Talk of the town επιχειρήθηκε από τον δήμο Χανίων να γίνει η υπογραφή της Προγραμματικής σύμβασης (Π.Σ.) αποκατάστασης των Νεωρίων με συμβαλλόμενους φορείς το Υπουργείο Πολιτισμού (ΥΠΠΟΑ), την Περιφέρεια Κρήτης, τον Δήμο Χανίων και το Πολυτεχνείο Κρήτης.
• Για να γίνει αυτό στήθηκε ένα σκηνικό μπροστά από τα Νεώρια. (Με κραυγαλέα πάντως την απουσία μείζονος και ελάσσονος αντιπολίτευσης του Δημοτικού Συμβουλίου). Δήθεν πανηγυρικό αλλά κακόγουστο κατά την άποψη μας. Επειδή τόσο το «σκηνικό» της πόρτας των φανερά ερειπωμένων Νεωρίων πίσω από τους συμβαλλόμενους όσο και η «ξενάγηση» που ακολούθησε (με φωτ. που δημοσίευσαν και ηλεκτρονικά ΜΜΕ) είναι προφανές ότι χάλασε την εικόνα αισιοδοξίας που η δημοτική αρχή θέλησε να δώσει, επιχειρώντας μάλιστα να “καπελώσει” την επιτυχία υπογραφής: Τόσο με προσωπική ανάρτηση του δημάρχου σε κοινωνικό δίκτυο πριν την υπογραφή όσο και κατά την ομιλία του κατά την υπογραφή της. Ομιλία κατά την οποία δεν έκανε καμία αναφορά στον προκάτοχό του π. δήμαρχο κ. Αναστ. Βάμβουκα ο οποίος είχε πράγματι προετοιμάσει την υπογραφή της Π.Σ. με το ΥΠΠΟΑ, Περιφέρεια Κρήτης και Πολυτεχνείο. Και ο οποίος επίσης διεκδικεί με ανακοίνωσή του αλλά και με άρθρο του στα χθεσινά Χανιώτικα Νέα την πατρότητα της έναρξης της όλης διαδικασίας την οποία όπως γράφει η νυν δημοτική αρχή απλά συνέχισε. Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται και στις βάσεις που έχει θέσει επί δημαρχίας του για το έργο της Δημοτικής Αγοράς αλλά και του στρατοπέδου Μαρκοπούλου το οποίο απλά συνεχίζει η νυν δημοτική αρχή. Εν πολλοίς έχει δίκιο.
• Επιστρέφουμε όμως στα Νεώρια. Φυσικά και άλλοι δήμαρχοι πριν απ’ αυτούς είχαν προσπαθήσει να καταθέσουν μελέτες και προτάσεις. Στα συρτάρια υπάρχουν. Η Π.Σ. που υπογράφηκε είναι ακριβώς η ίδια που είχε προετοιμαστεί επί Βάμβουκα. Δηλαδή: «Ερευνητικές Εργασίες για την Ιστορική και Τεχνολογική Τεκμηρίωση της Μελέτης Ωρίμανσης των Εργων Αποκατάστασης-Απόδοσης Χρήσεων-Ανάδειξης των Νεωρίων στα Χανιά». Διαφέρει (και αυτό φαίνεται να έλυσε ο νυν δήμαρχος) μόνο στο θέμα της χρηματοδότησης των 440.000 ευρώ+ Φ.Π.Α. Ποσό που θα μοιραστεί ο Δήμος Χανίων και η Περιφέρεια Κρήτης.
Λήγει η πενταετία παραχώρησης
• Ομως η προηγούμενη δημοτική αρχή έχασε και πολύτιμο χρόνο από την πενταετή παραχώρηση χρήσεων των Νεωρίων στο δήμο Χανίων από το ΥΠΠΟΑ το 2016.
• Και αυτό πρέπει να το θυμόμαστε. Επειδή οι χρήσεις έχουν παραχωρηθεί ΜΟΝΟ για μία πενταετία. Δεν έχει παραταθεί ή τροποποιηθεί ή έγκριση παραχώρησης. Και λήγει ΑΥΤΟΔΙΚΑΙΑ του χρόνου (2021) εάν δεν τηρηθούν οι πιο κάτω όροι παραχώρησής τους:
• Να κατατεθεί από πλευράς Δήμου ολοκληρωμένη πρόταση αποκατάστασης, ανάδειξης και επανάχρησης των Νεωρίων η οποία θα περιλαμβάνει αρχιτεκτονική και στατική μελέτη Η/Μ εγκαταστάσεων.
• Η μελέτη χρήσεων θα πρέπει να στοχεύει στη διατήρηση του ενιαίου χαρακτήρα του χώρου και την υποστήριξη του μνημειακού – μουσειακού χαρακτήρα, με την επισήμανση της αρχικής λειτουργίας του χώρου και της σχέσης του με τη θάλασσa.
• Ακόμα ένας όρος λέει ότι ο δήμος Χανίων πρέπει να βρει και να παραχωρήσει άλλο ΔΗΜΟΤΙΚΟ χώρο ανάλογο (σε έκταση – τετραγωνικά) με τα Νεώρια που τώρα χρησιμοποιεί ως αποθήκες η Εφορεία Αρχαιοτήτων.
• Τυχόν εκδηλώσεις -δραστηριότητες του δήμου Χανίων θα τυγχάνουν της σύμφωνης γνώμης της ΕΦΑ Χανίων. Η εκπροσώπηση των Νεωρίων στο Δίκτυο των Νεωρίων της Μεσογείου παραμένει στο ΥΠ.ΠΟ.Α./ΕΦΑ Χανίων.
“Κλειδί” οι χρήσεις
• Τέσσερα χρόνια μετά την παραχώρηση, λοιπόν, τόσο η προηγούμενη δημοτική αρχή με ανακοίνωσή της όσο και η νυν επιχειρούν να πιστωθούν την υπογραφή μιας Π.Σ. για ερευνητικές εργασίες αποκατάστασης του μνημείου.
• Είναι δεδομένο ότι η Π.Σ. έχει χρονικό ορίζοντα παράδοσής της τους 20 μήνες. Προθεσμία που δυνητικά μπορεί να συντμηθεί όπως ζητήθηκε από το Πολυτεχνείο. Μπορεί όμως και να παραταθεί. Κάτι πολύ πιθανόν. Καθώς όλα τα παρακάτω είναι αντικείμενα της Π.Σ.:
• Ερευνες για την ιστορική τεκμηρίωση της πορείας του μνημειακού συνόλου στον χρόνο που περιλαμβάνουν, αρχειακή και βιβλιογραφική έρευνα σε αρχεία στην Κρήτη, στη Βενετία, στη Βιέννη και στην Κωνσταντινούπολη.
• Τοπογραφική και σύνθετη γεωδαιτική αποτύπωση με τη βοήθεια γεωδαιτικών σταθμών.
• Πολεοδομική και αστική τεκμηρίωση.
• Γεωλογική αναγνώριση και χαρτογράφηση.
• Χημικές αναλύσεις δομικών υλικών του μνημείου.
• Ερευνα για τη στατική επάρκεια.
• Αρχιτεκτονική αποτύπωση.
• Προτάσεις χρήσεως.
• Φυσικά υπάρχουν πολλά στοιχεία και από προηγούμενες μελέτες και προτάσεις για τα Νεώρια που θα τεθούν υπ’ όψη των μελετητών και θα βοηθήσουν στη μείωση του χρόνου έρευνας. Ομως και πάλι το αντικείμενο είναι πολυσύνθετο.
• Γι’ αυτό και η υπουργός Πολιτισμού μεταξύ άλλων ζήτησε από τον δήμαρχο Χανίων περισσότερη δουλειά πάνω στην εξέλιξη των εργασιών! Αρα και λιγότερες επικοινωνιακές πομφόλυγες περί «πρώτης φοράς».
• Να μην γελιόμαστε, το «κλειδί» στις λύσεις ώστε να ολοκληρωθεί το αντικείμενο της προγραμματικής είναι πρώτα απ’ όλα οι χρήσεις του μνημείου. Αυτό τόνισε επανειλημμένα η υπουργός, αυτό επανέλαβε και ο παρών στην υπογραφή υφυπουργός Παιδείας Βασίλης Διγαλάκης.
• Οι χρήσεις όμως θα αποφασιστούν όπως επίσης είπε ο υφυπουργός κ. Διγαλάκης μετά από διαβούλευση με τους θεσμικούς φορείς και την κοινωνία. Πολύπλοκο πρόβλημα.
Ο σημαντικότερος
• Από όσα ελέχθησαν και τον περασμένο Οκτώβριο που είχε έλθει στα Χανιά η υπουργός Πολιτισμού (για αρχαιολογικό Μουσείο, Νεώρια και όχι μόνο) και τώρα κατά την υπογραφή της Π.Σ., ο σημαντικότερος “παίκτης” στην υπόθεση της αποκατάστασης είναι το ΥΠ.ΠΟ.Α. Δηλαδή, η κυβέρνηση. Πιο καθαρά δεν μπορούσε να το πει η κυρία Μενδώνη που μίλησε για το momentum. Και τον Οκτώβριο που ήλθε και τώρα. Είχε εντολή πρωθυπουργού: « Για όλα τα πράγματα έρχεται μια στιγμή. Είναι το περίφημο momentum, στο οποίο οι δυνάμεις του καλού συγκλίνουν έτσι ώστε να δημιουργήσουν ένα ακόμα καλύτερο αποτέλεσμα. Ισως μια τέτοια στιγμή, είναι και αυτή που είμαστε εδώ σήμερα, αλλά μια τέτοια στιγμή ήταν και αυτή που δημιούργησε τις προϋποθέσεις να είμαστε εδώ σήμερα και αυτό συνέβη περίπου ένα χρόνο πριν. Δεν είναι τυχαίο ότι από τα πρώτα μελήματα του πρωθυπουργού ήταν η έγνοια του για την πόλη του. Η πόλη του πατέρα του, η πόλη της οικογένειάς του».
• Μπάρμπα στην κορώνη χρειαζόμαστε ακόμα! Για όλα.
• -Τώρα τον έχουμε.
• -Τον έχουμε;
• Οψόμεθα, γενικώς
