δρ Καστανακης Μιλτιαδης*
Βιώνουμε τους τελευταίους μήνες την κατάσταση που επικρατεί στον χώρο της υγείας τόσο σε πανελλήνιο επίπεδο, όσο και σε τοπικό επίπεδο στον νομό Χανίων.
Ασθενείς που ταλαιπωρούνται για να προμηθευτούν τη φαρμακευτική τους αγωγή μερικοί δε με φάρμακα απολύτως απαραίτητα. Αναφέρω χαρακτηριστικά το παράδειγμα που έπεσε στην αντίληψή μου για ασθενή με καρκίνο του στομάχου υπό φαρμακευτική αγωγή, που είχε αναστείλει τη εξέλιξη της νόσου, ο οποίος είχε διακόψει τη θεραπεία μιας και δεν μπορούσε να προμηθευτεί τα σκευάσματα λόγω λήξεως της ισχύς του βιβλιάριου. Αραγε πού είναι το κράτος πρόνοιας για το οποίο άλλωστε έχουμε τόσο συνεισφέρει όλοι οι ασφαλισμένοι;
Ενα δημόσιο σύστημα υγείας που στηρίζεται στο φιλότιμο ορισμένων ιατρών που δουλεύουν ατέλειωτες ώρες προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους πολίτες και όταν ξεπερνούν τα ανθρώπινα όρια (μιλάμε για πάνω από 450 ώρες εργασίας μηνιαίως) και έρχεται το ιατρικό λάθος συνεπεία της κόπωσης ρίχνονται γυμνοί στην “αρένα με τα λιοντάρια” και είναι όλοι έτοιμοι να τους ξεφτιλίσουν.
Το τελευταίο διάστημα είδαμε στο γενικό Νοσοκομείο Χανίων κλινικές όπως η Θωρακοχειρουργική να κλείνουν, η περιβόητη Μονάδα Νεογνών να υπολειτουργεί, η Αιματολογική κλινική να έχει μείνει με μια γιατρό το παιδιατρικό, οι Χειρουργικές κλινικές και οι Παθολογικές κλινικές να είναι υποστελεχωμένες με συναδέλφους που εκτελούν 10 με 12 εφημερίες μηνιαίως χωρίς να επιτρέπεται να αρρωστήσουν χωρίς να μπορούν να πάρουν ούτε ένα ρεπό και δεν συζητάμε για κανονική άδεια κάτι το απαγορευμένο.
Φτάσαμε να ερχόμαστε σε αντιπαράθεση μεταξύ μας οι συνάδελφοι με τμήματα που είναι επαρκώς στελεχωμένα και να τους θεωρούμε προνομιούχους σε σχέση με άλλους συναδέλφους.
Αλλεπάλληλες συσκέψεις για ενημέρωση των αρμοδίων που ασκούν εξουσία προκειμένου να ενημερωθούν για τα τεκταινόμενα στην υγεία δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα και δίνουν την εντύπωση ότι γίνονται μόνο και μόνο για να φωτογραφηθούμε μπροστά στις κάμερες για ευνόητους λογούς. Φτάσαμε στο σημείο να παρακαλάμε, ο καθένας σε προσωπικό επίπεδο, προκειμένου να εξασφαλίσουμε μερικούς επικουρικούς ιατρούς για να καλύψουν άμεσες ανάγκες. Ενας θεσμός που αποδεικνύεται ότι θα είναι η καταστροφή του Ε.Σ.Υ. Οταν θα έρθει η στιγμή να αποχωρήσουν οι παλαιότεροι συνάδελφοι (κάτι που βλέπω να γίνεται πολύ σύντομα λόγο της υποχρεωτικής συνταξιοδότησης) θα βιώσουμε την κατάρρευση του συστήματος υγείας συνεπεία της ελλιπούς επιστημονικής κατάρτισης των συναδέλφων και της μη συνεχείας της εκπαίδευσής τους μιας και υπηρετούν σποραδικά και όχι μόνιμα στις αντίστοιχες θέσεις. Φωνάζουμε από το 2001 για τη στελέχωση των τμημάτων με μόνιμο προσωπικό, αλλά “φωνή βοώντος εν τη ερήμω”. Η πρώτη φουρνιά που στελέχωσε το Ε.Σ.Υ. ετοιμάζεται να αποχωρήσει και ετοιμαζόμαστε για την συνέχεια.
Ενοποιήσεις κλινικών λένε, λες και αναφέρονται σε ενοποιήσεις εφορίας η τραπεζών κ.λπ. Καθημερινή εφημερία για χειρουργικές και παθολογικές κλινικές θα είναι η χαριστική βολή.
Δυστυχώς, σε επίπεδο νομαρχιακό με ένα μόνο Νοσοκομείο διαθέσιμο και χωρίς την εναλλακτική λύση που έχουν σε μεγαλύτερες πόλεις με περισσότερα Νοσοκομεία δημιουργούν τεραστία προβλήματα τα οποία έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται στον ορίζοντα. Ειδικότητες πρώτης γραμμής όπως η παθολογία, η χειρουργική, η καρδιολογία, και η παιδιατρική πρέπει να προστατευτούν πάση θυσία, γιατί είναι οι πυλώνες του Νοσοκομείου.
Ερχόμενοι στα τελευταία γεγονότα με τις επισχέσεις εργασίας να είναι γενικευμένες ανά το πανελλήνιο, το τελευταίο όπλο που έχουν στη διάθεσή τους οι εργαζόμενοι στην υγεία προκειμένου να ασκήσουν πίεση για να διεκδικήσουν τα μη πληρωμένα δεδουλευμένα μηνών. Μία επίσχεση που δεν κάνει να ιδρώσει το αυτί κανενός μιας και ίσως να εξυπηρετεί και τις επιδιώξεις των κυβερνούντων διότι μειώνονται αυτόματος οι δαπάνες για την υγεία και τα καθημερινά έξοδα. Ο μόνος που ταλαιπωρείτε είναι ο πολίτης και έρχεται να προστεθεί στην υπόλοιπη ταλαιπωρία που βιώνει με τα μέτρα που παίρνοντας καθημερινά. Αραγε πώς θα μπορούσε να βρεθεί μια χρήση τομή για όλα αυτά;
Προβλέπω χωρίς να θέλω να κινδυνολογώ ότι σε βάθος χρόνου θα καταργηθούν τα περισσότερα Νοσοκομεία στο νησί, (θα λειτουργούν μόνο το ΠΑΓΝΗ και το Νοσοκομείο Χανίων) και στο εγγύς μέλλον θα μπει και ο ιδιωτικός τομέας στην υγεία ξεκινώντας από τα μικροβιολογικά εργαστήρια και τα ακτινολογικά και αργότερα επεκτεινόμενοι και στους υπόλοιπους κλάδους καταλήγοντας έτσι σε πλήρη ιδιωτικοποίηση της δημόσιας υγείας.
Βέβαια, λύσεις υπάρχουν για να μπορέσουμε να βελτιώσουμε την κατάσταση. Πρώτα πρώτα χρειάζεται καθημερινή αξιολόγηση των συναδέλφων -και όχι μόνο- για την αποδοτικότητά τους, τη συμπεριφορά τους, την υπευθυνότητα κ.λπ. Αμεση αξιοποίηση των θεσμικών παραγόντων (ιατρική υπηρεσία νοσοκομείου, ιατρική εταιρεία, ιατρικός σύλλογος) και εκμετάλλευση της εμπειρίας αυτών. Αυτονομία των ιδρυμάτων όσον αφορά τη διαχείριση κονδυλίων με αυστηρό έλεγχο της διοίκησης, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η άμεση κάλυψη των αναγκών τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό, όσο και σε υλικοτεχνικό. Αποφεύγεται έτσι η μεγάλη καθυστέρηση όταν εμπλέκεται η κεντρική διοίκηση και η γραφειοκρατία. Αλλωστε οι ανάγκες σε κάθε ίδρυμα είναι διαφορετικές και είναι σε γνώση της διοίκησης έτσι ώστε να αντιμετωπίζονται καλύτερα. Εκμετάλλευση και αξιοποίηση των δυνατοτήτων των ιδρυμάτων σε 24ωρη βάση με παροχή υπηρεσιών στις ασφαλιστικές εταιρίες και στον τουριστικό κλάδο, αυξάνοντας τα έσοδα του Νοσοκομείου και καλύπτοντας έτσι τις υπερωριακές αμοιβές των εργαζομένων.
Πρέπει άμεσα να εκμεταλλευτούμε την τεράστια εμπειρία των δημοσίων Νοσοκομείων στην διαχείριση των περιστατικών. Φανταζόμαστε όλοι την πλήρη κατάρρευση των ιδιωτικών κέντρων που επιβιώνουν οικονομικά και τόσο διαφημίζουν τις υπηρεσίες τους αν εφημέρευαν για μία μόνο ημέρα το χρόνο. Υπάρχουν και πολλές άλλες προτάσεις που μπορούν να κατατεθούν, αλλά για να γίνουν πραγματοποιήσιμες χρειάζεται πιστεύω η αυτονομία των ιδρυμάτων. Βέβαια, για να γίνουν ολα αυτά χρειάζεται και η πολιτική βούληση .
Οταν ο γράφων έθεσε ορισμένα θέματα στον υπουργό Υγείας κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στον Ιατρικό σύλλογο (το θέμα των διορισμών νέων συναδέλφων το θέμα των επικουρικών ιατρών το θέμα του αξονικού και του μαγνητικού τομογράφου του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων το θέμα της υπερσυνταγογράφησης το θέμα της συκοφάντησης συναδέλφων το θέμα του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και τόσα άλλα ) πήρε υποσχέσεις πολιτικές που μείνανε μόνο υποσχέσεις ή σε πολλά θέματα δεν υπήρχε σύγκλιση απόψεων. Για άλλη μια φορά διαπιστώνω ότι πρέπει να συνεχίσουμε να δουλεύουμε βάζοντας το κεφάλι κάτω προκειμένου να εξυπηρετήσουμε τον πολίτη και να μην προσδοκούμε τίποτα από τους ασκούντες την πολιτική εξουσία. Ισως να είναι η τελευταία ελπίδα για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Ειδάλλως, οδηγούμαστε στον δρόμο που ανέφερα προηγουμένως.
*γενικός χειρουργός πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Χανίων.