Τι να γράψουμε φέτος για το Πολυτεχνείο που δεν έχει ειπωθεί και δεν έχει γραφεί από το Νοέμβρη του 1974 και δώθε; Πώς ο λόγος μας για την φετινή, 50η, επέτειο του νεανικού ξεσηκωμού θα μπορέσει να περιγράψει με λέξεις αλήθειας ό,τι αφορά την ελληνική δημόσια εκπαίδευση στα χρόνια της χούντας των συνταγματαρχών (1967 – 1974) και ό,τι έγινε στο Πολυτεχνείο το Νοέμβρη του ’73 και θα ληφθεί σοβαρά από τους αναγνώστες μας ;
Όπως σε κάθε ιστορικό γεγονός, για να μπορέσει ο χρονικά κατοπινός του κριτής να ξέρει τι αληθινά συνέβη και να το αξιολογήσει, έτσι και στο Πολυτεχνείο του 1973, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πρώτ’ απ’ όλα όλες τις διαθέσιμες άμεσες και έμμεσες πηγές για το γεγονός. Άμεσες είναι, στην περίπτωσή μας, οι αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες, οι ίδιοι οι φοιτητές και αυτοί που τους συμπαραστέκονταν, όσων συνέβαιναν τις μέρες εκείνου του Νοέμβρη στο χώρο του Πολυτεχνείου και έξω απ’ αυτό. Έμμεσες πηγές είναι όσα έχουν γραφεί ή ειπωθεί από τρίτους μετά τα διαδραματιζόμενα, είτε ως άρθρα σε εφημερίδες, είτε ως καταθέσεις στις δίκες των χουντικών κατά τη μεταπολίτευση, είτε από την (αριστερή ή εθνικόφρονα) ιστοριογραφία.
Στο σημερινό μας σημείωμα, όμως, αναγνωρίζοντας και τη συμβολή του Νοέμβρη του ’73 στον αντιδικτατορικό αγώνα εν γένει και το πόσο δύσκολο να είναι να εξευρεθεί η πραγματική αλήθεια, θα περιοριστούμε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας σε εκείνους από τη γενιά του Πολυτεχνείου δεν εξαργύρωσαν τη συμμετοχή τους αυτή με θώκους και αξιώματα στα χρόνια μετά το 1974. Ταυτόχρονα, με αγάπη για ό,τι έκαναν αψηφώντας τα όποια κόστη θα εγκωμιάσουμε τους νέους που θυσίασαν το μέλλον τους και έδωσαν και τη ζωή τους ακόμα πριν, κατά και μετά το Νοέμβρη του ’73, γιατί ο αγώνας τους δεν στηρίχτηκε σε χάρτινες ιδέες και λόγια κούφια, αλλά είχε στόχο καλύτερη δημόσια εκπαίδευση για όλους και τα έδωσαν έμπρακτα όλα, ώστε η γνώση, σε μια υγιή και ευνομούμενη κοινωνία σε αντίθεση με το νοσηρό καθεστώς της εποχής εκείνης, να βοηθά το λαό να μάχεται για την υλική ευημερία και την πνευματική προκοπή του δίχως να είναι υποχείριο και υποπόδιο κανενός.
Έτσι, ας κλείσουμε, αφιερώνοντάς τους το εξής εδάφιο από τον αρχαίο Ισοκράτη: “όλος ο κόσμος αγαπάει αυτούς που πρόσφεραν τα περισσότερα αγαθά σε όλους τους Έλληνες και όχι αυτούς που απόχτησαν την πιο μεγάλη δύναμη μόνο για τον εαυτό τους” ( Μτφρ. Στ. Μπαζάκου–Μαραγκουδάκη. 1967. Ισοκράτης. Πανηγυρικός, Φίλιππος. Εισαγωγή, μετάφραση, σημειώσεις. Αθήνα: ΟΕΔΒ).
