» Ένα ακόμα αδιανόητο επίτευγμα της δημοτικής Αρχής των Χανίων
Κύριε διευθυντά,
πέρασαν 12 χρόνια από τον Αύγουστο του 2011 και την προτροπή του αείμνηστου δημάρχου Χανίων κ. Μανώλη Σκουλάκη «η τοπική κοινωνία να πάρει στα χέρια της το θέμα των γκράφιτι» αφού εκείνη τη χρονική περίοδο είχε ήδη γίνει αντιληπτό πως οι αστυνομικές αρχές και η δημοτική αστυνομία των Χανίων αδυνατούσαν να αντιμετωπίσουν το ιδιαίτερα οξυμένο τότε πρόβλημα των γκράφιτι στα Χανιά.
Εκείνη την περίοδο λειτουργούσαν στα Χανιά οι “Ομάδες Εθελοντών” του Δήμου Χανίων στις οποίες η αρμόδια τότε αντιδήμαρχος κα Χρύσα Χατζηδάκη έκανε καθημερινά κατάθεση ψυχής για την επίτευξη του εθελοντικού τους έργου. Στην “Ομάδα Εθελοντών Περιβάλλοντος” ήταν τότε συντονιστής ένα εθελοντής δημότης των Χανίων που άρχισε να οργανώνει την επίλυση του προβλήματος των γκράφιτι.
Το εθελοντικό του έργο γνωστό ως “Μοντέλο αντιμετώπισης του προβλήματος των γκράφιτι” κατέστησε τα Χανιά την πρώτη και μοναδική πόλη της Ελλάδος όπου από το 2017 και μετά επιλύθηκε οριστικά το πρόβλημα της ανεξέλεγκτης σχεδίασης γκράφιτι και είναι σήμερα υπό αυστηρό έλεγχο.
Βρήκε λοιπόν επιλυμένο το πρόβλημα των γκράφιτι η παρούσα δημοτική Αρχή των Χανίων και αντιθέτως από την έναρξη ακόμα της θητείας της έδειξε μια υποστήριξη προς τα γκράφιτι. Αρχικά, με τον νεαρό δήμαρχο Χανίων Παναγιώτη Σημανδηράκη ανεβασμένο επάνω σε σκαλωσιά να συμμετέχει ως γκραφιτάς στη σχεδίαση με σπρέι του γκράφιτι του “Ηγεμόνα” δίπλα στο δημοτικό πάρκινγκ της οδού Περίδου.
Κατόπιν, με απόφαση της “Επιτροπής Ποιότητας Ζωής του Δήμου Χανίων” που αποτελείται από αιρετούς μη ειδικούς επί καλλιτεχνικών θεμάτων, δόθηκε Άδεια για την άνευ αμοιβής σχεδίαση γκράφιτι σε δημοτικά κτήρια χωρίς όμως να υπάρχει στις προϋποθέσεις όρος σχετικά με την καταλληλότητα των συμμετεχόντων στη σχεδίαση. Έτσι, δόθηκε η δυνατότητα ελεύθερης σχεδίασης γκράφιτι σε δημοτικά κτήρια ακόμη και σε κάποιους από τους πιο βάνδαλους γκραφιτάδες που έδρασαν ποτέ στα Χανιά και ας ήταν ήδη γνωστοί στις Αρχές λόγω του “Μοντέλου”.
Ακολούθησε η πρόσφατη απόφαση των Εισαγγελικών Αρχών των Χανίων βάσει της οποίας δεν ισχύει καμία διάταξη Νόμου ή Απόφαση σχετικά με την άνευ αμοιβής σχεδίαση εικονογραφημάτων – γκράφιτι επί δημόσιων ή δημοτικών κτηρίων από Φορείς του Δημοσίου και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ομοίως και σχετικά με την αυθαίρετη εικαστική παρέμβαση από ιδιώτες σε αυτά. Σύμφωνα με την απόφαση φαίνεται πως το Ελληνικό Κράτος αμέλησε για την προστασία της περιουσίας του και δεν έχει προβεί ποτέ σε σχετική πρόβλεψη/ρύθμιση, άφησε νομοθετικό κενό.
Έκριναν δηλαδή ότι δεν ισχύει τίποτε σχετικό βάσει του “Πρότυπου Κανονισμού Λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου”. Ότι δεν είναι αρμοδιότητα ούτε της “Επιτροπής Κρίσης Εικαστικών Έργων της Περιφέρειας” που συγκροτείται βάσει της Απόφασης του Περιφερειάρχη Κρήτης με α.π.: οικ. 434/2014 ούτε άλλης αντίστοιχης Επιτροπής που θα έπρεπε να λειτουργεί σε επίπεδο Δήμου συνιστώμενη αποκλειστικά από αρμόδιους επί καλλιτεχνικών θεμάτων. Επίσης, ότι δεν εφαρμόζεται ο Νόμος 1218/81 “Περί Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος”.
Αντιθέτως, έκριναν ότι κάθε βάνδαλος γκραφιτάς ανεξαρτήτως εάν έχει στο ενεργητικό του κατά συρροή φθορές με γκράφιτι σε δημόσια, δημοτικά και ιδιωτικά κτήρια, σε εξοπλισμό κοινής ωφέλειας ακόμη και σε Μνημεία, εάν κατά την προσωπική του εκτίμηση το υπό σχεδίαση γκράφιτι είναι “ευπρόσωπο” μπορεί να το σχεδιάσει ελεύθερα χωρίς καν Άδεια, δηλαδή χωρίς να έχει υπάρξει επίσημη διαδικασία ελέγχου και κρίσης του, σε οποιοδήποτε δημόσιο ή δημοτικό κτήριο ομοίως εννοείται και επί εκκλησιών και αρχαιολογικών και ιστορικών Μνημείων. Με την κρίση αυτή συντάχθηκε πλήρως και η δημοτική Αρχή των Χανίων.
Έτσι χάθηκε και η ευκαιρία να δημιουργηθεί μια κουλτούρα νομιμότητας στους γκραφιτάδες, δηλαδή η γνώση ότι δεν πρόκειται ποτέ μέσω του γκράφιτι να προβληθούν δημόσια ως καλλιτέχνες και ως πρότυπα προς τη νεολαία εφόσον στη διαδρομή τους στην “τέχνη του δρόμου” έχουν παρεκκλίνει από τη νομιμότητα.
Είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος να σταματήσει η εφαρμογή του “Μοντέλου αντιμετώπισης του προβλήματος των γκράφιτι” στα Χανιά και να επανέλθει το πρόβλημα των γκράφιτι σε δημόσια, δημοτικά και ιδιωτικά κτήρια και Μνημεία στα Χανιά ως ένα ακόμα αδιανόητο επίτευγμα της δημοτικής Αρχής των Χανίων.
Νικόλαος Σ. Στεργιάδης
