Τα γεγονότα στο Αφγανιστάν αποδεικνύουν ότι το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο με την παρουσία του εκεί δεν μπόρεσε να ειρηνεύσει την κατάσταση, με αποτέλεσμα από τα συμβαίνοντα να κόβεται η ανάσα της παγκόσμιας κοινωνίας. Το ΝΑΤΟ προσπαθεί να διαχειρισθεί την ήττα του και ν’ αποφύγει τις συνέπειες.
Η Συμμαχία στις πρώτες της προσπάθειες αντιμετώπισε δύσκολα προβλήματα. Ήταν η πρότασή της για τον πυρηνικό αφοπλισμό το 1957 στη διάσκεψη του Λονδίνου και οι διαπραγματεύσεις κατά την περίοδο του Ψυχρού πολέμου. Στήριξε τον Πρόεδρο Ρήγκαν το 1987, όταν συνεννοείτο με τους Ρώσους για την αμοιβαία απαγόρευση των πυραύλων μέσου βεληνεκούς, να μη φέρουν πυρηνικές κεφαλές και να περιοριστεί το οπλοστάσιό τους στα πυρηνικά στο 80%, σε σχέση με αυτό που βρισκόταν στο τέλος του ψυχρού πολέμου.
Πιθανολογείται ότι ΗΠΑ και ΝΑΤΟ θ’ αντιμετωπίσουν κρίση εσωστρέφειας με απρόβλεπτες συνέπειες, που θα συμβάλλουν αρνητικά στην ύπαρξη ισορροπιών στα εν εξελίξει μέτωπα της Κεντρικής Ασίας, Αφρικής και Μεσογείου. Η επέμβαση, όμως, με βομβαρδισμούς στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας (Μάρτιος 1999) του Μιλόσεβιτς θα βαρύνει το ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια της ύπαρξής του.
Η Αμερικανονατοϊκή επέμβαση στο Αφγανιστάν θεωρήθηκε στρατιωτική κατοχή, συμφωνούντων ακόμα και των φυλάρχων, γαιοκτημόνων, φεουδαρχών και πολεμάρχων που συμμάχησαν, κυρίως όσοι βρίσκονται στα σύνορα προς βορράν Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν και Τατζικιστάν, όπου ανθεί η παραγωγή και διακίνηση του οπίου.
Εκτός απ’ τους εχθρούς που αντιμετωπίζει το ΝΑΤΟ, κυρίως τη Ρωσία, είναι και μερικοί ηγέτες του, που κρατούν μικρές αποστάσεις για έναν διάλογο επί της ουσίας, περιμένοντας να κάνει η Μόσχα το πρώτο βήμα και με τον τρόπο αυτό μετατίθενται η πρωτοβουλία στον αντίπαλο.
Μια από τις τελευταίες ΝΑΤΟϊκές επεμβάσεις ήταν ο έλεγχος στη Μεσόγειο μεταφοράς πολεμικού υλικού στη Λιβύη, όπου έγινε το γνωστό επεισόδιο μεταξύ γαλλικής φρεγάτας που περιπολούσε και τουρκικού εμπορικού. Τότε ο Μακρόν είχε χαρακτηρίσει την άρνηση του τουρκικού για έλεγχο απαράδεκτη και «εξαιρετικά επιθετική ενέργεια», αποκαλώντας το ΝΑΤΟ «εγκεφαλικά νεκρό». Ανέκαθεν οι Γάλλοι δεν υπήρξαν ένθερμοι υποστηρικτές του ΝΑΤΟ και οι κατά καιρούς Πρόεδροί των από εποχής Ντε Γκωλ, αποστασιοποιούντο και πρότειναν να αποκτήσει η Ε.Ε. ανεξάρτητο αμυντικό μηχανισμό. Τούτο σκόνταφτε στην άρνηση των ΗΠΑ και στη δυστροπία της Γερμανίας, που θα έχανε το προβάδισμα να ρυθμίζει παρασκηνιακά σοβαρά ζητήματα μέσα και έξω από την Ε.Ε.
Τώρα με το Αφγανιστάν, τα υπό τον Μακρόν λεχθέντα επιβεβαιώνονται, καθ’ όσον οι ΝΑΤΟϊκοί παραδέχθηκαν την αδυναμία τους να ανταποκριθούν στα αμυντικά τους καθήκοντα. Ψάχνονται να βρουν τρόπους αποστασιοποίησής τους και μεταφοράς εκτός του Αφγανιστάν των ξένων αποστολών και των συνεργατών τους.
Η δήλωση του Χάικο Μάας, Σοσιαλδημοκράτη Γερμανού ΥΠΕΞ ότι, «εκτιμήσαμε λανθασμένα την κατάσταση και ότι εμείς και οι εταίροι μας δεν προβλέψαμε την ταχύτητα προέλασης των Ταλιμπάν», είναι παιδαριώδης για έναν τέτοιας βαρύτητας στρατιωτικό Οργανισμό. Η αυτοκριτική από τον Ζοζέπ Μπορέλ και τον Στόλτενμπερ ότι «έχουμε πολλά μαθήματα να μάθουμε» είναι άνευ σχολίων.
