Πυκνό εσωτερικό νέφος δημιουργείται σε πολλά σπίτια που χρησιμοποιούν το τζάκι τους. Σύμφωνα με μετρήσεις ερευνητών του ΑΠΘ, οι συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων πιάνουν κόκκινο έπειτα από μόλις 2-3 ώρες λειτουργίας του τζακιού, φτάνοντας σε επίπεδα υπερδιπλάσια των στόχων που έχουν τεθεί από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για την προστασία της υγείας! Δηλαδή, παρατηρείται το φαινόμενο ο χώρος του σαλονιού ενός σπιτιού να έχει μεγαλύτερη ρύπανση απ’ ό,τι οι δρόμοι έξω! Με αυτό τον τρόπο η… θαλπωρή του τζακιού αποδεικνύεται ιδιαίτερα τοξική.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές του εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ πραγματοποίησαν πολύχρονες και πολύπλευρες (με διάφορες συσκευές και πρωτόκολλα) έρευνες για την επιβάρυνση της ποιότητας του αέρα εσωτερικών χώρων σε περίπου 40 σπίτια στη Θεσσαλονίκης από την καύση ξύλων σε τζάκια και ξυλόσομπες. «Τα αποτελέσματα δείχνουν μια αύξηση της μέσης συγκέντρωσης σωματιδίων στον αέρα εσωτερικών χώρων της τάξεως των 10 μg/m3 για τα αιωρούμενα σωματίδια με διάμετρο μέχρι 2,5 μικρά του μέτρου (PM2,5) και 14 μg/m3 για εκείνα μέχρι δέκα μικρά (ΡΜ10) έπειτα από μόλις 2-3 ώρες λειτουργίας του τζακιού. Η μέση συγκέντρωση σωματιδίων στον αέρα που εισπνέουν οι Θεσσαλονικείς που χρησιμοποιούν καύση ξύλων για θέρμανση σε ημερήσια βάση κατά την ψυχρή περίοδο του χειμώνα είναι περίπου 70 μg/m3 για τα ΡΜ2,5 και 80 μg/m3 για τα ΡΜ10, δηλαδή τιμές που είναι 3,5 φορές και μία φορά αντίστοιχα πάνω από τα ευρωπαϊκά όρια ασφαλείας. Μάλιστα, οι μέγιστες τιμές φτάνουν τα 385 μg/m3 για τα ΡΜ2,5 και τα 550 μg/m3 για τα ΡΜ10», λέει στην «Κ» ο κ. Δημοσθένης Σαρηγιάννης, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ.
Οπως σημειώνουν οι ερευνητές, «ακόμη πιο ανησυχητική είναι η αύξηση που παρατηρείται στον αριθμό των πιο λεπτόκοκκων σωματιδίων. Σε σπίτι που καίει τζάκι τα σωματίδια με διάμετρο κάτω από 1 μm (ΡΜ1) φτάνουν τις 25.000 ανά κυβικό μέτρο, έναντι περίπου 10.000 σε ένα σπίτι χωρίς τζάκι. Παρατηρείται δηλαδή μια αύξηση κατά 150% λόγω χρήσης τζακιού»! Ας σημειωθεί εδώ ότι τα υπέρλεπτα αιωρούμενα σωματίδια είναι τα πιο επικίνδυνα για την υγεία, καθώς λόγω της μικρής τους διαμέτρου μπορούν να εισχωρήσουν βαθιά στους πνεύμονες, ενισχύοντας τον κίνδυνο για αναπνευστικά και καρδιαγγειακά νοσήματα, καθώς και καρκίνο του πνεύμονα.
Και δεν μιλάμε για περιπτώσεις καπνιάς, που γίνεται εύκολα αντιληπτή, αλλά για τη δημιουργία ενός αόρατου πέπλου μικροσκοπικών τοξικών σωματιδίων. «Οι συγκεντρώσεις αυτές δεν περιορίζονται στα λίγα μέτρα από το τζάκι, υπάρχουν σε όλο το δωμάτιο, ενώ διαχέονται και στο υπόλοιπο σπίτι», λέει ο κ. Σαρηγιάννης.
«Το τζάκι είναι για τα χωριά, όχι για τις πόλεις. Αν παρ’ όλα αυτά κάποιος επιμένει, οφείλει να περιορίσει τις ώρες χρήσης, να καίει ξύλα άριστης ποιότητας και να αντιμετωπίσει την ατελή καύση είτε με μια συσκευή που τροφοδοτεί αέρα από πάνω προς τα κάτω είτε με ενεργειακό τζάκι», συμπληρώνει ο καθηγητής του ΑΠΘ.