Ιστορίες ζωής και αγώνα στη Μονάδα Τεχνητού Νεφρού του Νοσοκομείου Χανίων

Ανεκτίμητης αξίας ιατρικό έργο για δεκάδες Χανιώτες νεφροπαθείς επιτελεί η Μονάδα Τεχνητού Νεφρού του Νοσοκομείου Χανίων, μια από τις πρώτες Μονάδες της χώρας που λειτούργησε πριν 45 χρόνια σε περιφερειακό επίπεδο.

Μέχρι σήμερα η Μονάδα Τεχνητού Νεφρού του Νοσοκομείου Χανίων έχει δώσει ζωή σε 57 νεφροπαθείς από τα Χανιά, οι οποίοι έχουν ευεργετηθεί με το πολύτιμο δώρο της μεταμόσχευσης. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στην Μονάδα Αιμοκάθαρσης νοσηλεύονται και παρακολουθούνται 70 ασθενείς αυτήν την περίοδο.
Συνεχίζοντας το αφιέρωμα στο έργο γιατρών, νοσηλευτών κι όλων των εργαζομένων του νοσοκομείου της πόλης μας, τα “Χανιώτικα νέα” άνοιξαν την πόρτα τις νεφρολογικής κλινικής, συναντώντας τέσσερις ειδικευόμενους γιατρούς που μίλησαν για την ίδρυση και το έργο της κλινικής, εκφράζοντας παράλληλα την απογοήτευσή τους για την προσπάθεια μηχανισμών να συκοφαντήσουν το τεράστιο έργο που επιτελείται.

Το όραμα του Παπαδάκη
και η συμβολή των Βιρβιδάκη, Κιαγιά, Καλλιβρετάκη

Κάνοντας μια αναδρομή στην μακρά ιστορία της Νεφρολογικής Κλινικής ο Διευθυντής της από το 2011 και Επιστημονικά υπεύθυνος της Μονάδας Τεχνητού Νεφρού Ιωάννης Τζανάκης τονίζει ότι η Μονάδα Τεχνητού Νεφρού του Νοσοκομείου ήταν ένα πρωτοποριακό εγχείρημα που οραματίστηκε ο γιατρός Μανώλης Παπαδάκης το 1977-1978. Στην συνέχεια το 1984 το όραμα αυτό υποστηρίχθηκε από τον γιατρό Κυριάκο Βιρβιδάκη ο οποίος έδωσε στην Μονάδα Τεχνητού Νεφρού μια σύγχρονη μορφή και μάλιστα ίδρυσε και Νεφρολογική κλινική. Η νεφρολόγος κα Στέλλα Καγιά κράτησε όρθια την Μονάδα σε δύσκολους καιρούς μέχρι το 1994 οπότε ήρθε από την Αθήνα ο κ. Καλλιβρετάκης και μαζί με τον κ. Τζανάκη, η Μονάδα γιγαντώθηκε.
Σχετικά με τις δραστηριότητες της Μονάδας σήμερα, η “ψυχή” της μονάδας, ο κ. Τζανάκης μας εξηγεί: «Παρακολουθούμε ασθενείς που έχουν νεφρολογικά προβλήματα. Αυτό σημαίνει ότι λειτουργεί ένα οργανωμένο εξωτερικό ιατρείο που έρχεται σε καθημερινή επαφή με τους ασθενείς, επίσης μια οργανωμένη Νεφρολογική κλινική με 11 κλίνες που νοσηλεύουν τέτοια περιστατικά, μια Μονάδα αιμοκάθαρσης όπου νοσηλεύονται ασθενείς ο αριθμός των οποίων κυμαίνεται στους 70 αυτήν την περίοδο. Πολλούς από αυτούς τους ασθενείς τους προωθούμε για μεταμόσχευση. Και είμαστε πολύ υπερήφανοι που έχουμε καταφέρει τα τελευταία χρόνια να έχουμε προωθήσει τουλάχιστον 55-60 άτομα για μεταμόσχευση. Αυτήν την στιγμή παρακολουθούμε 57 μεταμοσχευμένους συμπολίτες μας που δεν αναγκάζονται να μεταβαίνουν στην Αθήνα. Βεβαίως σημαντική είναι η συνεργασία με τα οικεία μεταμοσχευτικά κέντρα των Αθηνών. Παρακολουθούμε και τους δότες, αυτούς δηλαδή που έχουν δώσει νεφρό. Και είμαστε πολύ περήφανοι για αυτήν την δραστηριότητα του τμήματος μας».
Να σημειωθεί ότι μέχρι και πριν τρία χρόνια το Νοσοκομείο Χανίων ήταν το πρώτο επαρχιακό νοσοκομείο σε προμεταμοσχευτικούς ελέγχους – μετά το Λαϊκό Νοσοκομείο που διαθέτει Μεταμοσχευτικό κέντρο. «Οι εγχειρήσεις γίνονται στα οργανωμένα μεταμοσχευτικά κέντρα της χώρας, 2 σε Αθήνα, 1 σε Θεσσαλονίκη και 1 στην Πάτρα. Η μεταμόσχευση δεν είναι κάτι απλό. Δεν είναι μόνο η εγχείρηση που κρατάει 3-4 ώρες. Υπάρχει μια μεγάλη προεργασία και μια ακόμη πιο μεγάλη, επίπονη παρακολούθηση» σημειώνει ο κ. Τζανάκης ο οποίος μας εξηγεί τη διαδικασία μεταμόσχευσης είτε πρόκειται για ζώσα (δηλαδή από συμβατό ζώντα δότη, συνήθως συγγενείς πρώτου βαθμού) είτε πτωματική.
«Έχουμε πολύ υψηλά ποσοστά επιβίωσης και των ασθενών και των μοσχευμάτων. Ο πιο παλιός μας μεταμοσχευμένος ήταν το 1991. Από τους 57 ασθενείς, περί τους 40 έχουν μεταμοσχευθεί την τελευταία δεκαετία» επισημαίνει.

Ιστορίες που συγκλονίζουν

Ο διευθυντής της Νεφρολογικής Κλινικής και Επιστημονικά υπεύθυνος της Μονάδας Τεχνητού Νεφρού κ. Τζανάκης κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην εμπειρία και επιστημονική κατάρτιση των γιατρών της Νεφρολογικής κλινικής Χανίων όπως οι: Αντωνία Παπαδάκη Διευθύντρια ΕΣΥ, Ελισάβετ Σταματάκη Επιμελήτρια Α’ ΕΣΥ και Νικόλα Δαμιανάκη, Επιμελητή Β’ ΕΣΥ.
Τους ζητάμε να θυμηθούν μια ανθρώπινη ιστορία από τις δεκάδες των νεφροπαθών που έχουν μεταμοσχευθεί.
«Με τους ανθρώπους αυτούς είμαστε μια οικογένεια» μας λένε οι τέσσερις νεφρολόγοι και εξηγούν πως οι συγκεκριμένοι ασθενείς, τρεις φορές την εβδομάδα έρχονται στο Νοσοκομείο, εφ’ όρου ζωής.
Κάποιες από τις συγκλονιστικές ιστορίες ανθρώπων που σώθηκαν λόγω των γιατρών της Μονάδας, μας αφηγείται η νεφρολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ κα Αντωνία Παπαδάκη:
• «Ένα βράδυ μας καλέσανε στο Νοσοκομείο για ένα μικρό κοριτσάκι. Να σημειώσω ότι τα παιδιά δεν είναι στην ειδικότητα μας καθώς είμαστε νεφρολόγοι ενηλίκων. Το κοριτσάκι δεν ήταν καλά, οι παιδίατροι δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι είχε. Όταν βγήκε ο βιοχημικός έλεγχος και είδαν ότι πρόκειται για σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια και δεν μπορούσαν να το διαχειριστούν, τρόμαξαν, καλέσανε τον κ. Καλλιβρετάκη και τον κ. Τζανάκη, μαζί κι εγώ. Κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε ένα παιδί το οποίο ήταν ετοιμοθάνατο. Αν λέγαμε «εδώ δεν είναι παιδο-νεφρολογικό τμήμα», στο Ηράκλειο δεν υπήρχε τμήμα και θα έπρεπε να ταξιδέψει για Αθήνα, το παιδί θα είχε χαθεί από την ζωή. Σήμερα, έχουμε την χαρά και την τιμή, αυτό το παιδί να βρίσκεται κοντά μας, να το παρακολουθούμε στην Αιμοκάθαρση, σπούδασε κι έγινε δασκάλα, έφτιαξε την ζωή της, έχει μεταμοσχευθεί ήδη μία φορά και έχουμε κάνει δεύτερο προ-μεταμοσχευτικό έλεγχο περιμένοντας να μεταμοσχευθεί και δεύτερη φορά. Είναι μια πολύ όμορφη και έξυπνη κοπέλα, η οποία λόγω της νεφρικής ανεπάρκειας, μεγαλώνοντας ανησυχούσαμε για την ανάπτυξη της, όμως πλέον με την σωστή αιμοκάθαρση, με την σωστή μεταμόσχευση μέσα στο διάστημα που έπρεπε να συμβεί έχει ενταχθεί ξανά, έχει καταφέρει να σπουδάσει και να εργάζεται. Και περιμένουμε να μεταμοσχευθεί για δεύτερη φορά».
• «Μια άλλη περίπτωση που θυμάμαι ήταν το 2008 ενώ ήμουν επικουρικός γιατρός και μας κάλεσαν για μια νέα γυναίκα 32 ετών που έφαγε δηλητηριώδη μανιτάρια. Έξι ώρες μετά την βρώση η γυναίκα είχε αρχίσει να κάνει νεφρική ανεπάρκεια, ηπατική ανεπάρκεια και κινδύνευε η ζωή της. Και ενώ βρισκόμουν στην διαδικασία να την βάλω στην Αιμοκάθαρση, να της δώσω το αντίδοτο προκειμένου να την βοηθήσω να ζήσει, μου έρχεται ξαφνικά στο μυαλό και λέω στο άντρα της: « η γυναίκα σου είναι σε καλά χέρια, θα σωθεί. Ποιος άλλος έχει φάει από αυτά τα μανιτάρια;». Και μου απαντάει: «Τα δυο μου παιδιά, 2 και 4 ετών!». Του λέω «άφησε τη γυναίκα σου στα χέρια μου και πήγανε, φέρε μας τα παιδιά». Όταν έφερε τα παιδιά, ήταν στην κυριολεξία ετοιμοθάνατα. Έφυγαν με C 130 για τον Ευαγγελισμό στην Αθήνα. Το ένα κινδύνευσε από μεταμόσχευση ήπατος. Στις 4 τα ξημερώματα ολοκλήρωσα την συνεδρία της Αιμοκάθαρσης στην μάνα με την δεύτερη δόση του αντιδότου κι είχε ξεφύγει από το κίνδυνο. Τα παιδιά τελικά επιβίωσαν. Την άλλη μέρα έφυγε και η μάνα C 130 και σήμερα είναι μια χαρά».
• Η επιμελήτρια Α’ ΕΣΥ Ελισάβετ Σταματάκη μας εξηγεί ότι ιστορίες υπάρχουν πολλές. Αυτό που έχει σημασία είναι πως «οι νεφροπαθείς είναι ιδιαίτεροι ασθενείς. Γιατί εκτός του ότι έχουν ένα χρόνιο νόσημα που επηρεάζει όχι μόνο την υγεία, τον ρόλο τους στην κοινωνία, στην οικογένεια, κάποιοι μπορεί να χάσουν την δουλειά τους, πρόκειται για ασθενείς που εμείς βλέπουμε πολύ συχνά και μοιραία αποκτούμε με αυτούς μια σχέση. Είναι σαν συγγενείς μας, γιατί τους βλέπουμε πολλές φορές, πιο συχνά και από τους δικούς μας συγγενείς. Πρόσφατα είχαμε την ιστορία ενός ανθρώπου που διασωληνώθηκε, έμεινε στην ΜΕΘ πολύ καιρό και οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι δεν θα τα καταφέρει. Έπειτα νοσηλεύτηκε στην κλινική και με ιατρική υποστήριξη και ψυχολογική βοήθεια, τα κατάφερε. Πλέον έχει επιστρέψει σπίτι του. Έχει μείνει αιμοκαθαρόμενος όμως μπορεί να απολαύσει την οικογένεια του, το σπίτι του, την σύνταξη του.
• Ο επιμελητής Β’ ΕΣΥ Νικόλας Δαμιανάκης, αναφέρει πως η μεγαλύτερη ηθική ανταμοιβή ενός γιατρού είναι το ευχαριστώ του ασθενή κατ’ ιδίαν ή στον Τύπο αλλά και «η πλήρη και καθολική αναγνώριση των συναδέλφων μας ως προς το έργο που επιτελούμε όλα αυτά τα χρόνια». Ο ίδιος σημειώνει πως στην Μονάδα παρέχεται η τοποθέτηση ειδικών καθετήρων Αιμοκάθαρσης και πλασμαφαίρεση, μια εξειδικευμένη πρακτική που γίνεται μόνο σε μεγάλα νοσοκομεία των Αθηνών.

Η βράβευση

Το πρωτοποριακό έργο της Μονάδας Τεχνητού Νεφρού του Νοσοκομείου Χανίων, βραβεύτηκε σε εκδήλωση των Healthcare Business Awards, στην κατηγορία «Δράσεις υποστήριξης σε ευάλωτες ομάδες».
Το βραβείο παρέλαβαν η διευθύντρια ΕΣΥ κα Παπαδάκη και ο διοικητής του Νοσοκομείου Χανίων Γ. Μπέας. «Οι νεφρολογικοί ασθενείς είναι πολύ ευάλωτοι σε οποιαδήποτε λοίμωξη, συνεπώς ξεκινώντας η πανδημία έπρεπε να τους προστατεύουμε από τον ιό, καθώς εάν νοσούσαν είχαν δεκαπλάσιο κίνδυνο θανάτου. Έτσι ακολουθήσαμε ένα πρωτόκολλο με συγκριμένες οδηγίες προς τους ασθενείς, το προσωπικό και τους γιατρούς, προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα να κολλήσουν οι 70 ασθενείς. Αυτό το αυτονόητο σχέδιο δράσης που εκπονήσαμε και υλοποιήσαμε οι γιατροί βασισμένοι σε οδηγίες από ευρωπαϊκές νεφρολογικές εταιρίες, βραβεύτηκε καθώς πράγματι είχαμε πολύ χαμηλά ποσοστά νόσησης» εξήγησε η κα Παπαδάκη.
Ο διοικητής του Νοσοκομείου Χανίων Γιώργος Μπέας δήλωσε περήφανος για το έργο των γιατρών της Μονάδας Τεχνητού Νεφρού. «Είναι μεγάλη μου τιμή που συνεργάζομαι με αυτούς τους εξαίρετους γιατρούς και για το υψηλό επίπεδο της Μονάδας Τεχνητού Νεφρού. Ειδικά ο κ. Τζανάκης στα δύο χρόνια της πανδημίας έχει σηκώσει στους ώμους του ως Διευθυντής Παθολογικού τομέα, το τεράστιο βάρος της μηνιαίας στελέχωσης των κλινικών covid, στη δεύτερη λίστα εφημεριών μετά τους πνευμονολόγους. Και ήταν και υπεύθυνος στα εμβολιαστικά κέντρα» τόνισε.
Ο κ. Μπέας γνωστοποίησε ότι το επόμενο διάστημα η Κλινική θα ενισχυθεί με 10 καινούργια μηχανήματα αιμοκάθαρσης προϋπολογισμού 140.000 ευρώ, μέσω ΕΣΠΑ.

Λόγος για συκοφάντηση

Ο κ. Τζανάκης έκανε αναφορά και σε πρόσφατες αναφορές στο διαδίκτυο, από μηχανισμούς που επιχειρούν να συκοφαντήσουν το έργο της μονάδας. Ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι η χρήση υλικών στη μονάδα γίνεται πάντοτε με γνώμονα την ασφάλεια και την αποτελεσμάτικότητα, με τους ασθενείς να είναι πάντοτε ενήμεροι.
«Εγγυούμαστε την ασφαλή λειτουργία της Μονάδας Τεχνητού Νεφρού, την παροχή υψηλού επιπέδου ποιότητας ιατρικών υπηρεσιών με σεβασμό στην υγεία και την ασφάλεια των ασθενών μας» υπογράμμισαν οι νεφρολόγοι κ.κ. Τζανάκης, Παπαδάκη, Σταματάκη και Δαμιανάκης.
Σε ερώτηση για το εάν θεωρούν ότι η Μονάδα Τεχνητού Νεφρού του Νοσοκομείου στοχοποιείται συστηματικά ώστε να υποβαθμιστεί η προσφορά και το έργο της, ο κ. Τζανάκης, έκανε λόγο για «διαρροή (δεδομένων) που έγινε εκ των έσω. Αυτό έχει να κάνει με προσωπικές φιλοδοξίες πάνω στις οποίες έχουν επενδύσει διάφορα πιθανώς οικονομικά (σ.σ επιχειρηματικά) συμφέροντα. Είναι η ίδια προσπάθεια που συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό από το 2016…».