Η εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία νοικοκυρέματος για τις παλιές Χανιώτισσες.
Είναι και μοναδική περίοδος για να κάνουμε πλήρη αναθεώρηση των απόψεων μας, των καταστάσεων και των αναγκών μας. Να απαλλαγούμε από ό,τι βαριόμαστε. Από υλικά αγαθά κι από άχρηστες συνήθειες. Τι το πιο φυσιολογικό. Αυτό έκαναν οι παλιές νοικοκυρές κι έδιναν δουλειά στους παλιατζήδες κι έβγαζαν κι ένα μικρό χαρτζιλίκι. Αυτή η δική μας συνήθεια του γενικού σιγυρίσματος πριν από τις γιορτές μας έρχεται από το εξωτερικό με ένα νέο περιτύλιγμα.
Το ονομάζουν mental clean up, δηλαδή νοητική τακτοποίηση κι είναι κύριο θέμα σε αρκετά ευπώλητα βιβλία.
Στο σημείωμα παρουσιάζω προτάσεις και ευρήματα ειδικών σχετικά τα οφέλη των νέων συμπεριφορών. Τα ευρήματα αφορούν την επιχειρηματικότητα, την πλαστικότητα του εγκέφαλου και την 3η και την 4η ηλικία.
Επιχειρηματικές δράσεις
Η Dr. Carol Dweck στο βιβλίο της “Mindset” (Νοοτροπία) τονίζει τη σημασία της νοητικής αλλαγής για πετυχημένες επιχειρηματικές αποφάσεις.
Συγκεκριμένα αναφέρει μια σειρά πετυχημένων περιπτώσεων νοικοκυρέματος των τελευταίων 10ετιών που έχουν τα παρακάτω κοινά χαρακτηριστικά:
• Επιχειρήσεις με εργαζόμενους που ήταν περίεργοι, μάθαιναν συνεχώς, αντιμετώπιζαν τα λάθη τους και προχωρούσαν.
• Επιχειρήσεις με στελέχη που είχαν θετική νοοτροπία, πίστευαν στην ανάπτυξη, μελετούσαν τα λάθη τους και βελτιώνονταν.
• Πολυεθνικές που ξεφορτώθηκαν τους εκτελεστικούς διευθυντές τους που ήταν εγωκεντρικοί, με προσωπικότητες που θύμιζαν Γαργαντούες και αντίστοιχες πρακτικές.
• Πολυεθνικές που απέλυσαν μεγάλο-στελέχη τους που ήταν μονόχνοτοι, αγενείς, αγνοούσαν τις ανάγκες του προσωπικού τους και είχαν τη συνήθεια να μειώνουν τους πάντες.
• Επιχειρήσεις που είχαν στελέχη με πίστη στην ομαδικότητα, με αυξημένη αυτό-πειθαρχία και με αξιοθαύμαστη ικανότητα να κάνουν συνεχή νοικοκυρέματα.
• Επιχειρήσεις με στελέχη με ταπεινοφροσύνη, πρόθυμους να συμβουλεύουν και να καθοδηγούν. Επίσης, ικανούς να προσλαμβάνουν προσωπικό με θετική αναπτυξιακή νοοτροπία.
• Στις πλέον εντυπωσιακές περιπτώσεις που αναφέρει η καθηγήτρια Dweck είναι στις επιχειρήσεις που κατάφεραν να ξεριζώσουν παγιωμένες αντιλήψεις, τον ελιτισμό, να ανταμείψουν την ομαδικότητα της βάσης. Τέτοιες πολυεθνικές ήταν οι γνωστές σε όλους ΙΒΜ και XEROX.
Νοικοκύρεμα από την Περσία
Την νοοτροπία της συνεχούς ανάπτυξης μέσω της ομαδικότητας προωθεί η General Motors. Μια από τις στρατηγικές τους αφορούσε τις ομαδικές ομόφωνες αποφάσεις.
Σε μια τέτοια περίπτωση η οδηγία ήταν να μην εφαρμοστεί η απόφαση, αλλά το θέμα να συζητηθεί αργότερα για να επωασθούν στο μέσο-διάστημα αντιρρήσεις και νέες προτάσεις.
Κάτι παρόμοιο συνέβαινε στην Περσία τον 5ο αιώνα όπως γράφει ο Ηρόδοτος. «Οταν παιρνόταν μια ομόφωνη απόφαση από μια ομάδα νηφάλιων ατόμων, την ξανασυζητούσαν αργότερα ενώ ήταν πιωμένοι!».
Νέα αντίληψη και πλαστικότητα
Στο βιβλίο του “The brain that changes itself” (Ο εγκέφαλος που αλλάζει) ο ψυχίατρος-ερευνητής Norman Doidge αναφέρει ότι ο εγκέφαλός μας αλλάζει τη δομή και τη λειτουργία του μέσω της σκέψης μας και των ενεργειών μας.
Μας προειδοποιεί ότι η γνωστή μας πλαστικότητα του εγκέφαλου μπορεί να προκαλέσει πιο ευέλικτες συμπεριφορές αλλά και αρνητικές ανελαστικές συμπεριφορές. Ενα αληθινό παράδοξο. Αφού μόλις εγκατασταθεί μια αλλαγή στον εγκέφαλό μας, λόγω πλαστικότητας, αυτή εμποδίζει να γίνουν άλλες αλλαγές!
Χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας κυρίας που τυφλώθηκε στα 40 της, κι έμαθε να ακούει μαγνητοφωνημένα βιβλία με ρυθμό 340 λέξεων το λεπτό. Το παράδοξο είναι ότι μόλις εγκαταστάθηκε αυτή η θετική εξέλιξη λόγω της πλαστικότητας, δεν μπορεί η κυρία να κάνει μια συνηθισμένη νοητική τακτοποίηση. Δηλαδή, να αλλάξει κάποιες μη επιθυμητές πλέον αγχωτικές της συνήθειες.
Ένας 90χρόνος γιατρός
Ο συγγραφέας Norman Doidge αναφέρει και την περίπτωση ενός 90χρόνου γιατρού -του Dr Karanski- ο οποίος συνεχώς προγραμματίζει μια σειρά δραστηριότητες για να κρατήσει ζωντανές τις λειτουργίες του εγκέφαλου του.
Η ετήσια νοητική του ανακαίνιση αφορά τη μάθηση νέων αντικειμένων που τον βοηθούν να είναι ευτυχισμένος και υγιής.
Έτσι μελετά Ιστορία, Αστρονομία (έχει δικό του τηλεσκόπιο), και συλλέγει πετρώματα.
Ο υγιής παππούς -με τα 14 εγγόνια και δισέγγονα- δεν το βάζει κάτω επειδή πιστεύει ότι η ηλικία του δεν είναι εμπόδιο σε μια ενεργή ζωή διαρκούς μάθησης.
Συνεχίζει να γράφει χειρόγραφα, να κάνει ασκήσεις ακουστικής κατανόησης σε υπολογιστή, να οδηγεί αυτοκίνητο και να κάνει ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης με τη δεύτερη σύζυγο του.
Επίσης, λύνει μαθηματικές ασκήσεις, σταυρόλεξα και Sudoku.
Είναι βέβαια ξεροκέφαλος. Σε ένα αγώνα μεγάλης απόστασης -στα 62 του- πέθανε και τον επανέφεραν. Το ξανάπαθε στα 83 του, αλλά επέζησε και συνέχισε να ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο…
Απού τα ύστερα μετρά – πάντά ’ναι κερδεμένος
Ας ήτανε κάθε φορά που κάνουμε απολογισμούς στο γύρισμα της σπείρας του χρόνου να ρίχνουμε και μια κλεφτή ματιά στο μέλλον…
Για να κάνουμε το νοικοκύρεμα μας, μιας και γνωρίζουμε τα αδύνατα μας σημεία.
Ξέρουμε πού χρειάζεται να μπει σκούπα.
Αν το 2020 υιοθετήσουμε τη νοοτροπία της θετικής ανάπτυξης, κάνουμε τις αλλαγές που χρειαζόμαστε, τότε θα αξιοποιήσουμε πλήρως το δυναμικό μας.
Θα είμαστε οι καλότυχοι του 2020.
Ευχές για Ειρηνικές γιορτές με Υγεία
*Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’. • Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr • facebook polygnosi
Τα βιβλία του “Μαθαίνω εύκολα”, “Θυμάμαι εύκολα”, “Γνωστική ανάπτυξη” διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία ΚΥΒΟΣ και LIBRAIRIE.
