Είναι γεγονός ότι πολλές χώρες στην Ευρώπη κυβερνώνται σήμερα από τις πολιτικές δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού και μεταξύ αυτών και η χώρα μας, όπως εξάλλου δηλώνουν τα κυβερνητικά στελέχη.
Η ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού είχε ανοδική πορεία, ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Στα χρόνια της παντοδυναμίας του, ο νεοφιλελευθερισμός ήταν «κρυμμένος», γιατί βέβαια η ιδεολογία του απαρνείται τον κρατικό παρεμβατισμό και το κοινωνικό κράτος και στηρίζει τον άκρατο καπιταλισμό και δεν ήταν δυνατό να αναμετρηθεί με το κοινωνικό κράτος του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Σ’ αυτά τα χρόνια το αντίπαλο δέος για τον «υπαρκτό σοσιαλισμό» δεν ήταν ο νεοφιλελευθερισμός αλλά η σοσιαλδημοκρατία. Μπορεί να την χαρακτήριζαν σαν μια άλλη μορφή του καπιταλισμού, όμως ήταν μια ιδεολογία που στηρίχθηκε στην «Κεϋνσιανή Συναίνεση» και συνέβαλε στο μεταπολεμικό κράτος ανάπτυξης.
Μια ιδεολογία που μπόρεσε να στηρίξει όχι μόνο το κοινωνικό κράτος, αλλά να σεβαστεί και τις πολιτικές ελευθερίες του πολίτη. Ο όρος νεοφιλελευθερισμός μπορεί να περιέχει μια εύηχη λέξη σαν συνθετικό, όπως είναι η λέξη της ελευθερίας, αλλά σαν ιδεολογία επωφελείται την βαρύτητα της ονομασίας. Εμπεριέχει την λέξη της ελευθερίας για να περάσει στον Λαό. Θέλει να ωραιοποιήσει το σκληρό πρόγραμμά του και καμουφλαρισμένος με την ωραία λέξη της ελευθερίας, να κυριαρχήσει σαν κουλτούρα το «νεοφιλελεύθερο είδωλό» του, της ελεύθερης αγοράς και του αχαλίνωτου ανταγωνισμού.
Το σκληρό λοιπόν πρόγραμμά του, κοινωνικό και οικονομικό, παραμερίζει την παρουσία του κράτους. Διακηρύσσει ότι δήθεν το κράτος εκτοπίζει την ιδιωτική πρωτοβουλία και μετατρέπεται σε αντιαναπτυξιακό «επιχειρηματία». Αυτό είναι μια παραπλανητική προπαγάνδα.
Το κράτος δεν φιλοδοξεί να καταστεί «επιχειρηματίας», αλλά με την παρουσία του να γίνει προστάτης ενός κοινωνικού κράτους και εμπόδιο στην ασυδοσία του μεγάλου πλούτου. Στόχος του είναι να προστατέψει τα κοινωνικά αγαθά του λαού και να σταματήσει την λαίλαπα του καπιταλισμού, που θέλει να καταργήσει τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, να διαλύσει τις κρατικές δομές και να περιστείλει τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Θέλει να λειτουργήσει ένας «κρατικά διευθυνόμενος καπιταλισμός» γιατί ο ανεξέλεγκτος καπιταλισμός δεν έχει συναίσθηση του κοινωνικού του λειτουργήματος. Ο πολίτης λοιπόν έχει ανάγκη την παρουσία του κράτους. Χωρίς αυτή δεν μπορεί να υπάρξει κράτος πρόνοιας, προστασία της εργασίας και έλεγχος της αγοράς. Πέρα από την αυτορύθμιση της αγοράς υπάρχει και κράτος.
Ο πολίτης δεν μπορεί μόνος του να αντισταθεί στην «ζούγκλα» της ελεύθερης αγοράς. Μια αγορά που όταν είναι πλήρως απελευθερωμένη, τις τιμές των προϊόντων δεν τις καθορίζουν τα τραστ. Αυτό θα συμβεί όταν δεν υπάρχει κρατικός προστατευτισμός.
Όμως η επίδραση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού είναι καθοριστική και στις κοινωνικές σχέσεις. Έχουμε την μετατροπή των αξιών σε εμπορευματικές αξίες. Την «τιμή» τους την καθορίζει ο ανάλγητος καπιταλισμός και αποτέλεσμα της κυριαρχίας του είναι να οικοδομηθεί μια κοινωνία, που κυριαρχεί ο αχαλίνωτος ανταγωνισμός, ο επιδεικτικός πλουτισμός και ο ηδονιστικός ατομισμός. Μπορεί ο νεοφιλελευθερισμός να φέρει σαν συνθετικό την λέξη της ελευθερίας, αλλ’ όταν υπάρχουν κοινωνικές αντιδράσεις για την πολιτική του, τότε οι ελευθερίες του πολίτη περιορίζονται. Τότε θυμάται τον κρατικό παρεμβατισμό. Τότε χρησιμοποιεί την εκτελεστική εξουσία σαν μέσο καταστολής. Τότε οι δημοκρατικοί θεσμοί αδυνατίζουν κάτω από την πίεση της οικονομικής ολιγαρχίας, που επιθυμεί μια ακινητοποιημένη κοινωνία. Τότε η εκτελεστική εξουσία γίνεται αυταρχική και επιβάλει τον εξωτερικό καταναγκασμό, την τρομοκράτηση και τον αυταρχισμό. Τότε καθορίζονται αυθαίρετα τα όρια της ελευθερίας του πολίτη και το εύρος της Δημοκρατίας.
Και μάλιστα αυτά τα «μέτρα», η νεοφιλελεύθερη εκτελεστική εξουσία, τα βαφτίζει σαν όρους της «αληθινής ελευθερίας». Το σύνθημα «νόμος και τάξη» έχει σαν στόχο να αναχθεί σε αξιακή αναγκαιότητα, για να πείσει τους πολίτες, ότι όχι μόνο τους εξασφαλίζει την «αληθινή ελευθερία», αλλά και ότι τους διασφαλίζει την «ομαλή» ζωή τους. Το νεοφιλελεύθερο λοιπόν οικονομικό και κοινωνικό «μοντέλο» δεν είναι συμβατό με την Δημοκρατία. Ο νεοφιλελευθερισμός οδηγεί την Δημοκρατία σε μια δικτατορία της οικονομικής ολιγαρχίας και μάλιστα στο όνομα της… Δημοκρατίας.
Άλλωστε αυτό μας λέει ο θεωρητικός του νεοφιλελευθερισμού Χάγεκ: «Αν η δημοκρατία σημαίνει ανεμπόδιστη βούληση της πλειοψηφίας, εγώ δεν είμαι δημοκράτης». Αυτή η κοινωνική πλειοψηφία, που θέλει να περιορίσει ο νεοφιλελευθερισμός, θέλει να προστατέψει το κοινωνικό κράτος. Και γι’ αυτό οι νεοφιλελεύθεροι το βλέπουν όπως… ο διάβολος το λιβάνι!
Δεν μας λένε όμως, ποιος ιδιώτης και ποια ιδιωτική οικονομία θα ενδιαφερθεί για μια οικογένεια που πεθαίνει από την πείνα, που δεν έχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, που δεν μπορεί να μορφώσει τα παιδιά της. Μόνο οι κρατικές δαπάνες για ένα κοινωνικό κράτος μπορούν να καλύψουν αυτά τα κοινωνικά προβλήματα. Και όμως οι νεοφιλελεύθεροι λένε ότι αυτές οι υπηρεσίες μειώνουν την δραστηριότητα της ιδιωτικής οικονομίας για οικονομική ακμή. Δηλαδή ενδιαφέρονται για την οικονομική ακμή των λίγων, που στο κάτω κάτω της γραφής έχουν εξασφαλίσει το βιοτικό τους επίπεδο και όχι για να γίνει η ζωή των μη εχόντων, λιγότερο βασανιστική και λιγότερο απάνθρωπη. Έτσι λοιπόν οδηγούνται στις περικοπές των κοινωνικών παροχών, γιατί τα κοινωνικά αγαθά θέλουν να περιέλθουν στην ιδιωτική κερδοσκοπία (παιδεία, υγεία, ασφαλιστικό σύστημα).
Όταν το κράτος παρέχει υποβαθμισμένη υγεία, τότε δυναμώνει η ιδιωτική υγεία. Όταν η δημόσια παιδεία υποβαθμίζεται, τότε δυναμώνει η ιδιωτική παιδεία. Συγχρόνως όμως επιβάλλουν πολιτική λιτότητας, που βάλει εναντίον των ασθενέστερων τάξεων. Χωρίς λοιπόν κοινωνικό κράτος και χωρίς εργασία, είναι δυνατό να επιβιώσουν τα λαϊκά στρώματα; Ασφαλώς και δεν μπορούν.
Οδηγούνται στην απελπισία και την εξαθλίωση!
Οι Έλληνες έζησαν τα απάνθρωπα μέτρα των μνημονίων που μας επέβαλαν το νεοφιλελεύθερο Δ.Ν.Τ. και οι Ευρωπαίοι ομοϊδεάτες του. Δυστυχώς υπήρχαν στη χώρα μας νεοφιλελεύθεροι πολιτικοί, που αισθάνονταν ευτυχισμένοι, που υπηρετούν αυτή την πολιτική και μάλιστα εφοβούντο μήπως τους κλέψουν την… “δόξα” οι ξένοι ομοϊδεάτες! Οι νεοφιλελεύθεροι λοιπόν της Τρόικας, μείωσαν το εισόδημα των λαϊκών στρωμάτων, επέβαλαν αντιαναπτυξιακά μέτρα και γονάτισαν τους Έλληνες, ενώ συγχρόνως λειτουργούσε μια “κοινωνία” που εδράζεται πάνω στους παρασιτικούς φορολογικούς παραδείσους (έφυγαν 200 δισεκ. από την χώρα), πάνω στην εξαθλίωση της εργατικής τάξης και κατόπιν της μεσαίας τάξης, πάνω στους κερδοσκόπους του παγκοσμιοποιημένου νεοφιλελευθερισμού που αποκόμισε ιλιγγιώδη κέρδη.
Αυτοί λοιπόν οι πρωταγωνιστές της παρασιτικής οικονομίας, ήσαν οι κερδισμένοι από τα μέτρα του νεοφιλελευθερισμού και όχι η Ελληνική οικονομία και ο Λαός (αύξηση ιδιωτικού και δημόσιου χρέους). Ωστόσο είναι γεγονός ότι όλα τα κόμματα εξουσίας υπηρέτησαν τα μνημόνια. Άλλοι ολόψυχα και άλλοι με βαριά καρδιά.
Διαφορετικά συναισθήματα, από διαφορετικές ιδεολογικές ευαισθησίες. Η χώρα δυστυχώς είχε οδηγηθεί μετά την χρεοκοπία, σε μια βάρβαρη εποπτεία. Έγινε μια προσπάθεια απεγκλωβισμού της, με την στήριξη της πλειοψηφίας του Λαού, αλλά σε περίπτωση ρήξης και μετά τα μέτρα που με μίσος και εκδικητικότητα θα μας επέβαλαν τα “κοράκια” της Ευρώπης, δεν γνωρίζω αν ο Λαός θα συνέχιζε να φωνάζει ωσαννά ή σταύρωσον αυτόν!
Συνέβη όμως το 1920. Ο Ε. Βενιζέλος έφερε στη χώρα μας την μεγαλύτερη συμφωνία στην νεώτερη Ιστορία. Την συνθήκη των Σεβρών. Η Ελλάδα γινόταν η χώρα των 5 θαλασσών και των 2 ηπείρων. Τον Αύγουστο του 1920 ο Λαός τον αποθέωνε στο Παναθηναϊκό Στάδιο 100.000 Λαού παραληρούσαν, φωνάζοντας ωσαννά!
Τον Νοέμβριο του 1920 ο ίδιος Λαός φώναζε… σταύρωσον αυτόν!
Και ο Βενιζέλος δεν εξελέγη ούτε βουλευτής!
Ο ιστορικός λοιπόν θα ασχοληθεί με τις ιστορικές στιγμές στα μνημονιακά χρόνια. Πιστεύω όμως ότι η Ιστορία δεν μπορεί μετά από 2500 χρόνια να αγνοήσει την Αριστοτέλεια αρχή, ότι η πολιτική είναι η επιστήμη του εφικτού και όχι του ευκταίου. Δηλαδή η πολιτική δεν πρέπει να επηρεάζεται από τους ενθουσιασμούς της στιγμής ή τις ψευδαισθήσεις ενός αναστατωμένου Λαού. Αυτές οι αρχές της πολιτικής πρυτάνευσαν εκείνες τις ιστορικές στιγμές από τις πολιτικές δυνάμεις που δεν ανήκαν στο χώρο του νεοφιλελευθερισμού. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι έχουμε ισοπέδωση των ιδεολογιών από τον οδοστρωτήρα της μνημονιακής λαίλαπας. Η ιδεολογική πολυμορφία εξακολουθεί να αποτελεί βασικό πυλώνα της Δημοκρατίας. Υπάρχουν νεοφιλελεύθερες πολιτικές δυνάμεις και πολιτικές δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας, κεντροαριστερές, αριστερές, κομμουνιστικές.
Στον Λαό μας ανήκει η επιλογή!
Είναι γεγονός λοιπόν ότι τα βάρβαρα και αντικοινωνικά μέτρα της νεοφιλελεύθερης τρόικας πτώχευσαν τον λαό μας. Και μάλιστα κατόπιν εορτής το… “ψιθύρισαν”! Το 2010 το ιδιωτικό χρέος ήταν 25 δισεκ. και σήμερα είναι 250 δισεκ. Και δεν αρκούσε μόνο αυτό. Συγχρόνως άρπαξαν τα λιμάνια μας, τα αεροδρόμιά μας, τις κερδοφόρες κρατικές επιχειρήσεις (π.χ. ΟΠΑΠ) και κυρίως την εθνική μας ανεξαρτησία και κυριαρχία του λαού μας. Δηλαδή την υπόληψή μας!
Χάσαμε την οικονομία. Είναι σε ξένα χέρια! Και προϋπόθεση της εθνικής ανεξαρτησίας είναι η οικονομία! Αφού λοιπόν μείναμε σαν την καλαμιά στον κάμπο, χωρίς οικονομία και εθνική ανεξαρτησία, έρχονται οι εποπτεύοντες ακόμη την χώρα οικονομικοί δικτάτορες που μας οδήγησαν στην φτώχεια, στην απελπισία, στην ανυποληψία, στην αμηχανία και αφού έκαναν την… δουλειά τους, να μας πουν: «Πάρετε όσα λεφτά θέλετε δανεικά, με μηδενικό επιτόκιο»! Όταν το έλλειμμα ήταν 125% δεν μπορούσαμε να δανειστούμε. Τώρα που το έλλειμμα είναι 210% δανειζόμαστε με μηδενικό επιτόκιο!
Δόλος και υποκρισία μαζί!
Και ‘μεις δανειζόμαστε ακατάπαυστα και πανηγυρίζουμε αβασάνιστα. Όχι γιατί μειώνεται το χρέος, αλλά γιατί… αυξάνεται! Και μη χειρότερα.
Παρ’ όλα αυτά μπορεί η χώρα να ‘χει χάσει τα παραπάνω αλλά δεν κατάφεραν να πάρουν την ψυχή του Έλληνα. Αυτή η ελληνική ψυχή παραμένει ζωντανή. Δεν μπορούν να μας την πάρουν, όπως λέει ο ποιητής Γ. Ρίτσος και έχει τραγουδήσει ο Μίκης Θεοδωράκης. Αυτή η ψυχή αντιμετώπισε αυτοκρατορίες, κατακτητές, δικτατορίες και μπόρεσε και κράτησε την Ελλάδα όρθια. Δεν αντέχει για πολύ ο Έλληνας την υποτέλεια και την φεουδοποίηση της χώρας. Επτά χρόνια κράτησε η δικτατορία στην Ελλάδα, 50 χρόνια στην Πορτογαλία και 40 χρόνια στην Ισπανία. Έκαναν παρέλαση τα στρατεύματα της φασιστικής Γερμανίας, όταν έμπαιναν σαν κατακτητές στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Στην μικρή Ελλάδα ο Λαός αντιστάθηκε και δίδαξε σ’ όλη την Ευρώπη, ότι ο αγώνας για εθνική ανεξαρτησία θέλει θυσίες. Δεν είναι δυνατό αυτός ο λαός να μείνει αμήχανος και σιωπηλός να επαναπαύεται στις παρελθούσες περγαμηνές του και τα golden boys της νεοφιλελεύθερης Ευρώπης, που διαπνέονται μόνο από τα τερτίπια του χρηματοπιστωτικού συστήματος, να λοιδορούν το λαό μας. Να μας αποκαλούν κηφήνες και τεμπέληδες και να τους παίρνουμε την άδεια αν οι δόσεις στην Εφορία θάναι 20 ή 18! Η χώρα μας έχει υπερηφάνεια και δεν αποτελεί φέουδο κανενός.
Όσο οικονομικά ισχυρός κι αν είναι. Η Ε.Ε. που υπηρετούν δεν έχει καμιά σχέση με τα οράματα των εμπνευστών της. Είναι μια αντιανθρωπιστική Ευρώπη χωρίς κοινωνικό πρόσωπο. Δεν έχει επέλθει ακόμη η πολιτική της ένωση, για να μας αφαιρούνται κυριαρχικά δικαιώματα. Σήμερα είναι μια οικονομική “παρέα” των οικονομικά ισχυρών. Το περίσσευμα της Βόρειας Ευρώπης, αποτελεί το έλλειμμα της Νότιας Ευρώπης. Δεν υπάρχει λοιπόν καμιά αλληλεγγύη και ενότητα! Αυτή η Ευρώπη δεν έχει μέλλον!
Σήμερα λοιπόν κυριαρχεί ο νεοφιλελευθερισμός της Θάτσερ και κατεδαφίζει το μεταπολεμικό κράτος ανάπτυξης, που έκτισε η συναίνεση των “κοινωνικών εταίρων” και η σοσιαλδημοκρατία. Ένα κοινωνικό κράτος που διέσωσε την φιλελεύθερη Δημοκρατία.
Οικοδομείται το νεοφιλελεύθερο κράτος, που η μετάβαση των λαϊκών τάξεων από κάτω προς τα πάνω, είναι σχεδόν απαγορευμένη, γιατί η μεσαία τάξη έχει σχεδόν διαλυθεί.
Οδηγούμαστε σε δυο τάξεις. Στην τάξη των οικονομικά ισχυρών και στην τάξη των οικονομικά αδυνάτων. Ή στην μια τάξη ή στην άλλη, θα ανήκει ο πολίτης. Έχει αφανισθεί η μεσαία τάξη ή τείνει να εξαθλιωθεί.
Αποστολή των αντίθετων προς τον νεοφιλελευθερισμό πολιτικών δυνάμεων είναι η δημιουργία της εξισορροπητικής μεσαίας τάξης, για να υπάρχει κοινωνική ειρήνη. Γι’ αυτό τον στόχο οι επιλογές του πολίτη πρέπει να αρμόζουν με την κοινωνική τους διαστρωμάτωση. Δεν θα πρέπει να πλανάται ο προβληματισμός που εξέφρασε ο εκπρόσωπος του καπιταλισμού στην Ελλάδα, τις προηγούμενες δεκαετίες, ο μεγαλοβιομήχανος Μποδοσάκης: «Αν εγώ και ο εργάτης μου ψηφίζουμε το ίδιο κόμμα, τότε ένας από τους δύο είναι… βλάκας».
Εξάλλου η δημοσιονομική και εισοδηματική πολιτική των νεοφιλελεύθερων, έχει σαν στόχο η κεφαλαιοκρατική συσσώρευση να οδηγηθεί στην οικονομική ολιγαρχία, για να εκλείψουν οι κρατικοί πόροι, για να παραμερισθεί η κοινωνική πολιτική και να περιθωριοποιηθεί το κοινωνικό κράτος.
Αυτή η πολιτική ισοπεδώνει το μεταπολεμικό κράτος, που στηρίχθηκε στην κοινωνική ειρήνη, εξαιτίας των αμοιβαίων υποχωρήσεων των “κοινωνικών εταίρων”. Δηλαδή της εργασίας και του κεφαλαίου. Μ’ αυτή την συναίνεση το μεν κεφάλαιο κέρδισε την υποχώρηση της ολοκληρωτικής αντικαπιταλιστικής προοπτικής, η δε εργασία τα εργατικά δικαιώματα, το κράτος πρόνοιας, την πλήρη απασχόληση. Σήμερα, ο νεοφιλελευθερισμός “ξηλώνει” μόνο τις κατακτήσεις της εργασίας, για να μείνει κυρίαρχο μόνο το συμφέρον του κεφαλαίου.
Θέλει να σαρώσει ότι έχει απομείνει στο κοινωνικό κράτος. Πιστεύει ότι “παίζει” χωρίς αντίπαλο και δεν χρειάζεται πια κανένα κοινωνικό κράτος και καμιά συναίνεση εργασίας και κεφαλαίου. Πρέπει λοιπόν οι σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις της Ευρώπης, να παρουσιάσουν το κοινωνικό πρόσωπο της Ευρώπης και να πείσουν τους λαούς ότι ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός, θα οδηγήσει τις χώρες στο χάος και την αναρχία.
Όταν ένας λαός λιμοκτονεί τότε καμιά Δημοκρατία δεν έχει μέλλον. Όταν εγκαταλείπονται οι κοινωνικές υπηρεσίες και το κοινωνικό κράτος και οικοδομείται η κοινωνία των 2/3 όπως ήθελε η Θάτσερ και το υπόλοιπο1/3 ας αποδημήσει εις… κύριον, τότε καμιά Δημοκρατία δεν μπορεί να σταθεί! Το καθεστώς λοιπόν του νεοφιλελευθερισμού είναι ασύμβατο με την Δημοκρατία. Αυτά διαπίστωσε ο Αμερικανός πρόεδρος και διακήρυξε από την μητρόπολη του καπιταλισμού, ότι την φιλελεύθερη δημοκρατία, κράτησαν όρθια οι δυνάμεις της εργασίας και όχι του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού.
