Οι τελευταίες καταστροφές σε Ελλάδα και Ευρώπη (πυρκαγιές, πλημμύρες) έδειξαν ότι η κλιματική αλλαγή προχωρά με γρήγορο ρυθμό. Η Γη θα αλλάξει κατάσταση, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι αυτό θα είναι συμβατό με την ανθρώπινη ζωή (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, νέα προοπτική για τους επενδυτές: η χρηματοοικονομική με αντίκτυπο, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 26.03.2022).
Η χρηματοοικονομική με αντίκτυπο συνίσταται ακριβώς στην επιστροφή της λογικής ύπαρξης της οικονομίας. Μας ωθεί να ανταποκριθούμε στην πρόκληση να οδηγήσουμε δισεκατομμύρια ανθρώπους πάνω από ένα ελάχιστο και αξιοπρεπές κοινωνικό όριο: υπενθυμίζεται ότι ένας στους οκτώ στον κόσμο δεν έχει αρκετό φαγητό, ένας στους πέντε δεν έχει πρόσβαση σε ηλεκτρισμό, ούτε ένας στους τρεις έχει πόσιμο νερό.
Τελευταία εμφανίζεται η έννοια της επιχείρησης με θετικό αντίκτυπο. Οι επιχειρήσεις με θετικό αντίκτυπο συμβάλλουν στην επιτυχία της οικολογικής μετάβασης (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, υπεύθυνη αποταμίευση και οικολογική μετάβαση, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 14.07.2023, Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, χρηματοδότηση της οικολογικής μετάβασης και αποδοτικότητα, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 24.05.2022). Προκειμένου να αντιμετωπίσουν την τρέχουσα κλιματική έκτακτη ανάγκη, οι πολίτες, οι χώρες οι δημόσιες αρχές και οι επιχειρήσεις πρέπει να συνδυάσουν τις προσπάθειές τους στο πεδίο αυτό.
Πράγματι, οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη γίνονται όλο και πιο ορατές. Μεταξύ του πολλαπλασιασμού των φυσικών καταστροφών, της υπέρβασης των πλανητικών ορίων ή της εξάντλησης των φυσικών πόρων από τον άνθρωπο, ο πλανήτης δεν είναι στην καλύτερη κατάσταση.
Τέσσερις πυλώνες
Αυτός ο τύπος επιχείρησης στηρίζεται σε τέσσερις πυλώνες.
– Κοινωνικός αντίκτυπος, ο οποίος απαιτεί τη διεκδίκηση ενός κοινωνικού ρόλου στη βασική του δραστηριότητα εσωτερικά, (εργαζόμενοι) και εξωτερικά (μέσω προϊόντων και υπηρεσιών χωρίς αποκλεισμούς).
– Οικολογικός αντίκτυπος, που ισοδυναμεί με την έναρξη της μετάβασης όσον αφορά την οικολογική κατανάλωση και την οικολογική συμπεριφορά.
– Καταμερισμός της εξουσίας, που περιλαμβάνει διαφάνεια στις αποφάσεις που λαμβάνονται από μάνατζερ, διακυβέρνηση, …
– Διαμοιρασμός της αξίας, που συνίσταται στην καθιέρωση μιας ηθικής χρηματοοικονομικής στρατηγικής με δίκαιες και διαφανείς μεθόδους μάνατζμεντ.
Δραστηριότητες
Πώς μια επιχείρηση γίνεται με θετικό αντίκτυπο;
1. Προσδιορισμός της περιβαλλοντικής και κοινωνικής ανάγκης ως προς τον λόγο ύπαρξής της.
2. Προσέλκυση ικανών συνεργατών.
3. Έλεγχος της εσωτερικής και εξωτερικής οργάνωσής της.
4. Δημόσια επικοινωνία των δεσμεύσεών της.
5. Υπολογισμός του «impact score» της.
Με βάση των ανωτέρων πυλώνων το μέσο impact score είναι της τάξης του 55/100.
Συμπερασματικά, αυτή η επιθυμία για δράση για την κοινωνία και το περιβάλλον είναι πολύ επιτυχημένη. Ήδη στη Γαλλία έχουν ιδρυθεί 727 startups με αντίκτυπο με επενδύσεις 4,4 δισεκατομμύρια ευρώ (BpiFrance, France Digitale).
Όταν κάποιος αναλογιστεί ότι οι φυσικές καταστροφές το πρώτο εξάμηνο του 2023 κόστισαν 110 δισεκατομμύρια ευρώ (Munich Re), οι οποίες είναι λίγο χαμηλότερες από το 2022, ωστόσο εξακολουθούν να είναι πολύ πάνω από το μέσο όρο των τελευταίων δέκα ετών (98 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ), καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικές είναι οι δύο έννοιες της χρηματοοικονομικής και της επιχείρησης με αντίκτυπο.
Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης,
Ακαδημαϊκός
Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών
Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ
Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France
CIHEAM – International Center for Advanced Mediterranean Agronomic Studies, France, Greece