Τα γεφύρια στην Εκπαίδευση χρειάζονται συνεχή φροντίδα, συντήρηση, επανατοποθέτηση και αξιολόγηση της χρησιμότητάς τους.
Ποιες είναι oι ειλικρινείς προσδοκίες όλων μας από τα γεφύρια υποστήριξης, καθοδήγησης και επικοινωνίας στην Εκπαίδευση;
Θα καταφέρουμε να υποστηρίξουμε τα παιδιά μας ώστε να γίνουν αυτόνομοι δια βίου μαθητές;Θα καταφέρουμε να μυήσουμε τη νέα γενιά στα οφέλη της συναισθηματικής νοημοσύνης, στη συνεργασία και στην αλληλοβοήθεια;
Θα καταφέρουμε να τα εφοδιάσουμε με τα απαραίτητα στοιχεία του πολιτισμού και της κουλτούρας μας;‘Πολλά ζητάς!’ θα αντικρούσει ο συνήγορος αντιρρησίας. Κι έχει δίκιο.
Στο σημερινό δεύτερο σημείωμα παραθέτω ερωτήσεις για αυτά τα θέματα με κυρίαρχο το αγωνιώδες ερώτημα «Θα προκάνουμε;»
Γονικής αυτοψίας συνέχεια
Στο σημείωμα της περασμένης Τετάρτης παρέθεσα 25 χαρακτηριστικά ενδεικτικά της νοητικής ανάπτυξης ενός 12χρόνου παιδιού.
Σήμερα παρουσιάζω το δεύτερο μέρος του αλφαβητικού κατάλογου με τις επιθυμητές θέσεις, στρατηγικές και δεξιότητες.
Ας αναρωτηθεί κάθε γονιός, παππούς ή γιαγιά… Το 12χρόνο παιδί μου ή το εγγόνι μου έχει άραγε τη δυνατότητα να:
26. Εφευρίσκει τρόπους, στρατηγικές μάθησης
27. Έχει επίγνωση της σημασίας της μάθησης
28. Καταλαβαίνει κι αποδέχεται τις δυνατότητες του
29. Κατατάσσει πληροφορίες, στοιχεία
30. Κατηγοριοποιεί νοητικά ή γραπτά
31. Κατονομάζει επεισόδια, καταστάσεις
32. Ολοκληρώνει εργασίες
33. Οργανώνει στοιχεία
34. Παίρνει πρωτοβουλίες
35. Παρακολουθεί χωρίς να αποσπάται,
36. Περιγράφει καταστάσεις με ευχέρεια
37. Προνοεί για μελλοντικά επεισόδια μάθησης
38. Ρωτάει απορίες ή διευκρινίσεις
39. Συγκρίνει πληροφορίες, καταστάσεις
40. Προτείνει λύσεις, ιδέες
41. Συμμετέχει στις συζητήσεις
42. Συμπεραίνει αποτελεσματικά
43. Συμπληρώνει κενά
44. Συνεργάζεται με τους συμμαθητές
45. Υπακούει στους κανονισμούς
46. Συνθέτει πληροφορίες
47. Τροποποιεί μεθόδους, στρατηγικές
48. Χαρακτηρίζει τον τρόπο διδασκαλίας,
49. Χρησιμοποιεί τα διαθέσιμα μέσα,
50. Χρησιμοποιεί τις προηγούμενες εμπειρίες του
Το ερώτημα εδώ δεν είναι πόσα από τα 50 χαρακτηριστικά έχει ένα 12χρόνο παιδί. Όχι, το αναπάντητο ερώτημα είναι «Ποιοι παρακολουθούν την γνωστική εξέλιξη-ανάπτυξη ενός παιδιού;».
Συναισθηματική νοημοσύνη – συνεργασία -αλληλοβοήθεια
Ποιοι παρέχουν σχετική πληροφόρηση, στήριξη και καθοδήγηση στους προ-έφηβους; Οι οθόνες; Οι ψηφιακοί σύντροφοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Ή οι αξιολογητές τους;
Η πιθανότερη απάντηση είναι κανείς.
Ενδεικτικό είναι το παρακάτω περιστατικό. Δύο μαθητές έλλειπαν από μια τάξη κι ο εκπαιδευτικός τους που μοίραζε φωτοτυπίες ρωτάει «Ποιος μπορεί να δώσει τις φωτοτυπίες στους απόντες;». Κανείς δεν προθυμοποιήθηκε να πράξει το αυτονόητο.
Πολιτισμός και κουλτούρα
Ποιοι είναι οι πάροχοι στοιχείων του πολιτισμού και της κουλτούρας στη νεολαία μας; Είναι να αναρωτιέται κανείς. Οχι δεν αναφέρομαι σε βαθυστόχαστα νοήματα ούτε σε γνώσεις ιστορικές.
Η ένδειά μας αφορά απλές συμπεριφορές. Ενδεικτικά παραδείγματα:
• Μαθητής Δημοτικού τοποθετεί όρθιο το σακίδιο του σε τραπέζι εστιατορίου.
• Αλλος μπαίνει στο εστιατόριο και αφήνει πίσω του την πόρτα ανοικτή.
• Αργοπορημένοι μαθητές μπαίνουν στην αίθουσα διδασκαλίας χωρίς να κτυπήσουν την πόρτα χωρίς ένα «Συγνώμη που άργησα».
• Αλλοι επισκέπτονται τις τουαλέτες και φεύγοντας είτε αφήνουν χάος, είτε την πόρτα ανοικτή.
Αγνωστες παιδαγωγικές προσεγγίσεις
Η Παιδαγωγική Επιστήμη έχει πλείστες θεωρίες, προσεγγίσεις και σχολές. Είναι θεμιτό και επιθυμητό ο παιδαγωγός – επιστήμονας να συνθέτει το δικό του προσωπικό μείγμα ανάλογα με τις συνθήκες, τους μαθητές και τα μέσα που διαθέτει. Τα παρακάτω περιστατικά σε σχολεία μας δείχνουν ότι εφαρμόζονται άγνωστες παιδαγωγικές τακτικές.
• Εκπαιδευτικός επιτιμά μαθήτρια ότι έκανε λάθος στην επίλυση ενός προβλήματος στον πίνακα.
«Είναι λάθος, σβήσε το και λύσε το ξανά. Το περίμενα από σένα, όλο λάθη κάνεις».
Η μαθήτρια αμίλητη το λύνει με τον ίδιο τρόπο, ίδιο αποτέλεσμα. Κι ο εκπαιδευτικός ατάραχος μουρμουρίζει
«Σωστά το είχες λύσει την πρώτη φορά».
Ετσι ακριβώς χωρίς να κάνει άλλο σχόλιο!
• Εκπαιδευτικός μπαίνει στην τάξη κι αρχίζει να μιλάει με μεγάλη ταχύτητα και με τον τόνο της φωνής του στην διαπασών.
«Τι μάθατε σήμερα;» ρωτά το μεσημέρι η μητέρα το παιδί της.
«Δεν άκουσα τίποτα. Πόνεσε το κεφάλι μου από τις φωνές και δεν άκουγα τι έλεγε».
• Πατέρας ρωτάει την κόρη του «έφαγες κάτι στο σχολείο;».
«Οχι», απαντά η μικρή.
«Μα σου έδωσα χρήματα» απορεί ο γονιός.
«Ναι, αλλά η τάξη μου δεν βγήκε διάλειμμα σήμερα».
• «Γιατί δεν κάνεις μια περίληψη του μαθήματος;» ρωτάει αθώα η γιαγιά. «Δεν μας αφήνουν, τα θέλουν όπως τα λέει το βιβλίο», η απάντηση του εγγονού.
Συμπερασματικά
Εγραφα στο προηγούμενο σημείωμα. «Χρειαζόμαστε εθελοντές γεφυροποιούς επειγόντως σε τοπικό και σε εθνικό επίπεδο. Ανεξάρτητα με τι προσαρμογές θα κάνει στην Εκπαίδευση -και πότε θα τις κάνει- το Υπουργείο Παιδείας».
Σήμερα διαπιστώνω ότι τα χάσματα ανάμεσα στους φωτισμένους εκπαιδευτικούς και σε αυτούς που χάσανε το μπούσουλα είναι μεγαλύτερα από όσο φανταζόμουν.
Στην πρωτοπόρο Φινλανδία έχουν καθιερώσει την εσωτερική παιδαγωγική ενημέρωση – το λεγόμενο in service.
Καταξιωμένοι εκπαιδευτικοί της κάθε περιοχής κάνουν βιωματικά σεμινάρια στους συναδέλφους τους της ίδιας περιοχής τα Σαββατοκύριακα.
Να είναι αυτή η παρέμβαση που χρειαζόμαστε; Αγνωστο.
Το αγωνιώδες ερώτημα παραμένει «Θα προκάνουμε;».
Τα βιβλία του “Μαθαίνω εύκολα”, “Θυμάμαι εύκολα”, “Γνωστική ανάπτυξη” διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία ΚΥΒΟΣ και LIBRAIRIE.
