Κι εκεί που καθόμουν αμέριμνος και ελαφρώς αποκοιμισμένος στην καρέκλα μου, ξαφνικά – μπαμ! Εμφανίζεται στην οθόνη μου και με πετυχαίνει κατάμουτρα, απροετοίμαστο, η απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Αθηνών, και μετά – ξαναμπάμ! Με αποτελειώνει η απάντηση “πηγών” του υπουργείου Παιδείας και καθώς το μυαλό μου ταξιδεύει, ζαλισμένο, από τα διαδοχικά χτυπήματα, ποιος μπαίνει μέσα στο νου μου και χαμογελάει; Ο Μπεν Τζόνσον, με το χέρι υψωμένο, να τερματίζει στα 100 μέτρα πρώτος στους Ολυμπιακούς της Σεούλ, το 1988.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα ένα – ένα. Ας ξεκινήσουμε με την απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Αθηνών, που συνεδρίασε για να συζητήσει αν το εξάμηνο έχει χαθεί ή όχι, μετά από 13 εβδομάδες που το Πανεπιστήμιο ήταν κλειστό. Και αποφάσισε πως κανένα εξάμηνο δεν χάθηκε. Πώς προλαβαίνει η χρονιά να σωθεί, απλώς θα ξεκινήσει στις 16 Δεκεμβρίου, θα γίνουν μαθήματα για μία εβδομάδα, θα φύγουν οι φοιτητές για διακοπές Χριστουγέννων – Πρωτοχρονιάς, θα επανέλθουν και θα συνεχιστεί κανονικότατα η διδασκαλία έως τις… 9 Αυγούστου. Επίσης, η Σύγκλητος αποφάσισε πως οι εγγραφές των πρωτοετών φοιτητών θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος Ιανουαρίου. Δηλαδή οι φοιτητές θα γράφονται ακόμα στο Πανεπιστήμιο τον καιρό που κανονικά θα έπρεπε να δίνουν εξετάσεις. Αλλά -προς θεού- το εξάμηνο δεν χάθηκε. Κάποιες λεπτομέρειες, όπως ότι όλο το καλοκαίρι με θερμοκρασία στους 35 – 40 βαθμούς οι φοιτητές θα πρέπει (θεωρητικά) να είναι μέσα στα αμφιθέατρα, ότι θα δώσουν εξετάσεις στα τέλη Αυγούστου για το εαρινό εξάμηνο και αμέσως μετά ξανά εξετάσεις για την εξεταστική Σεπτεμβρίου και αμέσως μετά θα ξεκινήσουν το επόμενο ακαδημαϊκό έτος χωρίς ίχνος διακοπής, παραμένουν αυτό ακριβώς. Λεπτομέρειες.
Τι έχει να πει γι’ αυτά το υπουργείο Παιδείας; Αντιγράφω από το ρεπορτάζ του “in.gr”:
«Πηγές του υπουργείου Παιδείας κάνουν λόγο για θετική συμβολή στην ομαλοποίηση της ακαδημαϊκής και διοικητικής λειτουργίας του Ε.Κ.Π.Α. Η διδασκαλία των 13 εβδομάδων ανά εξάμηνο, σύμφωνα με τη νομοθεσία, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την παροχή εκπαίδευσης υψηλού επιπέδου και λειτουργεί υπέρ των φοιτητών και όλης της ακαδημαϊκής κοινότητας, ανέφεραν οι ίδιες πηγές».
Το υπουργείο λοιπόν θεωρεί πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα που το Πανεπιστήμιο ήταν 3 μήνες κλειστό, αρκεί που βρέθηκε ένας λογιστικός τρόπος να ισχυριστούμε ότι δεν χάνεται το εξάμηνο. Και τονίζει ότι έτσι παρέχει το Πανεπιστήμιο εκπαίδευση υψηλού επιπέδου.
Θα μπορούσε να με ρωτήσει κάποιος: «Και τι να αποφάσιζε η Σύγκλητος; Μέσα σ’ αυτή την κρίση, να φορτώνονταν οι οικογένειες των φοιτητών και ένα χαμένο εξάμηνο, με ότι αυτό σημαίνει για τον οικογενειακό προϋπολογισμό;».
Αυτό είναι ένα πολύ λογικό ερώτημα, το οποίο φανερώνει ακριβώς το πρόβλημα που έχουμε στην Ελλάδα, αυτό που μας βοηθάει να πηγαίνουμε τόσο σούπερ σαν χώρα. Το πρόβλημα είναι ότι σταθερά κάνει ο καθένας ότι γουστάρει και μετά πρέπει κάποια θεσμικά όργανα, όπως η Σύγκλητος στη συγκεκριμένη περίπτωση, να έρθουν να δράσουν θεραπευτικά ή κατασταλτικά, ώστε να λύσουν το πρόβλημα που έχει γιγαντωθεί. Ποτέ δεν λειτουργούμε προληπτικά. Ποτέ δεν μας ενδιαφέρει να λύσουμε το πρόβλημα εν τη γενέσει του ή πριν ακόμα γεννηθεί. Το υπουργείο, που φέρει ακέραια την ευθύνη για την τυφλή διαθεσιμότητα πολλών άξιων υπαλλήλων, περιοριζόταν να ρίχνει τις ευθύνες για την απεργία στα Πανεπιστήμια που αρνούνταν να κάνουν αξιολόγηση των υπαλλήλων τους και να απειλεί κάθε λίγο και λιγάκι ότι θα στείλει την αστυνομία να μαζέψει τους απεργούς. Η Σύγκλητος έβλεπε τον τρόπο δράσης του πρύτανη του Ε.Κ.Π.Α. εδώ και μήνες, και δεν έκανε τίποτα για να βοηθήσει την κατάσταση. Αν κάποιος ενδιαφέρεται για τους φοιτητές και ταυτόχρονα για το κύρος του Πανεπιστημίου του, δεν αφήνει τα πράγματα να κυλούν μέχρι να δει πόσο άσχημα μπορούν να γίνουν.
Μετά απ’ όλα αυτά, οδηγούμαστε στον εξευτελισμό της έννοιας των σπουδών στην Ελλάδα. Στην απαξίωση του ελληνικού Πανεπιστημίου. Οσοι παρακολουθούσαμε στίβο τις προηγούμενες δεκαετίες, “ξενερώσαμε” απίστευτα όταν είδαμε τον έναν μετά τον άλλο τους περισσότερους σπουδαίους σπρίντερ να αποδεικνύονται ντοπαρισμένοι. Οταν περιμένεις καθηλωμένος στην οθόνη σου την κόντρα του Μπεν Τζόνσον με τον Καρλ Λιούις ή, αν θέλετε ένα πιο φρέσκο παράδειγμα, του Ασάφα Πάουελ με τον Τάισον Γκέι και τον Ουσέιν Μπολτ, και μαθαίνεις ότι οι περισσότεροι εξ’ αυτών είναι τίγκα στην ντόπα, απλώς σταματάς να ενδιαφέρεσαι. Ιδιαίτερα επειδή οι τιμωρίες των αθλητών που βρίσκονται ντοπαρισμένοι δεν μπορούν να εξαλείψουν την αιτία που δημιουργεί το πρόβλημα, δηλαδή τη λαχτάρα για δόξα και χρήμα που προσφέρουν τα χρυσά μετάλλια στους μεγάλους αγώνες του στίβου.
Αυτό έχει πάθει και η Ελλάδα. Είναι εδώ και χρόνια ντοπέ. Με βουλευτές, υπουργούς, πρυτάνεις, συνδικαλιστές που κυνηγούν δόξα και χρήμα, κάνοντας ο καθένας ότι γουστάρει. Κι επειδή το ξέρουμε πως η χώρα είναι ντοπέ, καταλήγουμε να μην πολυασχολούμαστε μαζί της. Να κλεινόμαστε ο καθένας στο καβούκι του και να σηκώνουμε τα χέρια ψηλά, κοιτώντας το μέλλον.
*O Πολυχρόνης Κουτσάκης είναι συγγραφέας και επίκουρος καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Το τελευταίο μυθιστόρημά του είναι το “Καιρός για Ηρωες”.
