχετικών με τη συμφωνία του 2009, επισημαίνοντας ότι η δρομολόγηση για τη διευθέτηση του ανθρωπιστικού αυτού ζητήματος – «το οποίο απ’ ό,τι φαίνεται, δεν ήταν υψηλά στις προτεραιότητες προηγούμενων κυβερνήσεων» – «βάσει συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος με στόχο την πλήρη εφαρμογή της σχετικής συμφωνίας», πραγματοποιήθηκε στις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν τον περασμένο Νοέμβριο στην Κρήτη.
«Χαιρετίζω», γράφει ο κ. Κοτζιάς, «την ανταπόκριση της αλβανικής κυβέρνησης στο ιστορικά δίκαιο αυτό αίτημα, που αποδεικνύει ότι ο διάλογος και η συνεργασία σε πνεύμα εποικοδομητικό και χωρίς αγκυλώσεις μπορεί να οδηγήσει στην επίλυση διαφορών και τη δημιουργία θετικών προοπτικών για τις σχέσεις μεταξύ των χωρών της περιοχής μας και των λαών τους”.
Ο υπουργός Εξωτερικών, απαντώντας αναφορικά με την κατηγορία διεξαγωγής «μυστικής διπλωματίας και στις διαπραγματεύσεις με την Αλβανία», τονίζει ότι συγχέονται «εσκεμμένα οι θεσμικές διαπραγματεύσεις, το περιεχόμενο των οποίων, βεβαίως, δεν μπορεί να ανακοινωθεί, έως ότου υπάρξει ένα πρώτο ουσιαστικό αποτέλεσμα, με τη “μυστική διπλωματία”», υπενθυμίζοντας στον κ. Κουμουτσάκο ότι «ως εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών επί κυβερνήσεων ΝΔ ουδέποτε έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία για το περιεχόμενο των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία, που οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ διεξήγαγαν με τη γείτονα επί 20 χρόνια».
Παράλληλα υπογραμμίζοντας ότι «η ελληνική κυβέρνηση διαπραγματεύεται μέσω των επίσημων, θεσμικών, πολιτικών και διπλωματικών διαύλων», αφήνει αιχμές για την εμπλοκή «”μυστικών απεσταλμένων”, όπως το πρώην στέλεχος της ΕΥΠ και μετέπειτα σύμβουλος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, Νίκος Γρυλλάκης και ο εξωθεσμικός παράγοντας Άλεξ Ρόντος», διερωτώμενος εάν «ενημερώθηκε ποτέ ο ελληνικός λαός για το τι έκαναν αυτοί οι δύο, τι επαφές είχαν, ποια ήταν τα “αποτελέσματα” τους και τι ρόλο έπαιξαν στην υπόθεση των Σκοπίων». Και προσθέτει: «Πότε θα απολογηθούν επιτέλους τα δύο κόμματα γι’ αυτό; Λόγος για μυστική διπλωματία γίνεται επίσης στην υποθετική περίπτωση που δύο κράτη συνωμοτούν εις βάρος τρίτου με απώτερο σκοπό το διαμελισμό του και τη διαμοίραση των εδαφών του. Είναι λοιπόν πασιφανές ότι, σε πραγματικά μυστική διπλωματία επιδόθηκαν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και μάλιστα με ολέθρια αποτελέσματα».
Τέλος, καλεί τη ΝΔ να «ενημερώσει κάποιος υπεύθυνα τον ελληνικό λαό τι από τα δύο επιθυμεί τελικά: την τηλεοπτική διπλωματία, υπό τις κάμερες, ή τη θεσμική, ουσιαστική και αποτελεσματική διπλωματία;» Μάλιστα, ο υπουργός Εξωτερικών ανατρέχει στη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την ευκαιρία της επίσκεψης Ερντογάν στην Ελλάδα, ότι «η διπλωματία δεν διεξάγεται σε δημόσια θέα», χαρακτηρίζοντας την ως «μια έκλαμψη υπευθυνότητας».
