Νέοι δρόμοι στην έρευνα μέσα από το HIPER

Ένα πρωτοποριακό κέντρο, το γνωστό ως HIPER και πιο συγκεκριμένα ως Κέντρο Φυσικής Πλάσµατος και Laser του ΤΕΙ Κρήτης στα Τρία Μοναστήρια, επισκέφθηκαν το Σάββατο ο Υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός και ο αναπληρωτής υπουργός Παιδείας, αρμόδιος για θέματα καινοτομίας και έρευνας, Κώστας Φωτάκης.
Το κτήριο του HIPER, που χτίστηκε σε έκταση που παραχώρησε η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ρεθύμνου, λειτουργεί και παράγει σημαντική επιστημονική γνώση, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Μιχάλη Ταταράκη, που είναι ο επικεφαλής του. Οι κ.κ. Ξανθός και Φωτάκης ξεναγήθηκαν στις εγκαταστάσεις του κέντρου από τον κ. Ταταράκη και τον καθηγητή του ΤΕΙ Κρήτης, Νεκτάριο Παπαδογιάννη και είχαν την ευκαιρία να ακούσουν και να δουν από κοντά για τις δυνατότητες των πειραμάτων και της έρευνας που εκπονείται από προσωπικό 20 ατόμων, επιστημόνων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, τεχνικών και φοιτητών του ΤΕΙ Κρήτης.
Αν και είναι δύσκολο κανείς να περιγράψει με απλά λόγια την προσπάθεια που γίνεται στο Κέντρο Φυσικής Πλάσματος και Laser, είναι σίγουρο ότι αποτελεί μία παρακαταθήκη για την επιστήμη του σήμερα και του αύριο. Ο κ. Ταταράκης περιγράφει την επιστημονική και ερευνητική δουλειά που παράγεται σημειώνοντας: «Κάνουμε μία μεγάλη προσπάθεια ώστε αυτό το ερευνητικό κέντρο να λειτουργήσει με πρότυπα υψηλού επιπέδου. Βρισκόμαστε σε πλήρη λειτουργία, αλλά προφανώς συνεχώς αναπτυσσόμαστε σε επίπεδο εξοπλισμού και ανθρώπινου δυναμικού. Το ερευνητικό κέντρο σχετίζεται με την αλληλεπίδραση πολύ υψηλής έντασης ακτινοβολίας λέιζερ με ύλη με πολλές εφαρμογές που σχετίζονται τόσο με την αλληλεπίδραση των σωματιδίων που παράγονται με τα υλικά και τη μελέτη των φαινομένων βασικής φυσικής, αλλά σχετίζεται επίσης και με εφαρμογές που προκύπτουν από αυτές τις αλληλεπιδράσεις. Είναι πολύ σημαντικό για την έξυπνη εξειδίκευση, για την ανάπτυξη της οικονομίας και θεωρώ ότι η εξειδίκευση που προσφέρουμε στους φοιτητές μας και στους νέους ερευνητές τους ανοίγει νέους ορίζοντες στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία».
Σε ποιους τομείς, όμως, μπορεί να έχουν εφαρμογή τα πειράματα; Ο κ. Ταταράκης συνεχίζει: «Όταν τα λέιζερ αλληλεπιδρούν με την ύλη παράγεται πλάσμα. Το πλάσμα είναι η τέταρτη κατάσταση της ύλης. Μέσα από το πλάσμα παράγονται σωματίδια υψηλής ενέργειας, όπως ηλεκτρόνια, πρωτόνια, παράγονται φωτόνια που έχουν πολύ υψηλή ενέργεια. Κατά συνέπεια, χρησιμοποιώντας αυτά στις δευτερογενείς πηγές ακτινοβολίας, μπορούμε να δούμε φαινόμενα στη φυσική, τα οποία δεν έχουν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα.
Επίσης γίνονται εφαρμογές, π.χ. εφαρμογές που σχετίζονται με την αρχαιολογία ή με την ιατρική. Άρα υπάρχει μία προέκταση στην κοινωνική ζωή, γιατί τα αποτελέσματα που παράγουμε έχουν τέτοιου είδους εφαρμογές».
ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΣΜΕΝΟΙ ΟΙ ΔΥΟ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
Δεν θα μπορούσαν παρά να εκφράσουν τον ενθουσιασμό τους οι κύριοι Φωτάκης και Ξανθός μετά την ξενάγηση στον μοναδικό αυτό χώρο έρευνας.
«Το HIPER εντάσσεται σε μία ολοκληρωμένη προσπάθεια που γίνεται στην Κρήτη και έχει διεθνή εμβέλεια», ανέφερε ο κ. Φωτάκης. «Είναι πολύ σημαντικό, όχι μονάχα από την άποψη της καινούριας γνώσης που δημιουργεί σε έναν τομέα που υπόσχεται πολλά με πολλές εφαρμογές στην ιατρική και σε άλλους τομείς, αλλά είναι ένας τομέας που καταδεικνύει το υλικό που υπάρχει όχι μόνο στην Κρήτη, αλλά γενικότερα στο δημόσιο σύστημα παιδείας και έρευνας. Τα άτομα που εργάζονται εδώ μέσα έχουν εκπαιδευτεί σε ελληνικά πανεπιστήμια, ενώ υπάρχει και προσέλκυση επιστημόνων και από το εξωτερικό.
Όλα αυτά δείχνουν το δυναμικό και το εξαιρετικό ερευνητικό προσωπικό που υπάρχει στην Ελλάδα και που προέρχεται από το δημόσιο σύστημα παιδείας και έρευνας. Από τη δική μας πλευρά δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στον τομέα της έρευνας και αυτό καταδεικνύεται όχι μόνο από τη θέσπιση χαρτοφυλακίου για την έρευνα και την καινοτομία, αλλά και από το γεγονός ότι το 2016 έγινε 30% αύξηση στους πόρους που διατίθενται για την έρευνα. Το 2015 ήταν ένα έτος δύσκολο, αλλά οι επενδύσεις που έγιναν σε έρευνα και καινοτομία στη χώρα έφτασαν κοντά στο 1%, αυξήθηκαν κατά 200 εκ. από το 2014.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αν αναλογιστεί κανείς πόσο δύσκολο οικονομικά ήταν το 2015. Τα πρόσφατα μέτρα που έχουν ληφθεί μέσα από μία δανειακή σύμβαση με την ΕΤΕΠ, πραγματικά περιμένουμε να απογειώσουν την έρευνα στη χώρα.
Μας ενδιαφέρει πάρα πολύ η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας και γι’ αυτό έχει δημιουργηθεί ένα υπερταμείο συμμετοχών μαζί με το ευρωπαϊκό ταμείο επενδύσεων, που θα αρχίσει τη λειτουργία του από τον Μάρτιο και θα δώσει τη δυνατότητα σε αξιοποιήσιμες ιδέες και αποτελέσματα να μετατραπούν σε επιχειρηματικές δραστηριότητες. Το HIPER συνεισφέρει σε αυτό το σκοπό».
Από την πλευρά του ο κ. Ξανθός εξήρε το γεγονός ότι τέτοιου είδους δομές μπορούν να ανασχέσουν το κύμα φυγής Ελλήνων επιστημόνων προς το εξωτερικό, προσθέτοντας: «Είναι μία μεγάλη τιμή για το πανεπιστήμιο, για το ΤΕΙ, για την επιστημονική και ερευνητική κοινότητα της Κρήτης η λειτουργία αυτής της δομής. Υπάρχει υψηλής ποιότητας επιστημονικό και ερευνητικό έργο, με πολύ προηγμένη τεχνολογία. Υπάρχει μία βασική έρευνα που γίνεται πάνω στην αλληλεπίδραση της τεχνολογίας των laser με την ύλη και οι εφαρμογές αυτών των ερευνών ανοίγουν πολύ μεγάλες δυνατότητες για την εφαρμογή τους και στον χώρο της ιατρικής. Υπάρχει ένας δίαυλος επικοινωνίας και με το πανεπιστήμιο και με το ΙΤΕ για το πώς τα αποτελέσματα αυτών των μελετών και ερευνών θα μπορούν να υπηρετήσουν προοπτικά τις νέες προσεγγίσεις της ιατρικής και κυρίως της εξατομικευμένης θεραπευτικής προσέγγισης, ειδικά στον χώρο του καρκίνου. Είναι ένα καινούριο πεδίο αυτό. Υπάρχει διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον. Νομίζω ότι όλη αυτή η συζήτηση και τα βήματα που γίνονται αποδεικνύουν ότι και το δημόσιο πανεπιστήμιο και τα ερευνητικά κέντρα της χώρας και το δημόσιο σύστημα υγείας παρά τα προβλήματα, τις δυσκολίες, την παρατεινόμενη δημοσιονομική κρίση, εξακολουθούν να έχουν πολύ μεγάλη αξιοπιστία, να είναι τα δημόσια πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα πόλος έλξης επιστημόνων από το εξωτερικό. Είναι μία τεράστια συμβολή στην προοπτική ανάκαμψης της οικονομίας και της χώρας και μπορούν να αποτελέσουν μία απάντηση στο φαινόμενο της επιστημονικής μετανάστευσης που έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια».