Οι αλλαγές στις κλιματικές συνθήκες έχουν αρχίσει να αφήνουν τα αποτυπώματά τους πάνω στις μέλισσες, γι’ αυτό -περισσότερο από ποτέ- είναι ανάγκη οι μελισσοκόμοι να εργαστούν περισσότερο για την καλύτερη διατροφή τους από τη μία και τη μη εισαγωγή εκτός Κρήτης γενετικού υλικού (βασίλισσες) που δεν είναι ανθεκτικές στο κλίμα του νησιού.
Αυτά μεταξύ άλλων ακούσθηκαν κατά τη χθεσινή πρώτη ημέρα του πολύ ενδιαφέροντος σεμιναρίου που οργανώνει ο ΕΛΓΟ “Δήμητρα” και ο σύλλογος Μελισσοκόμων Ν. Χανίων “Η Μέλισσα” στο χώρο του Εργατικού Κέντρου Χανίων.
Στους μελισσοκόμους που έδωσαν το “παρών” μίλησε ο κ. Λευτέρης Αλυσανδράκης, επίκουρος καθηγητής ασφάλειας και ποιότητας τροφίμων στο τμήμα γεωπονίας του ΕΛΜΕΠΑ με ειδίκευση στην μελισσοκομία.
Σε δηλώσεις του στα “Χ.ν.” ο κ. Αλυσανδράκης επισήμανε πως ειδικά τα τελευταία χρόνια «φαίνεται ότι ο καιρός αλλάζει πιο γρήγορα από ότι ελπίζαμε, έχουμε παρατεταμένες περιόδους, με ακραία φαινόμενα π.χ. Μάρτιο με ακραία υψηλές θερμοκρασίες για πολύ καιρό ή και με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και αυτό επηρεάζει καθοριστικά τους πληθυσμούς των μελισσών. »
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ
Για τον καθηγητή το σημαντικότερο ζήτημα είναι αυτό της διατροφής των μελισσών.
«Αν έχουν τροφή οι μέλισσες μπορούν να αντεπεξέλθουν σε όλες τις καιρικές συνθήκες! Δεν έχουν πρόβλημα με το κρύο αν έχουν τροφή γιατί θα ζεσταθούν, δεν θα έχουν πρόβλημα με τη πολύ ζέστη αν έχουν νερό με το οποίο ρυθμίζουν τη θερμοκρασία της κυψέλης τους. Εμείς πρέπει να τους παρέχουμε τροφή όταν δεν μπορούν να τη βρουν. Το stress που υφίσταται η μέλισσα λόγω των δυσκολιών εύρεσης τροφής έχει ως αποτέλεσμα ο οργανισμός της να είναι πιο ευπαθής σε παράσιτα επομένως όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζαμε με τις ασθένειες των μελισσών μεγεθύνονται γιατί η μέλισσα “στρεσάρεται” από αυτούς τους παράγοντες» είπε ο κ. Αλυσανδράκης.
Πέρα από την ενέργεια (μέλι, ζάχαρη κα.) που πρέπει να πάρει το έντομο για εργαστεί είναι πολύ σημαντική η διατροφή σε πρωτεΐνες που τις βρίσκουν ως επί το πλείστον στη γύρη. «Προσπαθούμε πολλά χρόνια να πείσουμε τους μελισσοκόμους ότι θα πρέπει να ξεκινήσουν να μαζεύουν την Άνοιξη, που ο καιρός το επιτρέπει, τη γύρη και να την δίνουν στη μέλισσα ! Η έλλειψη πρωτεΐνης επηρεάζει όχι μόνο την ανάπτυξη αλλά και το ανοσοποιητικό σύστημα της μέλισσας. Ξέρουμε πολύ καλά πως κανένας μελισσοκόμος δεν θα αφήσει στη μέλισσα θυμαρίσιο μέλι για να έχει τροφή. Είμαι σίγουρος ότι όλοι οι μελισσοκόμοι “στραγγίζουν” τα μελίσσια γιατί το θυμαρίσιο βγαίνει σε μικρές ποσότητες και έχει υψηλή τιμή, δεν περιμένω να αφήσει 2-3 κιλά λοιπόν στην κυψέλη. Σίγουρα όμως μπορούν να προσέχουν περισσότερο τις τροφές που δίνουν. Η μέλισσα έχει ανάγκη από πρωτεΐνες, λιπίδια, βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία που τα παίρνει κατά κύριο λόγο από τη γύρη. Οι μελισσοκόμοι πολλές φορές δεν έχουν κατά νου ότι πέρα από τη ενέργεια που λαμβάνει από το μέλι και τη ζάχαρη, η μέλισσα έχει ανάγκη και από κάτι άλλο. Επίσης όταν φτιάχνουν τροφές από ζάχαρη (σιρόπια, ζυμάρια, βανίλιες) λόγω της θέρμανσης τους, μπορεί να δημιουργηθούν ουσίες που να είναι τοξικές (ΗMF) για τις μέλισσες και αυτό είναι ένα επίσης σημαντικό ζήτημα» είπε ο κ. Αλυσανδράκης.
ΧΑΝΕΤΑΙ Η ΚΡΗΤΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΑ
Τις τελευταίες δεκαετίες οι πληθυσμοί της ντόπιας, Κρητικής μέλισσας έχουν περιοριστεί και είναι ζήτημα αν υπάρχει πλέον στο νησί. «Οι μελισσοκόμοι έχουν την τάση στην Κρήτη να φέρνουν βασίλισσες και ξένο γενετικό υλικό θεωρώντας ότι θα τους δώσει μεγαλύτερη απόδοση ή ότι οι μέλισσες αυτές είναι λιγότερο επιθετικές κα. Πρέπει να πούμε πως οι μέλισσες συγχρωτίζονται πολύ εύκολα, οι βασίλισσες γονιμοποιούνται εκτός της κυψέλης από τους κηφήνες , με αποτέλεσμα στην Κρήτη να έχουμε μια πανσπερμία φυλών ! Αυτό έχει δημιουργήσει ένα πρόβλημα γιατί η Κρητική μέλισσα ήταν προσαρμοσμένη στις συνθήκες του νησιού, ήταν μια μέλισσα ανθεκτική, μπορούσε να δουλέψει πολύ εντατικά σε σύντομες περιόδους που εδώ στην Κρήτη είχαμε ανθοφορίες, άντεχε την ξηρασία γιατί ήταν αρκετά επιθετική ώστε να προστατέψει το μέλι και την κυψέλη της όταν έρχονταν εισβολείς . Δυστυχώς αυτή η μέλισσα σήμερα έχει χαθεί με συνέπεια να φέρνουν την μακεδονική μέλισσα στην Κρήτη να κάνει τι ; Στη Μακεδονία μέχρι το καλοκαίρι έχει τροφή, εδώ όχι , άρα φέρνεις μια μέλισσα από άλλο περιβάλλον και απαιτείς από αυτήν να ευδοκιμήσει;» υπογράμμισε ο ομιλητής.
Ο κ. Αλυσανδράκης κάλεσε τους μελισσοκόμους του νησιού να πάψουν να φέρνουν γενετικό υλικό εκτός Κρήτης και να ξεκινήσουν οι ίδιοι τις διαδικασίες δημιουργίας βασιλισσών από τα υπάρχοντα μελίσσια.
Το σεμινάριο συνεχίζεται σήμερα και αύριο.