Εναλλακτικές επιλογές ανάλογα µε τις προτιµήσεις, το προφίλ της κατανάλωσης και το ρίσκο που είναι διατεθειµένος να αναλάβει ο καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας εξασφαλίζει το νέο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς που θέσπισε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Κάθε επιλογή συγκεντρώνει πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα, που συνδέονται κυρίως µε το µέγεθος του ρίσκου: µικρότερο ρίσκο, σηµαίνει σχετικά υψηλότερες τιµές. Το θετικό ωστόσο για όποια επιλογή και αν κάνουν οι καταναλωτές είναι ότι η µετάβαση στο νέο πλαίσιο γίνεται σε περίοδο που οι τιµές της ηλεκτρικής ενέργειας υποχωρούν.
Ενδεικτικά η µέση τιµή της ηλεκτρικής ενέργειας στο ελληνικό χρηµατιστήριο το ∆εκέµβριο κυµαίνεται κοντά στα 102 ευρώ ανά µεγαβατώρα, έναντι 110 το καλοκαίρι και 190 στην αρχή του 2023 ενώ το 2022 στην κορύφωση της κρίσης είχε ξεπεράσει τα 430 ευρώ. Έτσι, εκτιµήσεις της αγοράς αναφέρουν ότι το “πράσινο” τιµολόγιο µπορεί να εκκινήσει το 2024 χαµηλότερα και από τα 14 λεπτά ανά κιλοβάτώρα.
Όπως ανέφεραν στο ΑΠΕ παράγοντες της ενεργειακής αγοράς η επάρκεια εφοδιασµού και τα µεγάλα αποθέµατα φυσικού αερίου στις αποθήκες της Ευρώπης σε συνδυασµό µε τον ήπιο έως τώρα χειµώνα προδιαγράφουν περαιτέρω µείωση των τιµών χωρίς ωστόσο να µπορεί ποτέ να αποκλειστεί κάποια αιτία που θα οδηγούσε σε άνοδο.
Οι επιλογές των καταναλωτών περιλαµβάνουν τα εξής:
•Πράσινα τιµολόγια, που θεσπίστηκαν από το υπουργείο προκειµένου να προκειµένου να εξασφαλιστεί η οµαλή µετάβαση στο νέο πλαίσιο και στα οποία θα µεταπέσουν το σύνολο των καταναλωτών (εκτός αν δηλώσουν διαφορετική επιλογή στον προµηθευτή τους). Οι χρεώσεις του πράσινου τιµολογίου θα ανακοινώνονται από κάθε προµηθευτή την 1η του µήνα και θα είναι και εύκολα και άµεσα συγκρίσιµες µεταξύ τους. Οι ανακοινώσεις των προµηθευτών για τις τιµές µε τις οποίες θα κάνει πρεµιέρα το “πράσινο” τιµολόγιο σύµφωνα µε το νόµο πρέπει να γίνουν την Πρωτοχρονιά. ∆εν αποκλείεται όµως όπως διευκρίνιζαν πηγές του υπουργείου λόγω της αργίας αλλά και του γεγονότος ότι το σύστηµα εφαρµόζεται για πρώτη φορά ορισµένοι πάροχοι να ανακοινώσουν τις τιµές έως τις 2-3 Ιανουαρίου.
•Μπλε τιµολόγια, µε σταθερή τιµή χρέωσης της κιλοβατώρας για όλη τη διάρκεια ισχύος της σύµβασης (π.χ. ένα χρόνο). Το βασικό πλεονέκτηµα του µπλε τιµολογίου είναι ότι ο καταναλωτής προστατεύεται από πιθανή άνοδο των τιµών. Από την άλλη αν οι τιµές υποχωρήσουν, ο καταναλωτής δεν θα επωφεληθεί καθώς η χρέωση του µπλε τιµολογίου θα παραµείνει ίδια. Τις τελευταίες εβδοµάδες αναπτύχθηκε ανταγωνισµός µεταξύ των προµηθευτών στα σταθερά τιµολόγια, µε προσφορές που ξεκινούν κάτω και από τα 15 σεντς ανά κιλοβατώρα.
•Κίτρινα τιµολόγια τα οποία είναι κυµαινόµενα και ακολουθούν τη διακύµανση των τιµών στη διεθνή και ελληνική αγορά. Οι χρεώσεις ανακοινώνονται είτε εκ των προτέρων (στην αρχή του µήνα κατανάλωσης) είτε εκ των υστέρων. Οι καταναλωτές που θα τα επιλέξουν, θα έχουν όφελος αν συνεχιστεί η πτωτική πορεία των τιµών ή αντίστροφα θα επιβαρυνθούν αν οι τιµές ανέβουν.
•Πορτοκαλί τιµολόγια µε διαφορετικές χρεώσεις ανά χρονική ζώνη τα οποία απευθύνονται σε όσους έχουν έξυπνο µετρητή.
Η µετάβαση από το ένα τιµολόγιο στο άλλο όπως και η αλλαγή προµηθευτή είναι ελεύθερη, χωρίς αποζηµίωση για τον προµηθευτή εκτός από όσους έχουν συµβάσεις σταθερής τιµής (µπλε τιµολόγιο) η αποχώρηση από τις οποίες γίνεται µε την καταβολή αποζηµίωσης για πρόωρη λήξη της σύµβασης.
Πηγές της αγοράς εκτιµούν ότι η πλειονότητα των καταναλωτών θα περάσει στο πράσινο τιµολόγιο (αν και διακρίνεται αυξηµένο ενδιαφέρον και για το µπλε τιµολόγιο σταθερής χρέωσης) και πολλοί θα επανεκτιµήσουν τη στάση τους στις αρχές του έτους έχοντας την πλήρη εικόνα των τιµολογίων που θα ανακοινώσουν οι προµηθευτές.