Το πλούσιο σε εναλλαγές τοπίο, τα αριστουργήματα της αρχαιότητας, τα επιβλητικά μεσαιωνικά μνημεία και η εύφορη γη εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες της Νάξου, του νησιού με την ψηλότερη κορυφή των Κυκλάδων (Ζας, υψόμετρο 1.004).
Το μεγαλύτερο Κυκλαδονήσι κατοικήθηκε από την απώτατη αρχαιότητα και γνώρισε περίοδο οικονομικής και πολιτισμικής ακμής τόσο κατά τους Πρωτοκυκλαδικούς Χρόνους (3200-2000 π.Χ.) όσο και στην περίοδο από τον 8ο έως τον 6ο αιώνα π.Χ., όταν αναπτύχθηκαν η μνημειώδης μαρμάρινη πλαστική και, λίγο αργότερα, η μνημειώδης μαρμάρινη αρχιτεκτονική.
Ορεινοί όγκοι με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, κατάφυτες ρεματιές, αναβαθμίδες με καλλιέργειες και ξερολιθιές, εύφορες πεδινές εκτάσεις συνθέτουν το ποικίλο φυσικό ανάγλυφο της Νάξου, τόπου με εμπορική κίνηση, μεγάλη αγροτική και αλιευτική παραγωγή, αναπτυγμένη κτηνοτροφία και ορυκτό πλούτο (σμύριδα).
Το ενδιαφέρον των επισκεπτών προσελκύουν οι απέραντες χρυσαφένιες αμμουδιές με κέδρους και γαλαζοπράσινα νερά, οι παραθαλάσσιοι τουριστικοί οικισμοί (Αγία Άννα, Αγιασσός, Άγιος Προκόπιος, Απόλλωνας, Καστράκι, Μικρή Βίγλα, Πλάκα, Πυργάκι), τα παραδοσιακά ορεινά χωριά (Απέραθος, Δανακός, Κορωνίδα, Κόρωνος, Ποταμιά, Φιλότι) και, ασφαλώς, τα εξαίρετα μνημεία, αψευδείς μάρτυρες της λαμπρής ιστορικής διαδρομής του νησιού: μνημειώδη έργα μαρμάρινης πλαστικής και αρχιτεκτονικής, μοναδικά μεσαιωνικά μνημεία, μεγάλης αξίας βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες.
Από τα αναρίθμητα αξιοθέατα της Νάξου ξεχωρίζουμε
την Πορτάρα (μαρμάρινο θύρωμα περίπτερου ναού του Δηλίου Απόλλωνα, που χρονολογείται στον ύστερο 6ο αιώνα π.Χ.) και το ενετικό κάστρο (χαρακτηριστικό δείγμα μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής) στη Χώρα
τον πύργο της Υψηλοτέρας στη Γαλήνη
τον κούρο των Μελάνων και την κόρη της Ποταμιάς, σημαντικά έργα γλυπτικής των Αρχαϊκών Χρόνων, καθώς και τον κούρο του Απόλλωνα, ανολοκλήρωτο αρχαϊκό άγαλμα κολοσσιαίου μεγέθους
το ανάκτορο των Ιησουιτών στην περιοχή των Μελάνων
το ιερό του Διονύσου στη θέση «Ύρια»
τη μονή του Αγίου Ελευθερίου και τον πύργο Μπαζαίου (όπου πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις τους καλοκαιρινούς μήνες) στο Άνω Σαγκρί, καθώς και το ιερό της Δήμητρας κοντά στο Άνω Σαγκρί
τον πύργο του Μπελόνια κοντά στο Γαλανάδο
το καστρομονάστηρο του Φωτοδότη Χριστού κοντά στο Δανακό
την εκκλησία της Παναγίας Κεράς στην ευρύτερη περιοχή της Κορώνου
την Παναγία Δροσιανή στο χωριό Μονή
την εκκλησία του Αγίου Μάμαντος στην περιοχή της Ποταμιάς
Για κολύμπι σάς προτείνουμε τον Άγιο Γεώργιο, τον Άγιο Προκόπιο, την Αγία Άννα, το Μάραγκα, την Πλάκα, τον Ορκό, τη Μικρή Βίγλα, το Καστράκι, τη Γλυφάδα, τον Αλυκό, το Πυργάκι, την Ψιλή Άμμο, την Αγιασσό και τον Καλαντό.
Πηγή: diakopes.in.gr