Το ερώτημα της επόμενης μέρας είναι ρεαλιστικό, επίκαιρο, απασχολεί πολλούς, σίγουρα όχι όλους.
Δεν είναι εύκολο να πάρεις θέση. Ο λόγος είναι ότι η ταχύτητα και ο όγκος των εξελίξεων δεν επιτρέπουν τον πλήρη αφοπλισμό των νέων μας, ούτε την υπεροπλία τους. Αυτή την άποψη συμμερίζεται διακεκριμένος Χανιώτης της διασποράς τον οποίο συνάντησα στον πρωινό καφέ.
Τα νέα περιβάλλοντα στα οποία καλείται να αγωνιστεί η γενιά των σημερινών εφήβων είναι πρωτοφανέρωτα. Κι όσοι επενδύουν, με ανιδιοτέλεια στους νέους μας, ας βιαστούν να τους εφοδιάσουν με δεξιότητες ζωής.
Στο 1ο σημείωμα της σειράς παραθέτω στοιχεία για 2 όψεις της επόμενης μέρας: τα σύγχρονα τραύματα και τις αλλαγές στην ηλεκτρονική μας παρακολούθηση.
Τα σύγχρονα τραύματα
Η πρώτη όψη του περιβάλλοντος της επόμενης μέρας είναι η πληθώρα γεγονότων που θεωρούμε τραυματικά.
Πανδημίες, αυτοκινητιστικά ατυχήματα, απολύσεις και εγκλεισμοί δεν είναι τραυματικά γεγονότα, ισχυρίζεται ο G.Bonanno του Columbia University. Άλλοι πιστεύουν το αντίθετο.
Ότι όλα αυτά μαζί με απειλές, εκφοβισμούς, απειλές θανάτου ή τραυματισμού, διαζύγια, αποβολές κύησης και σεξουαλική βία προκαλούν αρνητικά συμπτώματα. Δηλαδή, βασανιστικές μνήμες, ενοχλητικά όνειρα, κακή διάθεση, αισθήματα ντροπής ή ενοχής (Leiden University, 2017).
Έρευνα σε 33.000 νοσοκόμες (2018-2021), έδειξε ότι αυτές θεωρούσαν τραυματικά περιστατικά τις κοινωνικές-φυλετικές διακρίσεις και τις εμπειρίες αστυνομικών και διασωστών.
Ας δούμε κι άλλα ευρήματα…
• Η επίθεση στους δίδυμους πύργους προκάλεσε πολύμηνα τραύματα στο 58% των ερωτηθέντων κατοίκων.
• Στην Κινεζική επαρχία Hubei ένας μήνας αυστηρού εγκλεισμού (Ιανουάριος, 2020) προκάλεσε τραύματα στο 7% των κατοίκων.
• Έρευνες δείχνουν ότι μαθαίνοντας για μια καταστροφή δεν μας προκαλεί τραύμα. Η ανθεκτικότητα μας ίσως να οφείλεται στη συνεχή διάχυση αρνητικών πληροφοριών από τα ΜΜΕ.
– Συνήθως ένα ποσοστό 5-10% υποφέρει για λίγους μήνες.
– Η πλειοψηφία 62-73% συνεχίζει τη ζωή της ανεπηρέαστη.
– Μια αξιοσημείωτη μειοψηφία υποφέρει, για χρόνια, με σοβαρά συμπτώματα που επηρεάζουν τις καθημερινές τους λειτουργίες.
• Ερευνητές θεωρούν ότι τραύματα προκαλούνται μόνο όταν υπάρχει απειλή ζωής.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι 30 διευθυντές σχολείων (Η.Π.Α.) στα οποία δολοφονήθηκαν μαθητές και εκπαιδευτικοί. Υποστηρίζονται από ένα δίκτυο που συντονίζει ο διευθυντής του Γυμνασίου Colombine στο οποίο έγινε η πρώτη μαζική εκτέλεση το 1999.
Αντοχή, αυτορρύθμιση και βελτιοδοξία
Τα θύματα βίας και εκφοβισμού είναι περισσότερο ευάλωτα σε κάθε είδους νέα τραύματα.
Ερευνητές διαπίστωσαν ότι χαρακτηριστικά της σκέψης, όπως ευελιξία, βελτιοδοξία και εμπιστοσύνη στις δυνατότητες μας είναι τα όπλα για να τα ξεπεράσουμε.
Ειδικά στην περίπτωση της έγκλειστης Κινεζικής επαρχίας διαπιστώθηκε ότι καλή υγεία και οικογενειακή υποστήριξη έπαιξαν σημαντικό ρόλο.
Πώς βελτιώνουμε τις αντοχές μας
Το ερώτημα απασχολεί πολλούς ερευνητές επειδή η αντοχή στις κρίσεις έχει πολλές διαστάσεις. Κάποιος μπορεί να είναι ανθεκτικός στον εκφοβισμό από συμμαθητές, αλλά να είναι ανίσχυρος στις προσωπικές του σχέσεις ή στο άγχος των εξετάσεων.
Υποστηρίζεται ότι μαθήματα θετικής σκέψης, ασκήσεις συγκέντρωσης ή ένα χάπι μπορεί να είναι αρκετό για να αντιμετωπιστεί μια τραυματική εμπειρία.
Άλλοι θεωρούν ότι αυτοί που έχουν ισχυρές τράπεζες γνώσεων, ισορροπία, ευθυκρισία είναι πιο ανθεκτικοί. Είναι όσοι ξεπερνούν με ταχύτητα την εξάντληση μάχης, όπως παρατηρούμε στην Ουκρανία.
Πιστεύω ότι αντί να δίνουμε χάπια είναι προτιμότερο να ενισχύουμε τις κοινωνικές δομές και την εκπαίδευση μας για να υποστηρίζουμε όσους έχουν ανάγκη.
Αλλαγές στην παρακολούθηση μας
Τα ψηφιακά ίχνη που αφήνουμε όταν στέλνουμε ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, αγοράζουμε κάτι ή κάνουμε έρευνα στο διαδίκτυο αποστέλλονται σε μύριους ενδιαφερόμενους.
Προ ημερών, ερευνούσα πληροφορίες για τις εκβολές του ποταμού Κονγκό. Ως διά μαγείας, σε λίγες ώρες έλαβα αναφορά από άσχετη ιστοσελίδα με χρήσιμες πληροφορίες.
Η δεύτερη όψη του περιβάλλοντος της επόμενης μέρας είναι ότι η άκριτη διάχυση των προσωπικών μας πληροφορίων τελειώνει.
• Γαλλία, Αυστρία, Νότια Αφρική και περισσότερες από 50 άλλες χώρες επιταχύνουν τις προσπάθειες τους για τον έλεγχο των ψηφιακών πληροφοριών των πολιτών τους, τις κυβερνητικές υπηρεσίες και τις εταιρείες τους. Στόχος είναι η απόκτηση εθνικής ψηφιακής κυριαρχίας.
• Οι επιπτώσεις στις επιχειρηματικές δραστηριότητες, στο απόρρητο και στον τρόπο που οι Αρχές και οι Υπηρεσίες πληροφοριών ερευνούν εγκλήματα και εκτελούν προγράμματα παρακολούθησης θα είναι εκτεταμένες.
• Οι νέοι περιορισμοί είναι απίθανο να κλείσουν δημοφιλείς ιστότοπους. Ωστόσο, οι χρήστες ενδέχεται να χάσουν την πρόσβαση σε ορισμένες υπηρεσίες ή λειτουργίες ανάλογα με τον τόπο διαμονής τους.
• Στην Ε.Ε. η χρήση των προσωπικών μας πληροφοριών οφείλει να τηρεί το Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων, 2018.
• Στον αντίποδα, υποστηρίζεται ότι η διαδικτυακή οικονομία τροφοδοτείται από την ελεύθερη ροή δεδομένων.
Εάν οι εταιρείες τεχνολογίας υποχρεώνονται να τα αποθηκεύουν τοπικά, δεν θα μπορούν να προσφέρουν τα ίδια προϊόντα και υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο.
Συμπερασματικά
Στο περιβάλλον της επόμενης μέρας:
• Tα τραυματικά γεγονότα, ενδογενή ή εξωγενή, πολλαπλασιάζονται δραματικά.
• Η επιβολή εθνικών κανόνων στις ροές προσωπικών πληροφοριών και στον τρόπο λειτουργίας του διαδικτύου είναι θεμελιώδεις αλλαγές.
• Ο συνομιλητής μου, Χανιώτης της διασποράς, έχει την άποψη ότι η πώληση των προσωπικών μας δεδομένων έχει πεδία επέκτασης.
• Oι νέοι μας επιβιώνουν και μεγαλουργούν αν είναι εφοδιασμένοι με γνωστικές, κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες.
• Ενισχύουμε τοπικά τις κοινωνικές δομές και την εκπαίδευση για να υποστηρίζουμε τους νέους μας που έχουν ανάγκη.
