Μια έκθεση που βρίσκεται πιο κοντά στην αποτύπωση της ιστορικής πραγματικότητας εγκαινιάσθηκε το μεσημέρι της Κυριακής στο Γερμανικό Νεκροταφείο στο Μάλεμε.
Η παλιά έκθεση στο χώρο υποδοχής του νεκροταφείου που χαρακτηρίζονταν από τη μονομέρεια και την αναφορά αποκλειστικά στα στρατιωτικά γεγονότα αντικαταστάθηκε από σύγχρονο υλικό στο οποίο υπάρχουν αναφορές, μαρτυρίες, βίντεο και φωτογραφίες από τα εγκλήματα των ναζί στην Κρήτη, τις δραματικές συνέπειες της γερμανικής κατοχής για τον άμαχο πληθυσμό, την αντίσταση.
Λείπει βέβαια στις αναφορές για το σήμερα το ελληνικό αίτημα για αποζημιώσεις για τις καταστροφές και το αναγκαστικό δάνειο των γερμανικών αρχών.
Η έκθεση συνοδεύεται από ηχητικό υλικό και μαρτυρίες από τη μάχη όπως διατυπώθηκε από στρατιώτες των συμμάχων και γερμανούς, ενώ θα εμπλουτιστεί με αντίγραφο της έκθεσης του Νίκου Καζαντζάκη για τις ωμότητες των κατοχικών δυνάμεων στην Κρήτη μετά το τέλος του πολέμου.
Παίρνοντας τον λόγο η σύμβουλος τύπου και μορφωτικών υποθέσεων της Γερμανικής Πρεσβίας κ. Sonja Bohnet (Σόνια Μπονέτ) υπογράμμισε πως «η μάχη της Κρήτης και η γερμανική κατοχή στο νησί κόστισαν χιλιάδες ανθρώπινες ζωές, μετά των οποίων και εκείνες πολλών αμάχων Ελλήνων πολιτών. Οι γερμανοί κατακτητές διέπραξαν στην Κρήτη απεχθείς βαρβαρότητες κι εγκλήματα πολέμου, καταδίωξαν μέλη εβραϊκών κοινοτήτων, κατέστρεψαν πολλά μέρη και σκότωσαν τους κατοίκους τους.
Ακόμα και σήμερα η μνήμη των εγκλημάτων αυτών γεμίζει εμάς τους Γερμανούς με ντροπή και θλίψη. Μας υπενθυμίζει τη σημασία της Ειρήνης και το καθήκον μας να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για ένα καλύτερο μέλλον μέσα από τη διατήρηση της μνήμης».
Η σύμβουλος τύπου τόνισε πως μέχρι σήμερα δεν είχε παραχωρηθεί χώρος στο κοιμητήριο του Μάλεμε για τους «πολυάριθμους Έλληνες αγωνιστές της αντίστασης και πολίτες που πάλεψαν ενάντια στις Γερμανικές δυνάμεις ή φονεύθηκαν από αυτές. Αυτό αλλάζει με την παρούσα έκθεση», και ολοκληρώνοντας την ομιλία της επισήμανε πως «η μνήμη της κοινής μας ιστορίας, ειδικά σε ότι αφορά και τις σκοτεινές πτυχές της, αποτελεί προϋπόθεση ώστε εμείς οι Γερμανοί και οι Έλληνες να δημιουργήσουμε μαζί το μέλλον μας και να αγωνιστούμε για μια ειρηνική, κοινωνική και οικονομικά βιώσιμη Ευρώπη».
Στην εκδήλωση παραβρέθηκε και ο δήμαρχος Πλατανιά κ. Γιάννης Μαλανδράκης που στον χαιρετισμό του δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο αίτημα των πολεμικών αποζημιώσεων που διεκδικεί η χώρα μας από τη Γερμανία τονίζοντας χαρακτηριστικά πως μια μεγάλη χώρα που ηγείται της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορεί να μην εμφανίζεται συνεπής. Και ο κ. Μαλανδράκης παρατήρησε πως η νέα έκθεση βρίσκεται πιο κοντά στα ιστορικά γεγονότα «και είναι για μένα σημαντικό που η πρώτη μου παρουσία στο γερμανικό νεκροταφείο μετά από 12 χρόνια ως δήμαρχος συνδυάζεται με μια έμπρακτη αναφορά στα πραγματικά ιστορικά γεγονότα που συνδυάζονται με θηριωδίες, κτηνωδίες που δυστυχώς είχε ο πόλεμος αλλά και δυστυχώς κάποιοι τα έκαναν».
Για τον Volksbund (Σύνδεσμος για τη διατήρηση των Γερμανικών νεκροταφείων) η καθηγητής κ. Loretana de Libero επισήμανε πως «η παλαιά έκθεση είχε αρχικά το βλέμμα στραμμένο μόνο στους δικούς της νεκρούς. Τελικά ήταν μια ομφαλική ματιά, η οποία τόνιζε το ηρωϊκό, τη δοξολογία της αερομεταφερόμενης επιχείρησης. Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα κείμενα συμπληρώθηκαν και άλλαξαν, αλλά η παρουσίαση τελικά συνέχισε να αναπνέει το πνεύμα της δεκαετίας του 1950 και δεν εξυπηρετούσε πραγματικά την ιδέα της συμφιλίωσης πάνω από τους τάφους σε μια ειρηνική συνύπαρξη στην Ευρώπη. » Στη συνέχεια παρατήρησε πως «η έκθεση δεν αποκρύβει τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν κατά του άμαχου πληθυσμού από τους Γερμανούς κατακτητές. Γερμανοί και Κρήτες μάρτυρες της εποχής εκείνης, γυναίκες και άνδρες της γενιάς του πολέμου, αφηγούνται με εντυπωσιακό τρόπο τις εμπειρίες τους. Βιογραφικά σημειώματα, επιστολές και φωτογραφίες από κληρονομιές συμπληρώνουν εντυπωσιακά τις αναμνήσεις τους. Ονόματα, πρόσωπα, ιστορίες.»
«Η έκθεση είναι με τέτοιο τρόπο δομημένη ώστε να επιτρέπει μια γρήγορη επισκόπηση όσο και μια ουσιαστικής προσέγγιση του περιεχομένου τους. Θέλουμε οι επισκέπτες όλοι ακόμα και αυτοί με λιγότερο ενδιαφέρον για το εν λόγω ζήτημα φεύγοντας από εδώ να έχουν αποκτήσει τις βασικές γνώσεις για τα γεγονότα » ήταν το σχόλιο της επιμελήτριας της έκθεσης η κ. Kuhr-Korolev.
Ξεχωριστή ήταν η τοποθέτηση ενός Γερμανού φοιτητή που συνεργάζεται με έλληνες φοιτητές πάνω στη σύγχρονη ιστορία. « “Έδωσαν τη ζωή για την πατρίδα τους” διαβάζω σε μια αναμνηστική πλάκα σαν να έχουν κάνει τη μεγαλύτερη θυσία σε αυτόν τον πόλεμο. Τα πραγματικά θύματα όμως ο ελληνικός λαός και η αντίσταση του δεν έχουν διαδραματίσει ρόλο εδώ και καιρό. Ευτυχώς, αυτό αλλάζει ! Η νέα έκθεση δείχνει τη μοίρα τους και κάνει σαφές πως στην καλύτερη περίπτωση οι ιδεολογικοποιημένοι νέοι θάβονται στο Μάλεμε στη χειρότερη περιπτωση οι εγκληματίες πολέμου. Σίγουρα δεν ήταν ήρωες…» είπε χαρακτηριστικά, ενώ ακολούθησε η τοποθέτηση ελληνίδας φοιτήτριας μέλος της Rosa Nera που επισήμανε πως το νεκροταφείο και η έκθεση δεν πρέπει να αποτελέσουν σημείο προσέγγισης για τους νοσταλγούς του ναζισμού αλλά αντίθετα να αποτελέσουν ένα μνημείο «απέναντι στο φασισμό, στο μιλιταρισμό και στον ιμπεριαλισμό».
Το παρών έδωσαν επίσης η πρόξενος της Γερμανίας κ. Λ. Γαναδάκη, ο διευθυντής της Ορθόδοξης Ακαδημίας κ. Κ. Ζορμπάς, ο πρόεδρος του “Συλλόγου Διατήρησης Μνήμης της Μάχης της Κρήτης και της αντίστασης” κ. Γ. Θυμιανός.