Συνεχίζουμε και σήμερα με φωτογραφίες της παλιάς πόλης των Χανίων τραβηγμένες από Γερμανούς στρατιωτικούς στη διάρκεια της Κατοχής. Προέρχονται από τα αρχεία 2 αξιωματικών (ο ένας τους ήταν γιατρός) και ανήκουν στη συλλογή μου, δημοσιεύονται δε για πρώτη φορά όπως κι εκείνες του προηγούμενου δημοσιεύματος, καθώς και των 2 επόμενων αν είμαστε καλά…
Στην πρώτη, που έχει τραβηχτεί από το δώμα της σημερινής κλινικής Καπάκη, που τότε χρησιμοποιούνταν από τη γερμανική Κομαντατούρ, σε πρώτο πλάνο η στέγη του 1ου Γυμνασίου, που επίσης χρησιμοποιούνταν από τον στρατό κατοχής. Πίσω του, οι προσόψεις των κτηρίων της οδού Τσουδερών που παλιότερα ονομαζόταν “Πεταλάδικα” και ο μιναρές του Αγά τζαμισί. Τα περισσότερα από αυτά τα κτήρια υπάρχουν ακόμα, όχι όμως όλα.
Στη δεύτερη, μια γωνιά των Στιβανάδικων στη νότια πλευρά της οδού Σκρίδλωφ. Ο μικρός προμαχώνας στην πίσω πλευρά του τείχους καθώς και το κτίσμα αριστερά υπάρχουν ακόμα, με αρκετές αλλαγές βέβαια. Οι χαρακτηριστικές παλιές ξύλινες “μαγαζόπορτες” που σώζονταν σε μεγάλο αριθμό μέχρι και τη δεκαετία του ’70, έχουν σήμερα ολοκληρωτικά εξαφανιστεί από την παλιά πόλη…
Στην τρίτη, μια ακόμα γωνιά από τα “Στιβανάδικα” με τα χαρακτηριστικά τσαγκαράδικα της επόχής.
Στην τέταρτη, μια γωνιά από το “Κρύο Βρυσάλι”, τη σημερινή οδό Εμμ. Μπαλαντίνου. Νομίζω ότι ο εικονιζόμενος βρακοφόρος είναι ο ίδιος ο Εμμ. Μπαλαντίνος, μακεδονομάχος και γνωστός ράφτης κρητικών ενδυμάτων (“τερεζής”) που είχε και το εργαστήρι του εκεί κοντά.
Στην πέμπτη, μια γωνιά από το κατεστραμμένο και εν μέρει πρόχειρα αναδομημένο παλιό εμπορικό κέντρο πίσω από τη Μητρόπολη των Εισοδίων.
Στην έκτη μια γωνιά του Τοπανά, η πάροδος Αγγέλου με το βενετσιάνικο αρχοντικό όπου σήμερα το “Φαγκότο” στο βάθος. Διακρίνονται και άλλα βενετσιάνικα σπίτια δεξιά. Οι καταστροφές ήταν περιορισμένες σ’ αυτή τη συνοικία λόγω της γειτνίασης με τον Φιρκά και τις φυλακές του, με αποτέλεσμα σήμερα να αποτελεί τη μοναδική γειτονιά της παλιάς πόλης που διατηρεί σχετικά αλώβητη την ατμόσφαιρα και την αρχιτεκτονική της.
Στην έβδομη, μια ειρηνική γωνιά του λιμανιού δίπλα στο παλιό Τελωνείο. Η εμπορική και επιβατική κίνηση του παρελθόντος είχε πια ολοκληρωτικά χαθεί…
Στην όγδοη, το κτήριο της “Τράπεζας Αθηνών” ανάμεσα στο Γιαλί τζαμισί, το πιο παλιό Τελωνείο – Ιστορικό Αρχείο Κρήτης και τα σημερινά γραφεία της 28ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Αυτή η πυκνοδομημένη γωνιά έχει σήμερα μεταβληθεί σε πλατεία…
Στην ένατη, λεπτομέρεια του κτηρίου της προηγούμενης φωτογραφίας. Σκελετός από μπετόν αρμέ είχε δημιουργηθεί μέσα σε παλιότερο κέλυφος, μια πρακτική που χρησιμοποιείται συχνά σήμερα σε επανάχρηση παλιών κτηρίων που δεν διατηρούν το εσωτερικό τους.
Στη δέκατη τέλος, κατάστημα με είδη αγγειοπλαστείου στην περιοχή του εμπορικού κέντρου τραβά το ενδιαφέρον του Γερμανού γιατρού. Η αγγειοπλαστική, που από την αυγή της προϊστορίας ανθίζει στον τόπο μας, δε σταμάτησε να παράγει τέχνη και πολιτισμό μαζί με την κάλυψη στοιχειωδών ανθρώπινων αναγκών και στις δυσκολότερες περιόδους της ιστορίας μας.
